Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Gornjoj Tolisi
| Crkva Svetih apostola Petra i Pavla | |
|---|---|
| Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Gornjoj Tolisi | |
| Osnovni podaci | |
| Tip | crkva |
| Jurisdikcija | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Eparhija zvorničko-tuzlanska |
| Osnivanje | 1934. |
| Posvećen | Svetim apostolima Petru i Pavlu |
| Lokacija | |
| Mesto | Tolisa, Opština Modriča |
| Država |  Republika Srpska |
Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Gornjoj Tolisi, parohijska je pravoslavna crkva u naseljenom mestu na teritoriji opštine Modriča, pripada Eparhiji zvorničko-tuzlanskoj Srpske pravoslavne crkve.
Toliška parohija[uredi | uredi izvor]
Tolišku parohiju pri crkvi u Gornjoj Tolisi posvećenu Svetim apostolima Petru i Pavlu čine sela Gornja Tolisa, Gornja Zelinja, Gornje Krečane i Gornji Riječani.
Izgradnja i arhitektura[uredi | uredi izvor]
Gradnja hrama počela je 1929. godine prema projektu Jevrejina Marka Prajsa, a iste godine su osveštani i temelji hrama. Nema podataka ko je osveštao temelje. Hram je tronosao 1934. godine episkop zvorničko-tuzlanski Nektarije Krulj.
Tokom Drugog svetskog rata crkva je pretrpela manja oštećenja. Obnavljana je nekoliko puta tokom svoje istorije. Poslednja obnova izvršena je 2010. godine, gde je nakon obnove osveštao je 25. jula 2010. godine episkop zvorničko-tuzlanski Vasilije.
Novi ikonostas od lipovog drveta izradio je Aleksandar Ninković iz Modriče. Ikone na ikonostasu živopisala je Nina Petković iz Modriče, dok ikone sa starog ikonostasa čuvaju se u prostorijama Crkvene opštine Tolisa. Hram je živopisao Teodor Kesić iz Beograda.[1]
Parohijske matične knjige vode se od 1856. godine. Nedostaju knjige za period od 1940. do 1955. godine
Filijalni hramovi[uredi | uredi izvor]
U okviru parohije pored parohijske postoje još četiri filijalne crkve:[2]
- Crkva Uspenja Presvete Bogorodice u Gornjoj Zelinji, dimenzija je 10h5m. Gradnja je počela je 1965. godine, ali nema podataka ko je 29. maja iste godine osveštao temelje. Crkvu je 28. septembra 1966. godine osveštao episkop zvorničko-tuzlanski Longin Tomić. Hram je obnavljan nekoliko puta, a posljednji put 2012. godine. Novi ikonostas od lipovog drveta izradio je Aleksandar Ninković iz Modriče, a ikone je živopisala Nina Petković iz Modriče. Na mestu današnjeg hrama postojala je crkva brvnara iz 1880. godine.
- Crkva Svetog apostola i jevanđeliste Marka u Gornjim Krečanama, dimenzija je 8,5h5,5m. Gradnja je počela je 1990. godine, a iste godine temelje je osveštao episkop zvorničko-tuzlanski Vasilije. Isti episkop osveštao je hram 1991. godine. Tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata (1992—1995) oštećen je od strane muslimanske Armije BiH. Crkva je delimično živopisana 1991. godine.
- Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Gornjim Riječanima, dimenzija je 13,5h7m. Gradnja je počela 2001. godine na zemljištu koje darovao je Dimitrije Petković iz Gornjih Riječana. Temelje je osveštao 10. marta 2002. godine episkop zvorničko-tuzlanski Vasilije. Isti episkop osveštao je hram 2006. godine. Ikonostas od orahovine izradili su Aleksandar Ninković i Čedo Stanković iz Modriče. Ikone na ikonostasu živopisala je Nina Petković iz Modriče.
- Crkva Časnoga krsta Gospodnjeg u selu Gornja Zelinja, na lokaciji Spletena lipa (u izgradnji). Hram je dimenzija 6h4m. Gradnja je počela 2008. godine. Ktitori ovoga hrama su Zoran Draganović, Željko Kovačević i Trivun Damjanović, svi iz Gornje Zelinje. Ikonostas od lipovog drveta izradio je Savo Gajić iz Modriče.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Vladika Fotije osveštao freskopis crkve u Gornjoj Tolisi”. SPC. Arhivirano iz originala 04. 11. 2021. g. Pristupljeno 4. 11. 2021.
- ^ „Filijalni hramovi”. Toliška parohija. Pristupljeno 4. 11. 2021.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Toliška parohija”. Arhijerejsko namjesništvo modričko - gradačačko. Pristupljeno 4. 11. 2021.
