Pređi na sadržaj

Gesneriaceae

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Gesneriaceae
afrička ljubičica, Saintpaulia ionantha
Naučna klasifikacija
Carstvo:
Divizija:
Klasa:
Red:
Porodica:
Gesneriaceae

Richard & Jussieu
Potporodice[1]

Gesnerioideae
Didymocarpoideae
Epithematoideae

Sinonimi

Belloniaceae Martynov
Besleriaceae Rafinesque
Cyrtandracaceae N. Jack
Didymocarpaceae D. Don
Ramondaceae Godr.
Ramondiaceae Godr. & Gren. ex Godr.
Replicataceae Dulac

Gesneriaceae je familija dikotiledonih biljaka iz reda Lamiales. Obuhvata oko 150 rodova sa preko 3000 vrsta. Familija je rasprostranjenja uglavnom u tropskim i suptropskim oblastima, sa nekoliko vrsta rasprostranjenih u oblastima sa umereno-kontinentalnom klimom (npr. Ramonda nathaliae i Ramonda serbica na Balkanskom poluostrvu). Pojedine biljke iz ove familije uzgajaju se kao ukrasne, npr. afričke ljubičice iz roda Saintpaulia, afričke jagorčevine i viseće ljubičice iz roda Streptocarpus, gloksinije iz rodova Sinningia i Gloxinia, kao i vatrene ljubičice iz roda Episcia.

Opis familije

[uredi | uredi izvor]

Familija Gesneriaceae obuhvata većinom višegodišnje zeljaste biljke, ali i poneki drvenasti žbun ili lijanu.

Stablo i listovi su uglavnom razvijeni, sa izuzetkom jednolisnih vrsta iz podroda Streptocarpus Subg. Streptocarpus. Listovi su uglavnom postavljeni naspramno na stablu, a kod velikog broja vrsta skupljeni su u rozete pri osnovi stabla. Građeni su mezofilno, a stome su anizocitne.

Cvetovi su krupni, petočlani, zigomorfni, pojedinačni ili skupljeni u cvasti. Cvasti ove familije su karakteristično građene, nalikuju racemoznim cvastima, ali umesto terminalnog cveta, cvetna drška nastavlja s rastom[2]. Biljke su hermafroditne, ili jednodome. Oprašivanje se vrši insektima, pticama ili slepim miševima. Plod je čahura koje puca, ili ređe bobica. Seme je vrlo sitno, često sa prugastom ili mrežastom semenjačom[3].

Evolucija familije

[uredi | uredi izvor]

Gesneriaceae su se odvojile od ostalih grupa u redu pre 71–74 miliona godina[1]. Pretpostavljeni bazični broj hromozoma u familiji je 8 ili 9, a savremeni rodovi poseduju osnovni broj hromozoma x = 4–17.

Galerija

[uredi | uredi izvor]

Izvori

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ a b Stevens, P. F. (2001 onwards). Gesneriaceae Angiosperm Phylogeny Website., Приступљено 27. 10. 2012.
  2. ^ Struktura cvasti u familiji Gesneriaceae Arhivirano na sajtu Wayback Machine (13. jun 2013) (jezik: engleski)
  3. ^ Tatić B., Blečić V. 1984. Sistematika i filogenija viših biljaka. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, str. 388–389.

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
  • Gesneriaceae Arhivirano na sajtu Wayback Machine (10. oktobar 2012) u Watson L., Dallwitz M.J. 1992 — данас. The families of flowering plants: descriptions, illustrations, identification, information retrieval. Verzija: 18.5.2012., Pristupljeno 27. 10. 2012. (jezik: engleski)
  • Spisak rodova, Kraljevska botanička bašta Kju.
  • Društvo Gesneriad