Onomastika
Onomastika (grč. ónoma [onoma] — „ime“[1][2][3]) je posebna grana lingvistike koja se bavi proučavanjem ličnih imena (imena i prezimena) i nadimaka, odnosno proučava značenje i istoriju imena ljudi (antroponimi) i imena mjesta (toponimi).[4]
Pri svom proučavanju, onomastika se koristi etimologijom, dijalektologijom, istorijom, etnologijom, mitologijom.
Antroponomastika[uredi | uredi izvor]
Antroponimi (grč. ántrophōs) su imena ljudi.
Proučava ih grana onomastike koja se naziva antroponomastika. Ova imena mogu biti:
- lična imena;
- nadimci;
- prezimena.
Toponomastika[uredi | uredi izvor]
Toponimi su imena mjesta. Toponime proučava toponomastika.
Toponimi su podijeljeni na ove grupe:
Imena naseljenih mjesta: Rijeka, Split, Pula, Zagreb, Zadar, Požega, Begovo Razdolje itd.
Imena planina i uzvišenja: Učka, Biokovo, Velebit, Papuk, Dinara, Medvednica itd.
Imena voda — rijeka, potoka, jezera: Drina, Sava, Vrbas, Vrljika, Karašica, Vransko jezero, Tribaljsko jezero itd.
Демоними (етници) и ктетици[uredi | uredi izvor]
Демоними, односно етници (grč. ethnikós — „koji pripada narodu“) su imenice koje označavaju stanovnike nekog mesta ili oblasti.
Primeri: Beograđanin, Mačvanin, Srbijanac, Evropljanin.
Ktetici (grč. ktētikós — „prisvojni“) су присвојни придеви изведени из назива неког места или области.
Примери: београдски, мачвански, србијански, европски.
Egzonimi[uredi | uredi izvor]
Egzonimi su nazivi za strane toponime, nastali su zbog dodira kultura i jezika, razlikuju se od izvornoga naziva, endonima.
Neki su egzonimi nestali, ali su bili česti u istoriji: Dražđani (Dresden), Jakin (Ancona), Lipisko (Lajpcig), Turin (Torino), Monakov (München), Gradac (Graz).
Neki su egzonimi specifični za određeni istorijski period: Mleci (Venecija), Carigrad (Istanbul), Požun (Bratislava).
Види још[uredi | uredi izvor]
Референце[uredi | uredi izvor]
- ^ ὀνομαστικός, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus project
- ^ Online Etymology Dictionary
- ^ ὄνομα, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus project
- ^ Anderson, John M. (2008). The Grammar of Names. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-953395-4.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Marijan Jelić, "Normiranje etnika i ktetika", Primenjena lingvistika, br. 6 (2005), str. 177-182.
- Veljko Brborić, "Nazivi naseljenih mesta, njihovi etnici i ktetici u pravopisnim rečnicima srpskog jezika", Razvojni procesi i inovacije u srpskom jeziku, 1 (2009), str. 327-339.
- Grković, Milica (2006). „Imena mesta i ljudi na Kosovu i u Metohiji u srednjem veku”. Srbi na Kosovu i u Metohiji: Zbornik radova sa naučnog skupa (PDF). Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti. str. 43—51. Arhivirano iz originala (PDF) 21. 05. 2009. g. Pristupljeno 01. 08. 2017.
- Drago Ćupić, "Onomastika Kosovskog Polablja", Baština, br. 14 (2002), str. 293-297.
