Pređi na sadržaj

Onomastika

S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Onomastika (grč. ónoma [onoma] — „ime“[1][2][3]) je posebna grana lingvistike koja se bavi proučavanjem ličnih imena (imena i prezimena) i nadimaka, odnosno proučava značenje i istoriju imena ljudi (antroponimi) i imena mjesta (toponimi).[4]

Pri svom proučavanju, onomastika se koristi etimologijom, dijalektologijom, istorijom, etnologijom, mitologijom.

Antroponomastika

[uredi | uredi izvor]

Antroponimi (grč. ántrophōs) su imena ljudi.

Proučava ih grana onomastike koja se naziva antroponomastika. Ova imena mogu biti:

  • lična imena;
  • nadimci;
  • prezimena.

Toponomastika

[uredi | uredi izvor]

Toponimi su imena mjesta. Toponime proučava toponomastika.

Toponimi su podijeljeni na ove grupe:

Imena naseljenih mjesta: Rijeka, Split, Pula, Zagreb, Zadar, Požega, Begovo Razdolje itd.

Imena planina i uzvišenja: Učka, Biokovo, Velebit, Papuk, Dinara, Medvednica itd.

Imena voda — rijeka, potoka, jezera: Drina, Sava, Vrbas, Vrljika, Karašica, Vransko jezero, Tribaljsko jezero itd.

Демоними (етници) и ктетици

[uredi | uredi izvor]

Демоними, односно етници (grč. ethnikós — „koji pripada narodu“) su imenice koje označavaju stanovnike nekog mesta ili oblasti.

Primeri: Beograđanin, Mačvanin, Srbijanac, Evropljanin.

Ktetici (grč. ktētikós — „prisvojni“) су присвојни придеви изведени из назива неког места или области.

Примери: београдски, мачвански, србијански, европски.

Egzonimi

[uredi | uredi izvor]

Egzonimi su nazivi za strane toponime, nastali su zbog dodira kultura i jezika, razlikuju se od izvornoga naziva, endonima.

Neki su egzonimi nestali, ali su bili česti u istoriji: Dražđani (Dresden), Jakin (Ancona), Lipisko (Lajpcig), Turin (Torino), Monakov (München), Gradac (Graz).

Neki su egzonimi specifični za određeni istorijski period: Mleci (Venecija), Carigrad (Istanbul), Požun (Bratislava).

Види још

[uredi | uredi izvor]

Референце

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ ὀνομαστικός, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus project
  2. ^ Online Etymology Dictionary
  3. ^ ὄνομα, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus project
  4. ^ Anderson, John M. (2008). The Grammar of Names. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-953395-4. 

Literatura

[uredi | uredi izvor]
  • Marijan Jelić, "Normiranje etnika i ktetika", Primenjena lingvistika, br. 6 (2005), str. 177-182.
  • Veljko Brborić, "Nazivi naseljenih mesta, njihovi etnici i ktetici u pravopisnim rečnicima srpskog jezika", Razvojni procesi i inovacije u srpskom jeziku, 1 (2009), str. 327-339.
  • Grković, Milica (2006). „Imena mesta i ljudi na Kosovu i u Metohiji u srednjem veku”. Srbi na Kosovu i u Metohiji: Zbornik radova sa naučnog skupa (PDF). Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti. str. 43—51. Arhivirano iz originala (PDF) 21. 05. 2009. g. Pristupljeno 01. 08. 2017. 
  • Drago Ćupić, "Onomastika Kosovskog Polablja", Baština, br. 14 (2002), str. 293-297.

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]