Austrijska narodna partija
Austrijska narodna partija Österreichische Volkspartei | |
|---|---|
 | |
| Vođa | Karl Nehamer |
| Generalni sekretar | Laura Zahzihner |
| Parlamentarni lider | August Veginger |
| Osnovana | 17. april 1945. |
| Prethodnik | Hrišćanska socijalna partija |
| Sedište | Beč Austrija |
| Mladi ogranak | Mladi narodnjaci |
| Ideologija | Konzervativizam, Hrišćanska demokratija. |
| Politička pozicija | Desni centar |
| Međunarodno članstvo | Međunarodna demokratska unija |
| Evropska stranka | Evropska narodna partija |
| Grupa u Evropskom parlamentu | Grupa Evropske narodne partije |
| Boje | crna |
| Nacionalno veće Austrije | 62 / 183
|
| Savezno veće Austrije | 22 / 61
|
| Evropski parlament | 5 / 18
|
| Veb-sajt | |
| www | |
Austrijska narodna partija (nem. Österreichische Volkspartei ili ÖVP) je hrišćansko demokratska i konzervativna politička partija u Austriji. Ona je naslednik austrijske Hrišćansko socijalne partije koja je postojala od 1893. do 1933. godine. Po ideologiji je slična Hrišćansko-demokratskoj uniji iz Nemačke. Stranka je osnovana odmah po uspostavljanju Savezne Republike Austrije 1945. i od tada, pa do danas je jedna od dve vodeće političke partije u Austriji. Danas, članstvo u ovoj partiji ima oko 700.000 građana Austrije.[1]
Ideologija[uredi | uredi izvor]
Austrijska narodna partija zastupa konzervativizam, koji predstavlja poštovanje tradicije i stabilnost društvenog poretka. U suštini, nije izričito zainteresovana za jačanje austrijske nepotpune odvojenosti crkve od države i izgleda po malo skeptična po pitanju afirmativne akcije, prava seksualnih manjina i ostale oblike postojećeg ili doživljenog socijalnog inžinjeringa. Tokom većine svog postojanja, ÖVP se eksplicitno definisala kao katolična, antisocijalna; ideal subsidijarnosti kao što je definisano u encikliki Pija XI Quadragesimo Anno se generalno smatra jednim od istorijskoh stubova stranačke agende.
Na prvim izborima posle Drugog svetskog rata, narodna partija je sebe predstavljala kao austrijsku partiju, antimarksističku stranku. ÖVP je držala vlast u apsolutnoj većini ili u crno-crvenoj koaliciji sa Socijaldemokratskom partijom Austrije (SPÖ) sve do 1970, kada je SPÖ stvorila svoju vladu sa Slobodarskom partijom Austrije (FPÖ).
Danas, u vezi sa ekonomskom politikom ÖVP se zalaže za liberalizaciju privrede, prihvatajući smanjenje austrijskog prilično velikog javnog sektora, socijalne reforme i opšte deregualcije. Što se tiče spoljne politike, ona snažno podržava evropske integracije. Tokom zadnje dve decenije, narodna stranka je usvojila više environmentalistički stav u odnosu na druge, slične konzervatnivne stranke.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Austrijska narodna stranka je naslednik Hrišćansko socijalne stranke, čvrsto konzervativne partije koju je 1893. osnovao Karl Luger, tadašnji gradonačelnik Beča, koji je bio kontroverzni desničarski podržavalac populizma. Mnogi članovi narodne partije prilikom njenog osnivanja su bili članovi Otadžbinskog fronta, koju je vodio Engelbert Dolfus, takođe član Hrišćansko socijalne partije pre Anšlusa. U sadašnjoj formi narodna partija je osnovana odmah po uspostavljanju Savezne Republike Austrije 1945. Od tada je član oba doma parlamenta Austrije. Uvek je bila stranka koja ima najviše ili druga po broju mesta u parlamentu, pa je zbog toga uvek vladala ili bila partner u većini austrijskih saveznih kabineta.
Demografija[uredi | uredi izvor]
Radnici[uredi | uredi izvor]
Austrijska narodna stranka je bila veoma popularna kod "radnika belog okovratnika" (službenici u neproizvodnim delatnostima), vlasnika velikih i malih preduzeća i farmera. Konkretno, bila je podržana od strane većine državnih službenika u Austriji, izuzetno velike i uticajne grupe uzimajući u obzir veličinu i obim vladine birokratije u Austriji. Austrijski "radnici plavog okovratnika" (fizički radnici ili radnici u fabrikama), su s druge strane, podržavali socijaldemokratsku partiju i slobodarsku partiju Austrije.
Provincije[uredi | uredi izvor]
Narodna partija konstantno kontorliše vlade katoličkih provincija i provincija sa seoskim sredinama kao što su Donje austrije, Gornje Austrije, Salcburga, Štajerske, Tirola i Forarlberga. Manje je popularna u gradskim državama kao što je Beča i u seoskim, ali manje katoličkim provincijama poput Burgenlanda i Koruške. 2004. je izgubila većinu u Salcburgu, gde je zadržala isti broj mesta u skupštini (14) i 2009. 2005. je izgubila većinu po prvi put i u Štajerskoj. Narodna partija bi bila veoma dominantna u austrijskoj politici da nema veoma gusto naseljene i velikom većinom socijaldemokratsko orijentisane provincije Beča.
Federalna vlada[uredi | uredi izvor]
_(cropped).jpg)
Na parlamentarnim izborima 1999. Narodna partija je stvorila koaliciju sa desničarskom slobodarskom partijom Austrije i njenim tadašnjim liderom Jergom Hajderom. Ovo je izazvalo opšti bes u Evropi i 14 članova Evropske unije je nametnulo neformalne diplomatske sankcije protiv savezne administracije u Austriji. Nekoliko meseci kasnije neke od ovih sankcija su ukinute. u novembru 2002. na parlamentarnim izborima Naordna partija je sa 40,3% [2] glasova izborila pobedu sa velikom većinom pod vođstvom kancelara Volfganga Šisela. Hajderova slobodarska partija, koja je 1999. bila jača od Šuselova je imala 16,7% manje glasova na izborima 2002. i imala je svega 10,1% glasova.[2] Na parlamentarnim izborima 2006. narodna partija je poražena i posle mnogo pregovora složila se da postane deo koalicije sa socijaldemokratskom partijom, sa novim predsednikom stranke Vilhelmom Moltererom koji je postavljen za ministra finansija i vicekancelarom Alfredom Guzenbauerom članom SPÖ, koji je kasnije postao kancelar.
Sadašnji predsednik stranke Karl Nehamer, prvo kao vršilac dužnosti 2021. a onda i kao predsednik izabran je na tu funkciju 14. maja 2022. sa 100% glasova na sastanku Narodne stranke.[3] Prošlih godina Narodna stranka se morala suočiti s sve većim kritikama u javnosti zbog svoje upornosti da na polititičke teme gledaju samo iz sopstvene perspektive i koristi (u slučajevima reformi austrijskog školskog sistema). Ova očigledna nespremnost stranke da pregovara i pravi kompromise unutar koalicije je izazvao političke satire među novinarima i političkim protivnicima.
Izbor za evropski parlament 2009[uredi | uredi izvor]
Austrijska narodna stranka je pobedila na izborima za evropski parlament u Austriji 2009.. Imala je 846.709 glasova (+28.993) što je činilo 30% (−2,7%) glasova i šest mesta u parlamentu, isti broj koji su i imali.[4]
Predsednici stranke od 1945. do 2015.[uredi | uredi izvor]
Sa leve strane su predsednici stranke, a sa desne kancelari Austrije.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ (jezik: nemački) Koliko čalnova imaju austrijske stranke?, Pristupljeno 5. 5. 2010.
- ^ a b (jezik: nemački) Rezultati izbora u Austriji 2002. godine Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. decembar 2009), Pristupljeno 7. 5. 2010.
- ^ „Austria’s Nehammer formally elected party leader in unanimous vote”. The Local Austria (na jeziku: engleski). 2022-05-14. Pristupljeno 2022-10-04.
- ^ (jezik: engleski) Rezultati izbora za evropski parlament u Austriji, Pristupljeno 5. 5. 2010.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Austrijska narodna partija Studije država — Austrija. (jezik: engleski)
- Zvanični veb-sajt
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |