Kibela

Statua Kibele u muzeju u Istanbulu, Turska

Kibela (grč. Κυβέλη), stara frigijska „majka zemlja“ koja je vladala celom prirodom. Svetkovanje joj je bilo karakteristično po divljem zanosu poštovolaca i po tome što su se obredno zlijedili. U antici su Kibelu prikazivali s nazubljenom krunom, koja je normalan atribut azijskih boginja majki, i kako vozi kola koja vuku lavovi. Zadržala je te crte i u renesansi, ali su joj bili dodati gvožđe i ključ, a ponekad i kugla.

Odeća joj je pretežno zelena i ukrašena cvetovima. Kao jedno od četiri počela, personifikuje Zemlju. Kibelu su štovali u Frigiji u obliku svetoga kamena, koji je u Rim donesen 204. p. n. e., za vreme drugog punskog rata. Takođe se spominje u rimskoj legendi kada vestalinka Klaudija, optužena zbog bluda, koja je uz pomoć čuda uspela dokazati svoju nevinost. Brod koji je prevozio kameni kip boginje Kibele, Velike Majke, iz Pergama u Rim, nasukao se u mulju na ušću Tibera.

Mitovi i kosmologija

Glavni mitovi o Kibeli bave se njenim poreklom i odnosnom sa Atis. Najsloženije,najdetaljnije,najživlje i najjezivije priče o Kibeli proizveo je hrišćanski apologeta Ambrozije krajem 4. veka naše ere u sklopu svoje antipaganske polemike.

Literatura

• Roller, Lynn Emrich (1999). In Search of God the Mother: The Cult of Anatolian Cybele. Berkeley and Los Angeles, California: University of California Press. ISBN 0-520-21024-7.