Muzika Austrije

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Bend svira tradicionalnu muziku ispred Carske palate, Inzbruk

Beč je bio važan centar muzičkih inovacija. Kompozitori iz 18. i 19. veka doselili su se u grad zbog pokroviteljstva Habzburga i tako učinili Beč evropskom prestonicom klasične muzike. Jozef Hajdn, Volfgang Amadeus Mocart, Ludvig van Betoven, Franc Šubert i Johan Štraus, između ostalog, bili su povezivani sa Bečom. Tokom baroknog perioda, slovenački i mađarski narodni oblici uticali su na austrijsku muziku. Beč je počeo da dobija status kulturnog centra početkom 16. veka i muzikal je bila fokusirana oko raznih instrumenata uključujući lautu.

Jodlovanje[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Jodlovanje

Jodlovanje je način pevanja koji podrazumeva brzu i ponovljenu promenu visine tonova određene pesme. Razvijeno je na Alpima.

Rok i pop muzika[uredi | uredi izvor]

Falko je bio najpopularniji austrijski solo umetnik tokom osamdesetih godina. Njegova pesma „Rock Me Amadeus“ bila je hit broj jedan na Bilbord hot 100 29. marta 1986. Njegova iznenadna smrt 1998. godine u Dominikanskoj Republici učinila je njegovu muziku iz 1980-ih ponovo popularnom.

Iako Austrija nije baš najveći izvoznik internacionalnih rok i pop-bendova, postoji nekoliko značajnih muzičara i bendova. Bend Opus se takođe našao na svetskim listama, takođe. U poslednjih nekoliko godina, nekoliko muzičkih grupa obišlo je Evropu i imalo komercijalni uspeh na međunarodnim listama. Najistaknutija je Kristina Šturmer. Bend SheSays, koji je podržavao Brajana Adamsa na njegovoj evropskoj turneji i još nekoliko bendova poput AOR i Kornerstoun, poznati su po svojim nedavnim doprinosima.

Kristijan Fenes je austrijski elektronski muzičar. Drugi austrijski elektronski muzičari su Der Blutarš, koji su aktivni na Neofolk sceni, kao i Šturmperht. Bubnjar Tomas Lang je rođen 1967. godine u Beču i svirao je sa umetnicima kao što su Robert Frip, Džeri Halivel i Robi Vilijams. Godišnji muzički festival i konferencija Waves Vienna održava se u svake godine u oktobru. To je festival izložbe evropske pop muzike.

Savremena klasična muzika[uredi | uredi izvor]

Bečka filharmonija je svetski poznati ansambl klasične muzike i ture tokom cele godine širom sveta. Njihov Novogodišnji koncert održava se u Beču svake godine u Muzikferajnu i to je jedan od najvažnijih klasičnih koncerata u Evropi tokom godine.

Elektronska muzika[uredi | uredi izvor]

U Austriji postoji vitalna scena elektronske muzike. Ona uključuje grupe i umetnike kao što su Parov Stelar, Bernard Flajšman, Kruder i Dorfmajster i Elektro Guzi. Bend Dram 'en' Bejs takođe ima dobru reputaciju, sa međunarodno uspešnim umetnicima kao što su Kamo & Kruked, Disact i Mefjus.

Nova nemačka tvrdoća[uredi | uredi izvor]

Bend Nova nemačka tvrdoća je najpopularnija u Austriji i na ostalim teritorijama nemačkog govornog područja. Značajni bendovi su i Štalhamer i L'Ame Imortele, koji su imali neke međunarodne uspehe. Nemački bend Samsas Traum nalazi se sada u Austriji.

Austrijske muzičke nagrade[uredi | uredi izvor]

Međunarodno grafofonsko takmičenje Kolumbija rekordsa 1928. godine[uredi | uredi izvor]

Međunarodno grafofonsko takmičenje Kolambija rekordsa 1928. godine bilo je takmičenje koje je sponzorisala Kolambija rekords u čast stogodišnjice smrti Franca Šuberta. Njegov izvorni cilj bio je da podstakne kompozitore da kreiraju završetak Šubertove "Nedovršene simfonije", ali su pravila izmenjena nekoliko puta, kako bi se omogućilo podnošenje originalnih simfonijskih dela. Preliminarni krugovi su ocenjivani na osnovu zemlje ili područja, a pobednički radovi na ovom nivou su zatim prosleđeni na završnu procenu za svetsku nagradu koja se održala u Beču. Značajni kompozitori koji su osvojili nagrade u kategorijama zemalja uključuju Britanca Havergala Briana, Poljaka Česlava Mareka i Austrijanca Franca Šmita, ali je glavna nagrada, nakon polemike među sudijama, dodeljena švedskom kompozitoru Kurtu Aterbergu za njegovu Šestu simfoniju.

Austrijska muzička nagrada Amadeus[uredi | uredi izvor]

Austrijska muzička nagrada Amadeus je godišnja ceremonija dodele nagrada za izvrsnost u austrijskoj muzičkoj industriji. Nagrađuje najuspešnije austrijske muzičare od 2000. godine, a održava se u Narodnom pozorištu u Beču svakog marta od 2012. godine. To je austrijski ekvivalent Gremi nagradi. Nagrade se mogu dodeliti svakom muzičaru koji ima državljanstvo Austrije ili koji je napravio svoju karijeru u Austriji. Od 2016. godine postoji 19 kategorija.[1]

Zlatna medalja Franca Šalka[uredi | uredi izvor]

Zlatna medalja Fraca Šalka

Zlatna medalja Franca Šalka je odlika Bečke filharmonije koja se dodeljuje od 1963. godine. Naziv je dobila po dirigentu, prvom direktoru Bečke državne opere i suosnivaču Salcburškog festivala Francu Šalku, čiji je 100. rođendan proslavljen 1963. godine.

Nagrada Herbert fon Karajan[uredi | uredi izvor]

Dodeljuje se nagrada muzičarima čija izvanredna umetnička dostignuća su dobila svetsko priznanje i za mlade umetnike. Prvi put je dodeljena 2017. godine u okviru Salcburškog uskršnjeg festivala.[2] Dodeljena nagrada je iznosila 50.000 evra.[2] Nagradu dodeljuje Eliete fon Karajan na godišnjem nivou.[3]

Muzička nagrada Herbert fon Karajan[uredi | uredi izvor]

Nagrađuju se važne ličnosti sa međunarodne muzičke scene. Nagradu je finansirala fondacija porodice Herbert fon Karajan Helibele.[4]

Medalja Lili Leman[uredi | uredi izvor]

Medalja Lili Leman je nagrada koju dodeljuje Međunarodna fondacija Mocarteum, nazvana u čast soprana Lili Leman.

Medalja Mocart (Mocarteum)[uredi | uredi izvor]

Medalja Mocart je nagrada koju je organizovala Međunarodna Fondacija Mocarteum. Dobila je ime po Volfgangu Amadeusu Mocartu. Medalju je moguće osvojiti kao: zlato, srebro, bronza. Nagrađivala se od 1963. do 1999. godine.

Salcburška Muzička Nagrada[uredi | uredi izvor]

Nagrađuje se za životni rad jednog od izvanrednih kompozitora našeg vremena. Bila je međunarodna nagrada koju je dodeljivala vlada Salcburga.[5]

Bečki muzički sat[uredi | uredi izvor]

Bečki muzički sat je nagrada Udruženja Mocarta iz Beča za značajne radove beleženja Mocartovih dela.

Evrovizijski uspeh[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Austrija na izboru za Pesmu Evrovizije

Godine 2014. Končita Vurst pobedila je na pesmi Evrovizije predstavljajući Austriju.[6] Končita Vurst je drag kvin koju imitira Tomas "Tom" Nojvirt, što je izazvalo neku kontroverzu. Nakon pobede, 60-godišnjica Evrovizije održana je u Beču 2015. godine. Ovo je drugo takmičenje Evrovizije koje se održalo u Austriji; Prvo je bilo 1967. godine, nakon pobedničke pesme "Hvala, draga" koju je pevao Udo Jirgens.

Austrijski muzičari[uredi | uredi izvor]

A

B

Alan Berg

V

Anton Vebern
Končita Vurst

G

D

Đ

E

Ž

Z

Aleksandar fon Zemlinski

I

J

K

L

Franc List
  • Bil Leb, osnivač benda Front Line Assembly. Rođen u Beču, ali trenutno živi u Vankuveru, Kanada.
  • Đerđ Ligeti, kompozitor (rođen u Mađarskoj, državljanin Austrije), 1923-2006.
  • Franc List, kompozitor (rođen u Rajdingu, tada u Mađarskoj, sada u Austriji).

Lj

M

Mocart

N

Nj

O

P

  • Pomasl, elektronski muzičar, snimatelj i DJ.

R

S

T

  • Fon Trap, porodica poznatih narodnih muzičkih vokalista i Anšlus izbeglice 1938. i glavne teme dva nemačkog filma iz 1950. godine, Trap Porodica (1956) i njegov nastavak Trap Porodica u Americi (1958), od kojih je prvi premijerno prikazan u SAD 1961. i 1965. godine i mjuzikal „The Sound of Music“.

Ć

U

F

H

Jozef Hajdn

C

Č

Karl Černi

Dž

Š

Muzičke organizacije sa sedištem u Austriji[uredi | uredi izvor]

Artaria[uredi | uredi izvor]

Artaria je jedna od najvažnijih muzičkih izdavačkih kuća sa kraja 18. i 19. veka. Osnovana u 18. veku u Beču, kompanija je povezana sa mnogim vodećim imenima klasične ere. Artaria je osnovana 1770. godine kao izdavačka kuća za umetnost i mape od strane Karla Artarija (1747—1808) u Beču,[7] tada glavnom gradu Habzburške monarhije. Počevši od 1793. godine, Artaria je objavila nekoliko ranih radova Ludviga van Betovena, sve do gorkog spora oko izdavačkih prava Betovenove kompozicije, koji je kulminirao u sudskom predmetu od 1803. do 1805. godine.[8]

Institut Eliete i Herbert fon Karajan[uredi | uredi izvor]

Eliete fon Karajan je 1995. godine osnovala Institut Eliete i Herbert fon Karajan kako bi promovisala umetničko nasleđe njenog pokojnog supruga, dirigenta, režisera opere i filmskog stvaraoca Herberta fon Karajana.[9][10] Institut se nalazi u Salcburgu, mestu rođenja Herberta Fon Karajana. Njegova primarna oblast je upravljanje muzičkim nasleđem i različitim brendovima povezanim sa Herbertom fon Karajanom. Institut sarađuje sa Univerzitetom za muziku i izvođačke umetnosti Grac, Mocarteum univerzitetom u Salcburgu, MIT-om i Univerzitetom Harvard.[11][12]

Društvo saradnika[uredi | uredi izvor]

Društvo saradnika bilo je udruženje plemićkih ljubitelja muzike u Beču, a osnovao ga je Baron Gotfrajd van Sviten 1786. godine.[13] Društvo je sponzorisalo koncerte, često oživljavajući muziku iz prošlosti, a takođe je radilo i na razvijanju novih radova.

Društvo prijatelja muzike[uredi | uredi izvor]

Društvo prijatelja muzike poznato i kao Muzička asocijacija, osnovao ga je 1812. godine Jozef Sonlajtner, generalni sekretar Sudskog teatra u Beču, Austrija.

Go TV[uredi | uredi izvor]

Go TV je 24-časovni muzički i animacijski kanal sa sedištem u Beču, Austrija. Kanal je pokrenut 1. oktobra 2002. Ciljna publike kanala su stanovnici Austrije, ali je takođe dostupan širom Evrope.

Međunarodno društvo čileanske muzike[uredi | uredi izvor]

Međunarodno društvo za čileansku muziku (SIMUC) je neprofitna organizacija koja promoviše čileansku umetničku muziku, muzičare i muzikologe na međunarodnom nivou.[14]

Društvo za privatne muzičke predstave[uredi | uredi izvor]

Društvo za privatne muzičke predstave bila je organizacija osnovana u Beču u jesen 1918. godine od strane Arnolda Šenberga sa namerom da kreira probe i razumljive performanse novopostavljene muzike dostupne istinski zainteresovanim članovima muzičke javnosti.

Društvo muzičara[uredi | uredi izvor]

Društvo muzičara je bilo dobronamerno društvo za muzičare u Beču, koje je trajalo od sredine 18. veka do sredine 20. veka. Njegova svrha bila je "podrška penzionisanim muzičarima i njihovim porodicama".[15] Počevši od 1772. godine,[16] Društvo je postavilo niz benefitnih koncerata, često sa velikim izvođačima, na kojima su radili vodeći kompozitori klasičnog perioda, među kojima su Jozef Hajdn, Volfgang Amadeus Mocart i Ludvig van Betoven.

Bečka simfonijska biblioteka[uredi | uredi izvor]

Herbert Tucmandl, osnivač Bečke simfonijske biblioteke (2004)

Bečka simfonijska biblioteka pruža virtuelne instrumente i digitalnu rekreaciju akustike poznatih koncertnih dvorana kao što su Koncerthaus i Grose Zendesal u radiodifuznoj kući austrijskog javnog radija ORF, kako u Beču, tako i u dvorani Sejdž Gejtshed u Engleskoj. Kompanija je osnovana u Beču oktobra 2000. godine od strane Herberta Tucmandla.[17]

Austrijske operske kompanije[uredi | uredi izvor]

Nova Bečka opera[uredi | uredi izvor]

Nova Bečka opera je austrijska operska kompanija sa sedištem u Beču.[18] Insajt Gajds navodi nju i Bečku „džepnu“ operu kao "dve nezavisne grupe koje izvode isključivo operu iz 20. i 21. veka".[19]

Bečka Narodna opera[uredi | uredi izvor]

Bečka Narodna opera

Bečka Narodna opera je velika operska kuća u Beču, u Austriji. Pri godišnjoj sezoni održava se oko tri stotine predstava dvadeset pet produkcija nemačkog jezika. Sezona traje od septembra do juna.

Bečka komora[uredi | uredi izvor]

Bečka komora je opersko pozorište i operska kompanija koju je osnovao dirigent Hans Gabor. Već 1948. godine pokrenuo je "Bečki operski studio" - kompaniju koja nema sopstveni teatar. Novo ime kompanije, "Bečka komora", podseća na kamernu muziku i društvo, izvodi se u intimnom okruženju i prvi put se zvanično koristilo 1953. godine.

Bečka „džepna“ opera[uredi | uredi izvor]

Bečka „džepna“ opera je austrijska operska kompanija sa sedištem u Beču.[18] Insajt Gajds navodi ih i Nova Opera Beč kao "dve nezavisne grupe koje izvode isključivo operu iz 20. i 21. veka".[19]

Bečka državna opera[uredi | uredi izvor]

Auditorijum Bečke državne opere

Bečka državna opera je najvažnija operska ustanova u Beču i jedna od najpoznatijih operskih kuća na svetu. Članovi Bečke filharmonije su regrutovani iz orkestra.

Bečka filharmonija[uredi | uredi izvor]

Bečka filharmonija osnovana 1842. godine je orkestar koji se smatra jednim od najprefinjenijim na svetu.[20][21][22] Bečka filharmonija se nalazi na Muzikverajnu u Beču, u Austriji. Njeni članovi biraju se iz orkestra Bečke državne opere. Izbor podrazumeva dugotrajan proces, pri čemu svaki muzičar demonstrira svoju sposobnost minimum trogodišnji performans i balet. Nakon ovog probnog perioda, muzičar može se prijaviti odboru Bečke filharmonije za poziciju u orkestru.

Austrijski srebrni novčić Bečka filharmonija[uredi | uredi izvor]

Austrijski srebrni novčić Bečka filharmonija je srebrni novčić koji se godišnje proizvedi u austrijskoj kovnici novca. Počevši od 2008. godine, to je sada najveći kovani i najpoznatiji srebreni novčić iz Evrope. Prodaje se kao masovno proizvedeni investicioni novčić i prodato je preko 54 miliona novčića tokom petogodišnjeg perioda od 2008. do 2012. godine.[23] Moneta je zakonsko sredstvo u Austriji sa nominalnom vrednošću od 1,50 evra.

Vidi još =[uredi | uredi izvor]

Izvori[uredi | uredi izvor]

  1. ^ IFPI Austria: And the Amadeus goes to…, 7. Mai 2014.
  2. ^ a b „Herbert von Karajan Prize established in Salzburg” (PDF). Osterfestspiele Salzburg (Saopštenje). 7. 10. 2015. Pristupljeno 20. 8. 2018. 
  3. ^ Osterfestspiele: Eliette von Karajan ehrt jungen Russen | SN.at
  4. ^ „Herbert-von-Karajan-Musikpreis”. Online-Ausgabe des Handbuchs der Kulturpreise (na jeziku: German). 2013. Pristupljeno 20. 8. 2018. 
  5. ^ „Salzburg Music Prize worth 100.000 Euro”. Land Salzburg. Salzburg. 2006. Pristupljeno 6. 10. 2017. 
  6. ^ News, BBC (13. 5. 2014). „BBC News — Austria wins Eurovision Song Contest”. bbc.co.uk/news. Pristupljeno 13. 5. 2014. 
  7. ^ Witeschnik, Alexander (1953). „Artaria, Carlo”. Neue Deutsche Biographie (na jeziku: German). 1. str. 400. 
  8. ^ Donald W. MacArdle, "Beethoven, Artaria, and the C Major Quintet", The Musical Quarterly, Vol. 34, No. 4 (October 1948), pp. 567–574
  9. ^ „Eliette and Herbert von Karajan Institute”. karajan-institut.org. Salzburg. 2017. Arhivirano iz originala 20. 10. 2017. g. Pristupljeno 10. 10. 2017. 
  10. ^ Weber, Derek (3. 1. 2007). „Vom Centrum zum Institut”. Neue Zürcher Zeitung. Zürich. Pristupljeno 10. 10. 2017. 
  11. ^ „Karajan Research”. karajan-research.org. Salzburg. 2017. Pristupljeno 10. 10. 2017. 
  12. ^ Schneyder, Elizabeth (10. 6. 2017). „Karajan, interpretiert vom Computer”. Der Standard. Vienna. Pristupljeno 11. 10. 2017. 
  13. ^ Date from Braunbehrens 1990, 320
  14. ^ Community of Chileans Abroad Arhivirano na sajtu Wayback Machine (8. jun 2017) of the Ministry of Foreign Affairs (Chile) Spanish
  15. ^ Oxford Music Online, article "Tonkünstler-Societät".
  16. ^ Oxford Music Online, article "Vienna".
  17. ^ Herbert Tucmandl in the IMDB
  18. ^ a b Kurt Weill Foundation for Music (1997). Kurt Weill newsletter. Kurt Weill Foundation for Music. str. 9. Pristupljeno 19. 7. 2012. 
  19. ^ a b Ladle, Jane (1. 6. 1998). Vienna. Insight Guides, Langenscheidt Publ. str. 49. ISBN 978-0-88729-446-4. Pristupljeno 18. 7. 2012. 
  20. ^ „Salzburg Festival – 27 July to 30 August, 2011”. Salzburgerfestspiele.at. Arhivirano iz originala 10. 9. 2012. g. Pristupljeno 17. 11. 2013. 
  21. ^ Reiner, Fritz. „Chicago Symphony Tops U.S. Orchestras”. NPR. Pristupljeno 17. 11. 2013. 
  22. ^ Hoyle, Ben (21. 11. 2008). „LSO is only British orchestra in list of worlds best”. The Times. London. Pristupljeno 27. 5. 2010. 
  23. ^ Coin Information: Austrian Silver Philharmonic Arhivirano 2014-03-02 na sajtu Wayback Machine

Dodatna čitanja[uredi | uredi izvor]

  • "Famous Austrian Composers." Naxos Records
  • Wagner, Christopher. "The Alpunk Phenomenon". In Broughton, Simon and Ellingham, Mark with McConnachie, James and Duane, Orla (Ed.), World Music, Vol. 1: Africa, Europe and the Middle East, pp. 7–12. . Rough Guides Ltd: Penguin Books. 2000. ISBN 978-1-85828-636-5. 
  • Wagner, Christopher. "Soul Music of Old Vienna". In Broughton, Simon and Ellingham, Mark with McConnachie, James and Duane, Orla (Ed.), World Music, Vol. 1: Africa, Europe and the Middle East, pp. 13–15. . Rough Guides Ltd: Penguin Books. 2000. ISBN 978-1-85828-636-5. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Muzika Austrije na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Музика_Аустрије&oldid=26945356”