Đuro Tošić

Đuro Tošić
Lični podaci
Datum rođenja	(1946-10-01)1. oktobar 1946.
Mesto rođenja	Žljebovi, FNR Jugoslavija
Datum smrti	6. februar 2019.(2019-02-06) (72 god.)
Mesto smrti	Beograd, Srbija
Naučni rad
Polje	Srednjovjekovna srpska istorija

Đuro Tošić (Žljebovi, 1. oktobar 1946 — Beograd, 6. februar 2019) bio je srpski istoričar, akademik. Bio je član Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske, profesor na Filozofskom fakultetu u Banjoj Luci i Filozofskom Fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu, član odbora SANU za istoriju Bosne i Hercegovine, redakcije Zbornika za istoriju Bosne i Hercegovine, naučnog veća i Upravnog odbora Istorijskog instituta. Bio je član Redakcije Godišnjaka Društva istoričara Bosne i Hercegovine i predsjednik Saveza Društava istoričara Bosne i Hercegovine, te član Savjeta Zemaljskog muzeja u Sarajevu.

Biografija

Đuro Tošić rođen je 1. novembra 1946. godine u selu Žljebovi, opština Sokolac. Osnovnu školu i gimnaziju završio je u Sokocu, a studije istorije na Filozofskom fakultetu u Sarajevu, gde je i diplomirao 1970. godine. Od 1971. godine radio je kao asistent na Katedri za istoriju na Filozofskom fakultetu u Sarajevu, na predmetu Istorija naroda Jugoslavije u srednjem vijeku. Postdiplomske studije upisao je 1973, a magistrirao u maju 1976. sa temom "Bosanska država za vladavine kralja Dabiše". Doktorirao je na Filozofskom fakultetu u Beogradu u maju 1982, sa temom "Trg Drijeva u srednjem vijeku". Od 1982. ima zvanje docent, a od 1987. godine vanredni profesor na predmetima "Istorija naroda Jugoslavije u srednjem vijeku" i "Pomoćne istorijske nauke" na Filozofskom fakultetu u Sarajevu. Od jeseni 1992. godine do odlaska u penziju u jesen 2013. radio je u Istorijskom institutu.

U toku 1985—1987. godine obavljao dužnost prodekana za nastavu na Filozofskom fakultetu u Sarajevu. Od jeseni 1992. godine radi u Istorijskom institutu SANU kao viši naučni saradnik, a od 1998. kao naučni savjetnik, gdje je rukovodio naučno-istraživačkim projektima: "Društvene i privredne strukture srpskih zemalja srednjeg veka", "Proučavanje političke, privredne i kulturne istorije srpskih zemalja srednjeg veka" i "Srednjovekovne srpske zemlje (XII–XV vek): politički, privredni, društveni i pravni procesi", kao i naučno-istraživačkim projektom: "Društvena istorija Bosne i Hercegovine", prijavljenim kod Ministarstva za nauku Bosne i Hercegovine. Bio je član Redakcije Zbornika za istoriju Bosne i Hercegovine, Istorijskog časopisa, Radova Filozofskog fakulteta Pale i Građe o prošlosti Bosne, a neko vrijeme je bio i predsjednik Naučnog vijeća i Upravnog odbora Istorijskog instituta, te Upravnog odbora Instituta za noviju istoriju. Bio je član Naučnog odbora za istorijske nauke Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske i Matičnog odbora za humanističke nauke Ministarstva za nauku Republike Srbije. Od 5. septembra 2008. dopisni, a od 2012. redovni član Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske u vanradnom sastavu. Od školske 1993/1994. godine radio je kao nastavnik po pozivu (u zvanju redovnog profesora) na Filozofskom fakultetu u Banjoj Luci, a od 1998/1999. i na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu, gdje je bio u stalnom radnom odnosu od 1. decembra 2007. godine na Odsjeku za istoriju, na predmetima "Srpska i južnoslovenska istorija u srednjem vijeku" i "Pomoćne istorijske nauke". Bio je profesor i na postdiplomskim studijama i šef Kolegijuma za postdiplomske studije. U više navrata bio je član komisije za ocjenu i odbranu doktorskih i magistarskih teza. Oblasti interesovanja su mu bile istorija srpskog naroda u srednjem vijeku; istorija srednjovjekovne Bosne i Hercegovine. Poznavao je izvore na latinskom i staroslovenskom jeziku. Govorio je italijanski, a služio se i njemačkim jezikom.

Septembra 2008. postao je dopisni član Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske u vanradnom sastavu, a od 21. decembra 2012. redovni član.

Preminuo je u Beogradu, 6. februara 2019. godine.

Bibliografija

Posebna izdanja

• Tošić, Đuro (1987). Trg Drijeva u srednjem vijeku. Sarajevo: Veselin Masleša. 
• Tošić, Đuro (1998). Trebinjska oblast u srednjem vijeku. Beograd: Istorijski institut. 
• Tošić, Đuro (2005). Srednjovjekovna humska župa Dabar. Beograd: Istorijski institut. 
• Tošić, Đuro (2012). Srednjovjekovna turobna svakodnevnica (od prostitutke, preko vještice, do vampira). Beograd: Istorijski institut. 

Članci i rasprave

• Tripe Buća, dubrovački trgovac i protovestijar bosanskog kralja Tvrtka I Kotromanića, GDI BiH 20 (1972-1973), Sarajevo 1974, 25-39.
• Brštanik u srednjem vijeku, GDI BiH 21-27, Sarajevo 1976, 37-50.
• Dubrovčanin prezbiter Ratko, stonski kancelar, kapelan i protovestijar kralja Tvrtka I i trebinjsko-mrkanjski biskup, GDI BiH 28-30 (1977-1979), Sarajevo 1979, 39-58.
• O drijevskoj carini, Prilozi XV/16, Sarajevo 1979, 189-195.
• Stanovništvo srednjovjekovnog trga Drijeva, Prilozi XVIII/19, Sarajevo 1982, 75-104.
• Donji tok Neretve u srednjem vijeku, s posebnim osvrtom na trg Drijeva, Hercegovina 2, Mostar 1982, 45-78.
• Uređenje srednjovjekovnog trga Drijeva, GDI BiH 34, Sarajevo 1983, 123-137.
• O ponašanju dubrovačkih carinika u rudniku Deževice, GDI BiH 34, Sarajevo 1983, 148-150.
• O izvozu žitarica sa Neretve u Dubrovnik u XIV vijeku, Prilozi XIX/20, Sarajevo 1984, 109-118.
• Dvorske službe (BiH) (s Babić Anto), Enciklopedija Jugoslavije III, 2. izdanje, Zagreb 1984, 710-711.
• O krijumčarenju soli na Neretvi, Tribunia 9, Trebinje 1985, 25-30.
• Petar Primović - dubrovački trgovac i zakupac carina u Bosni, GDI BiH 37, Sarajevo 1986, 75-89.
• Gruba, Enciklopedija Jugoslavije IV, 2. izdanje, Zagreb 1986, 618.
• Rana prošlost Travunije, GDI BiH 39, Sarajevo 1988, 42-49.
• Dubrovačka porodica Hranković, Anali 26, Dubrovnik 1988, 87-101.
• Srednjovjekovna župa Trebinje (istorijsko-geografsko-topografski osvrt), Prilozi XXIV/25-26, Sarajevo 1990, 65-101.
• Zemljoradnja u srednjovjekovnoj župi Trebinje, GDI BiH 50-51 (1989-1990), Sarajevo 1990, 42-58.
• Kosovska bitka u istoriografiji o srednjovjekovnoj Bosni, «Kosovska bitka u istoriografiji», Istorijski institut SANU, Zbornik radova 11, Beograd 1990, 101-107.
• Kancelarije, dvorske (BiH), Enciklopedija Jugoslavije VI, 2. izdanje, Zagreb 1990, 659-660.
• Trebinjski kraj u sklopu nemanjićke Srbije, Kalendar Prosvjeta za 1992, Sarajevo 1991, 103-117.
• Zemljoradnja u srednjovjekovnoj župi Trebinje, GDI BiH 40-41 (1989-1990), Sarajevo 1991, 42-58.
• Tošić, Đuro (1994). „Dvije povelje bosanskog kralja Stjepana Dabiše”. Istorijski časopis. 39 (1992): 5—23. 
• Tošić, Đuro (1995). „Dvije bosanske povelje iz XV vijeka”. Istorijski časopis. 40-41 (1993-1994): 19—42. 
• Tošić, Đuro (1995). „Stočarstvo u srednjovjekovnoj trebinjskoj oblasti”. Istorijski glasnik. 1—2: 37—50. 
• Tošić, Đuro (1995). „Srednjovjekovni život u trebinjskoj oblasti (Feudalna sredina na primjeru jedne regije)”. Bosna i Hercegovina od srednjeg veka do novijeg vremena. Beograd: Istorijski institut. str. 77—85. 
• Tošić, Đuro (1995). „Bosna i Turci od Kosovske do Angorske bitke”. Zbornik za istoriju Bosne i Hercegovine. 1: 85—97. 
• Tošić, Đuro (1996). „Uprava i sudstvo u srednjovjekovnoj župi Trebinje”. Istorijski glasnik. 1—2: 7—18. 
• Tošić, Đuro (1996). „O vlaškoj skupini Vraneši u nahiji Ljuboviđa”. Mileševski zapisi. 2: 101—113. 
• Tošić, Đuro (1997). „Bosanska kraljica Katarina (1425-1478)”. Zbornik za istoriju Bosne i Hercegovine. 2: 73—112. 
• Tošić, Đuro (1998). „Ponašanje bosanske kraljice Mare (Jelene) u izbjeglištvu”. Deseti kongres istoričara Jugoslavije: Zbornik radova. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. str. 393—398. 
• Tošić, Đuro (2001). „Vojvoda Petar Pavlović: Prilog istoriji Bosne početkom XV vijeka”. Jugoslovenski istorijski časopis. 34 (1-2): 35—46. 
• Tošić, Đuro (2001). „Zemljoradnja pljevaljskog kraja u prvim godinama turske vladavine”. Glasnik Zavičajnog muzeja. Pljevlja. 2: 91—102. 
• Tošić, Đuro (2002). „Rodonačelnik plemena Kosača - vojvoda Vlatko Vuković”. Srpska proza danas: Kosače - osnivači Hercegovine. Bileća-Gacko: Prosvjeta. str. 243—260. 
• Tošić, Đuro (2002). „Dio Sandaljevog depozita za pobočnu granu plemena Kosača”. Srpska proza danas: Kosače - osnivači Hercegovine. Bileća-Gacko: Prosvjeta. str. 261—268. 
• Tošić, Đuro (2002). „Učešće Kosača u oslobađanju Jajca od Turaka 1463. godine”. Srpska proza danas: Kosače - osnivači Hercegovine. Bileća-Gacko: Prosvjeta. str. 464—475. 
• Tošić, Đuro (2002). „Posljednja bosanska kraljica Mara (Jelena)”. Zbornik za istoriju Bosne i Hercegovine. 3: 29—60. 
• Tošić, Đuro (2002). „Sporedna grana plemena Kosača”. Zbornik za istoriju Bosne i Hercegovine. 3: 61—77. 
• Tošić, Đuro (2002). „Donjovlaški rodovi Vlahović i Mirilović u istočnoj Hercegovini”. Radovi: Časopis za humanističke i društvene nauke. 5: 195—212. 
• Tošić, Đuro (2003). „Srpske primorske zemlje (Zeta i Travunija) u XIII vijeku”. Kralj Vladislav i Srbija XIII veka. Beograd: Istorijski institut. str. 63—72. 
• Tošić, Đuro (2003). „Glasinac u zemlji Pavlovića”. Zemlja Pavlovića: Srednji vijek i period turske vladavine. Banja Luka: Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske. str. 77—90. 
• Tošić, Đuro (2003). „Pavlovića dio drijevske carine”. Zemlja Pavlovića: Srednji vijek i period turske vladavine. Banja Luka: Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske. str. 235—245. 
• Tošić, Đuro (2003). „Pismo dubrovačkog poslanika Ivana Gundulića o smrti kneza Pavla Radenovića”. Zemlja Pavlovića: Srednji vijek i period turske vladavine. Banja Luka: Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske. str. 357—366. 
• Tošić, Đuro (2003). „Život u srednjovjekovnom selu trebinjskog kraja”. Srpsko selo: Mogućnosti i dalji pravci istraživanja. Beograd: Istorijski institut. str. 19—30. 
• Tošić, Đuro (2004). „Hercegovačka porodica Miloradović”. Srpska proza danas: Kulturna i duhovna istorija Hercegovine. Bileća-Gacko: Prosvjeta. str. 277—300. 
• Tošić, Đuro (2004). „Prilog proučavanju Donjih vlaha u istočnoj Hercegovini”. Zbornik za istoriju Bosne i Hercegovine. 4: 81—132. 
• Tošić, Đuro (2004). „Primjer bračne bigamije: More bosіgnanorum et patarinorum” (PDF). Mešovita građa (Miscellanea). 22: 123—127. 
• Tošić, Đuro (2004). „Izvodi iz blagajničke knjige kotorske opštine u XV vijeku” (PDF). Mešovita građa (Miscellanea). 22: 129—140. 
• Tošić, Đuro (2004). „Ugovor o zakupu rudarskih postrojenja u mjestu Žeravice” (PDF). Mešovita građa (Miscellanea). 22: 141—149. 
• Tošić, Đuro (2004). „Sandaljeva udovica Jelena Hranić”. Zbornik radova Vizantološkog instituta. 41: 423—440. 
• Tošić, Đuro (2005). „Privredni razvoj srednjovjekovne humske župe Dabar”. Spomenica Milana Vasića. Banja Luka: Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske. str. 165—184. 
• Tošić, Đuro (2005). „Istorijsko-geografsko-topografski prikaz srednjovjekovne humske župe Dabar”. Izvornik: Glasilo ogranka Vukove zadužbine. 1: 5—23. 
• Tošić, Đuro (2005). „Trebinjci i Zahumljani u srednjovjekovnom Kotoru” (PDF). Istraživanja: Filozofski fakultet u Novom Sadu. 16: 221—227. Arhivirano iz originala 26. 08. 2011. g. Pristupljeno 12. 05. 2021. CS1 održavanje: Nepodoban URL (veza)
• Tošić, Đuro (2007). „Sudski proces protiv dvojice martolosa 1477. godine” (PDF). Istorijski časopis. 54: 119—129. 
• Tošić, Đuro (2007). „Po drugi put o Tvrtkovom protovestijaru Tripi Bući” (PDF). Istorijski časopis. 55: 83—98. 
• Tošić, Đuro (2008). „Fragmenti iz života Hercega Vlatka Kosače” (PDF). Istorijski časopis. 56: 153—172. 
• Tošić, Đuro (2009). „Bosanski lutajući vitezovi Paštrovići” (PDF). Istorijski časopis. 58: 147—172. 
• Tošić, Đuro (2012). „Prilog poznavanju monašenja stanovništva iz srednjovjekovne Bosne” (PDF). Zbornik za istoriju Bosne i Hercegovine. 7: 1—28. 
• Registar zbirke ’Stare srpske povelje i pisma’ Ljubomira Stojanovića

Literatura

• Enciklopedija srpske istoriografije. Beograd. 1997. str. 680—682. ISBN 978-86-80269-35-1. 

Spoljašnje veze

• Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske: Đuro Tošić
• Istorijska biblioteka: Đ. Tošić