Arhimandrit Julijan (Knežević)
| Julijan (Knežević) | |
|---|---|
 grob shi-arhimandrita Julijana | |
| Osnovni podaci | |
| Pomesna crkva | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Eparhija žička |
| Čin | shi-arhimandrit |
| Titula | shi-arhimandrit, iguman Manastira Studenice |
| Sedište | Manastir Studenica |
| Godine službe | od 1961. do 1976. i od 1993. do 2001. |
| Prethodnik | Roman (Cvetković) |
| Naslednik | Timotej (Milivojević) |
| Lični podaci | |
| Svetovno ime | Radomir Knežević |
| Datum rođenja | 19. avgust 1918. |
| Mesto rođenja | Vitkovo kod Aleksandrovca, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 16. jul 2001. (82 god.) |
| Mesto smrti | Manastir Gradac, SRJ |
| Grob | Manastir Gradac |
| Porodica | igumanija Mihaila (Knežević), sestra |
Julijan (svetovno Radomir Knežević; Vitkovo kod Aleksandrovca, 19. avgust 1918 — Manastir Gradac, 16. jul 2001) bio je najpoznatiji arhimandrit Srpske pravoslavne crkve, teolog i iguman Manastira Studenice.[1][2]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je u selu Vitkovo kod Aleksandrovca, 19. avgusta 1918. godine. Kršteno mu je ime Radomir. Osnovno obrazovanje stekao je u svom rodnom mestu. Kao dečak odlazi u manastir Veluće za vreme starešine jeromonaha Platona Milojevića, a za tim u manastir Veta i u manastir Vujan kod Gornjeg Milanovca. Iz tog manastira završio je sa još dvojicom monaha, Nikolajem i Justinom, monašku školu u manastiru Visoki Dečani, a onda se zamonašio i dobio monaško ime Julijan. Uskoro posle primanja monaškog postriga 1938. godine, vladika Nikolaj Velimirović u Žiči rukopolaže oca Julijana za jerođakona, a zatim i za jeromonaha.[3]
Po odlasku jeromonaha Nikolaja 1940. u Manastir Blagoveštenje da primi upravu manastira, jeromonah Justin postaje starešina manastira Vujan, a otac Julijan vrši dužnost paroha i namesnika manastira sve do kraja rata. Krajem 1944. godine, zbog odlaska oca Justina iz Vujna, otac Julijan prima dužnost starešine manastira. Te jeseni bile su velike borbe oko manastira Vujna između četnika, partizana i Nemaca, pa se zbog njihove najezde bratstvo manastira moralo razbežati u Bresnicu i okolna sela. Svršeni teolog Gojko Stojčević, koji tek što je došao iz ovčarske Svete Trojice u manastir Vujan, morao je sa ostalima poći, ali samo do manastirske banje Trpče, pa se vratio.[4]
Sa svojim nežnim zdravljem nije hteo da ide u neizvesnost, koja nas je tada pratila, zato se i vratio u manastir Vujan. Posle nekoliko dana iz te bežanije vratio se i otac Julijan. Tako su njih dvojica živeli u manastiru i, brinući tada o njemu, čuvali što se moglo sačuvati do povratka ostalog bratstva. Otac Julijan, opslužujući manastirsku parohiju — Prislonica i Brđani — imao je tada mnogo sahrana izginulih parohijana u borbama i imao je velike nevolje i maltretiranja od raznih vojski. Ali su ga kao mladog, povučenog od politike i finog u ponašanju, a poznatog po lepim crkvenim propovedima, prijatnom razgovoru i pastirstvovanju, svi mnogo voleli i štitili iako je tada Prislonica bila više partizanski nastrojena, a Brđani četnički.
Po mudrosti i lepom ophođenju sa ljudima otac Julijan je bio svima poznat, zato je rano proizveden u čin igumana, tako da je posle Drugog svetskog rata on bio najmlađi iguman u Eparhiji žičkoj, kao što je pred rat njegov brat od strica (Predrag) monah Timotej postao u manastiru Žiča najmlađi đakon, sa nepunih 17 godina.
Jednog dana s početka jeseni 1945. godine, kad se u manastiru malo okućilo, otac Julijan je iznenada premešten u manastir Blagoveštenje. Sa njim je pošao i Gojko Stojčević. Uzrok njegovog premeštaja nije odmah saznat. Episkop Vikentije Prodanov time je hteo da ukaže pažnju svom prijatelju igumanu Sofroniju Raketiću, Ličaninu, koji je bio kod njega, pre rata, u zletovsko-strumičkoj eparhiji. Posle nekoliko dana u manastir Blagoveštenje su prešla i druga dva isušenika. Tako je manastir Vujan sa novim starešinom oslabio u bratstvu, a manastir Blagoveštenje ojačao. Oca Vasilija ozarila je tiha duhovna radost. Otac Julijan postao je namesnik i manastirski paroh. Bratstvo je nastavilo da živi u novom mučnom posleratnom vremenu molitveno u blagodatnoj monaškoj slozi i ljubavi do 1949. godine kada će napustiti manastir Blagoveštenje. Ono što je u to vreme tu remetilo monaški mir i tišinu, bila je izgradnja hidrocentrale u Ovčar Banji sa bukom i galamom, koju su pravile mašine, mine i radništvo.
Tada, 1949. godine, sve bratstvo iz manastira Blagoveštenje prelazi u mirnije mesto, u manastir Rača, u živopisnom podnožju Tare, pokraj same Rače. Otac Julijan pošao je tamo nekoliko meseci ranije. Međutim, već sledeće godine odsustvuje godinu dana, da bi pomogao manastiru Vujan, koji je ostao bez starešine, a onda se ponovo vraća. Od tada on ostaje u manastiru Rača kao starešine 10 godina, sve do 1961. Za to vreme manastir je stekao bratstvo od 15 članova i bio unapređen kako u materijalnom tako i u duhovnom pogledu.
Kada je episkop Vasilije Kostić 1961. postavljen na Eparhiji žičkoj, on sve račansko bratstvo, kao najbrojnije i najjače, premešta u manastir Studenica, gde su bile i najveće potrebe. Iguman Julijan postaje starešina studenički, a otac Vasilije Domanović namesnik. U to bratstvo dolazi iz ovčarske Svete Trojice, kao pojačanje, teološki obrazovan jeromonah Simeon Vasilijević, koji će za studeničko bratstvo mnogo značiti, pogotovo posle smrti oca Vasilija. Otac Julijan će, po već ustaljenoj tradiciji bratske ljubavi, jedno vreme predati ocu Simeonu upravu manastira Studenica, a po smrti oca Simeona starešina studenički postaće mladi jeromonah Jovan Mladenović.
Za to vreme otac Julijan, uz pomoć Zavoda, obnovio je Donju i Gornju isposnicu Svetog Save, gde je izvesno vreme i boravio u podvigu i molitvi. Zatim je po blagoslovu nadležnog episkopa, kao najpogoniji i najiskusniji monah, porizveden u čin arhimandrita i zadužen da se pod njegovim rukovodstvom i staranjem izvrši obnova porušenog i vekovima zapustelog manastira Gradac.
Kada je arhimandrit studenički Jovan izabran za zapadnoameričkog episkopa, arhimandrit otac Julijan ponovo postaje starešina studenički.[5]
Umro je 16. jula 2001. godine u manastiru Gradac gde je i sahranjen.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Radio Slovo ljubve 107,3 MHz :: Reč pastira - Pouke starca Julijana, igumana studeničkog”. www.slovoljubve.com. Pristupljeno 2020-05-12.
- ^ „BORBA ZA VERU - Vladimir Dimitrijević: Arhimandrit studenički Julijan”. borbazaveru.info. Pristupljeno 2024-02-20.
- ^ „20 godina od upokojenja arhimandrita Julijana (Kneževića) | Srpska Pravoslavna Crkva [Zvanični sajt]”. www.spc.rs (na jeziku: srpski). Arhivirano iz originala 28. 02. 2022. g. Pristupljeno 2022-02-28.
- ^ „Monaški život | Manastir Gradac” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-28.
- ^ MI, Agencija. „Reč pastira - Pouke starca Julijana, igumana studeničkog”. Radio Slovo ljubve 107,3 MHz (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2022-02-28.
