Bitka kod Temišvara (1849)
| Bitka kod Temišvara | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo Mađarske revolucije 1848. | |||||||
 Bitka kod Temišvara 1849. | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
 Austrija Rusija |
 Kraljevina Ugarska | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
|
Julijus Hajnau Franc Šlik Fjodor Panjutin |
Jožef Bem Henrik Dembinjski Mor Percel | ||||||
| Jačina | |||||||
|
oko 90.000 350 topova[1] |
oko 60.000 120 topova[1] | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
| oko 4.500 | oko 10.500 | ||||||
| Istorija Mađarske |
|---|
 |
Bitka kod Temišvara 1849. bila je poslednja bitka Mađarske revolucije 1848.
Uvod[uredi | uredi izvor]
Austrijski i ruski car sporazumeli su se 19. maja 1849. u Varšavi da ruske snage sadejstvuju austrijskim u gušenju Mađarske revolucije, s tim da zajednička dejstva počnu 17. juna. Mađarska vlada uputila je protest evropskim državama zbog predstojeće ruske intervencije, ali je taj protest ostao bez odgovora. Ruska vojska je 16. juna 1849. upala u Slovačku i do 3. jula zauzela Košice i Debrecin. Istovremeno je austrijska vojska 21. juna potisnula mađarsku glavninu u Komoran i do 11. jula zauzela Budim, gde se susrela sa ruskim snagama.[1]
Bitka[uredi | uredi izvor]
Za sve vreme rata, Temišvar je bio austrijski garnizon jačine oko 9.000 vojnika sa 253 topa. U aprilu 1849. opsele su ga mađarske snage pod generalom Jozefom Bemom. [2] Austrijanci su krajem jula krenuli na Segedin (sedište mađarske vlade), gde su se okupile preostale mađarske snage (oko 60.000 ljudi) pod komandom generala Dembinjskog; Mađari su 5. avgusta potučeni kod Sorega (blizu Segedina) i uzmakli su prema Temišvaru, gde su se sjedinili sa opsadnom vojskom generala Bema; ova vojska (oko 80.000) potučena je 9. avgusta i potisnuta prema Lugošu, gde je veći deo kapitulirao, a vlada je prešla u Arad i pokušala da pregovara sa Rusima, koji su ih odbili i uputili na Austriju.[1]
Posledice[uredi | uredi izvor]
General Gergej, zapovednik poslednje mađarske vojske, pozvao je 11. avgusta vladu da podnese ostavku i odmah poveri njemu vojnu i građansku vlast, što je vlada i učinila. Gergejeva vojska je noću 12. avgusta napustila Arad i 13. avgusta bezuslovno kapitulirala pred Rusima, a ubrzo i drugi ostaci mađarskih snaga, osim Komorana koji se držao sve do 4. oktobra.
Košut je 17. avgusta sa nekoliko generala i 5.000 izbeglica prešao iz Oršave u Vidin, na teritoriju Osmanskog carstva.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g Gažević 1974, str. 187–192 harvnb greška: više ciljeva (2×): CITEREFGažević1974 (help)
- ^ Gažević 1974, str. 722. sfn greška: više ciljeva (2×): CITEREFGažević1974 (help)
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Gažević, Nikola (1974). Vojna enciklopedija, tom 5. Beograd: Vojnoizdavački zavod. str. 187—192.
- Gažević, Nikola (1974). Vojna enciklopedija, tom 9. Beograd: Vojnoizdavački zavod. str. 722.
