Vasilij Fjodorovič

Vasilij Fjodorovič
Lični podaci
Puno ime	Vasilij Fjodorovič fon Baumgarten
Datum rođenja	(1879-10-17)17. oktobar 1879.
Mesto rođenja	Sankt Peterburg, SSSR
Datum smrti	13. maj 1962.(1962-05-13) (82 god.)
Mesto smrti	Buenos Ajres, Argentina
Umetnički rad
Polje	Arhitektura

Vasilij Fjodorovič fon Baumgarten (Sankt Peterburg, 17. oktobar 1879 — 13. maj 1962, Buenos Ajres) bio je ruski i jugoslovenski arhitekta, vojni inženjer, general Bele armije i Jugoslovenske kraljevske vojske.

Biografija

Vasilij je rođen u Sankt Peterburgu 1897. godine. Diplomirao je na Aleksandrovom kadetskom korpusu, 1900. godine u Nikolajevskoj inženerskoj školi, a 1905. na Nikovajevskoj inženjerskoj akademiji u Sankt Peterburgu.

Tokom rusko-japanskog rata Vasilij Baumgarten služio je u inženjerskom odeljenju tvrđave Vladivostok. U periodu od 1908. do 1914. radio je u gradskoj upravi Sankt Petersburga. Bio je docent na Vojno-inženjerskoj akademiji i školi na odeljenju građevinske umetnosti.

Baumgarten  je učestvovao u izgradnji Glavnog morskog i artiljerijskog poligona, zajedno sa Vladimirom Ališkovim, sagrađenom u periodu od 1913. do 1914. godine u dvorcu grofa Petra Stenboka-Fermora u Peterburgu. Izgradio je i privatne kuće u Pavlovsku.

Za vreme Prvog svetskog rata, u činu pukovnika, imenovan je za načelnika inženjerske jedinice štaba Treće armije Zapadnog fronta. Nagrađen je ordenima Sv. Stanislava II i III stepena, Sv. Ane II i III stepena i Sv. Vladimira IV stepena.

U septembru 1918. godine postao je član Belog pokreta, a u januaru 1919. postao je načelnik inženjerske opreme Denkenske dobrovoljačke vojske.

Između ostalog, Baumgarten je postao učesnik izložbe Udruženja ruskih umetnika u Kraljevini SHS (1928) i Velike izložbe ruskih umetnika (1930) u Beogradu. U periodu od 1930. do 1931. godine bio je član beogradske umetničke grupe K. R. U. G. (četka - rezač - ugalj - kuvar). Bio je na čelu Društva za uzajamnu pomoć koje su stvorili studenti Nikolajevske inženjerske akademije i škole. Društvo je bilo deo IV odeljenja Ruske vojne unije Vrangel (ROVS).

Preminuo je 13. maja 1962. godine. Sahranjen je na Britanskom groblju u Buenos Ajresu.

Porodica

Vasilij Baumgarten se oženio neposredno pre revolucije u Rusiji. Supruga Ksenija (Kika) Mihajlovna Benua je u braku sa Baumgarten bila od 1894. do 1965. godine. Ksenija je bila nećakinja umetnika, istoričara umetnosti i kritičara Aleksandra Benua. Po priči unuke Marine, Ksenija i Vasilij su imali sinove.

Izbeglištvo

Jugoslavija

U novembru 1920. godine u sastavu štaba vrangelove Ruske armije, koja se povlačila, evakuisan je iz Sevastopolja u Istanbul. Služio je kao korpusni inženjer Prvog vojnog korpusa u Galipolju. Kasnije je emigrirao u Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovena.

U Beogradu je radio kao glavni arhitekta u Mornaričkom ministarstvu sa zvanjem general - majora Jugoslovenske kraljevske vojske, ali i na arhitektonskom odeljenju Ministarstva građevinarstva. Poznat je pre svega kao autor projekata zgrade Generalštaba i Ruskog doma u Beogradu.

Argentina

U Jugoslaviji se dugo smatralo da arhitekta nije preživeo Drugi svetski rat, iako datum i mesto njegove smrti nije bilo utvrđeno. Međutim, kasnije se pokazalo da je nakon 1945. godine Vilhelm Baumgarten emigrirao sa svojom porodicom u Argentinu.

Poslednje godine svog života proveo je u Buenos Ajresu. Tamo je Baumgarten bio predsednik Društva Galipolja u Južnoj Americi (od 1951. godine - odeljenje Društva Galipolja u Argentini), a od 1949. godine šef odeljenja ROVS.

Projekti

Glavni arhitektonski projekti koje je realizovao Vasilij Baumgarten u Jugoslaviji suː

• (stara) zgrada Generalštaba Kraljevine Jugoslavije u Beogradu (izgrađena u periodu od 1924. do 1928 godine. ), uključena u Spisak spomenika kulture Srbije
• Dom oficira u Skoplju u Makedoniji (1925 – 1929.; u julu 1963. godine zgrada je uništena u razornom zemljotresu, a 2016. trebalo je da bude završena obnova)
• Kuća Mite Lukića u opštini Voždovca u Beogradu (1931)
• Konak (vila) u manastiru Gračanica na Kosovu i Metohiji kod Prištine (1933)
• Zgrada Ruskog doma nazvana po caru Nikolaju II u Beogradu (1931 – 1933)
• Zgrada Državne hipotekarne banke u  Valjevu (1939)
• Zgrada Državne hipotekarne banke u Pančevu (1940; zajedno sa inženjerom Solodovim)

Stavove Vasilija Baumgartena možemo protumačiti po njegovim rečima, koje je rekao u aprili 1933. godine u prisustvu članova kraljevske porodice na čelu sa kraljicom Konzoratom Marijom, premijerom Milanom Srškićem, istaknutim predstavnicima jugoslovenske inteligencije, na svečanom otvaranju njegovog projekta Ruskog doma. Tada je Baumgarten izjavio:

„Studije Ruskog doma služeći odvojeno za rad javnih organizacija ruskih umetnika, muzičara, slikara i pisaca - u njihovoj opštoj, harmoničkoj celini trebalo bi da doprinesu ujedinjenju ministara ruske i jugoslovenske umetnosti, što bi nas sve dovelo do nesumnjivo bujnog procvata slovenske umetnosti i kulture u predstojećim svetlim vremenima Ujedinjenih velikih Slovena.”