Vindjačal

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Vindjačal
Vindjačal
Geografske karakteristike
Najviša tačka752
Geografija
Države Indija

Planinski lanac Vindija (poznat i kao Vindijačal) je kompleksni isprekidan lanac planinskih grebena, brda, visija i platoa u zapadnoj-centralnoj Indiji.

Vindija planine

Tehnički, Vindjačal ne čini jedan planinski lanac u geološkom smislu. Tačan opseg Vindjačala je slabo definisan, a istorijski je taj pojam obuhvatio niz različitih brdskih sistema u centralnoj Indiji, uključujući i onaj koji je sada poznat kao planinski lanac Satpura. Danas se taj izraz uglavnom odnosi na strminu koji se pruža severno i približno paralelno sa rekom Narmada u Madja Pradešu i njenim brdskim produžecima. U zavisnosti od definicije, lanac se proteže do Gudžarata na zapadu, Utar Pradeša i Bihara na severu i Čatisgara na istoku.

Vindjačal ima veliki značaj u indijskoj mitologiji i istoriji. Nekoliko drevnih tekstova spominje Vindjačal kao južnu granicu Ariavarte, teritorije drevnih Indoarijskih naroda. Iako se danas indoarijski jezici govore južno od Vindjačala, područje se i dalje smatra tradicionalnom granicom između severne i južne Indije. Nekadašnji Vindija Pradeš dobio je ime po lancu Vindjačal.

Etimologija i imena[uredi | uredi izvor]

Prema autoru komentara o Amarakoši, reč Vindjačal potiče od sanskrtske reči vaind (ometati). U mitološkoj priči (vidi dole) stoji da je Vindjačal nekada ometao put sunca, što je rezultiralo ovim imenom.[1] Ramajana iz Valmikija navodi da je velika planina Vindjačal koja je neprestano rasla i ometala put Sunca prestala da raste više u skladu sa Agastinim rečima.[2] Prema drugoj teoriji, ime „Vindija“ na sanskrtu znači „lovac“ i može se odnositi na plemenske lovce-sakupljače koji naseljavaju region.[3]

Prostor Vindija poznat je i kao „Vindijačala“ ili „Vindijačal“; sufiks ačala (sanskrt) ili ačal (hindi) odnosi se na planinu.[4] [5] U Mahabharati se područje naziva i Vindijapadaparvata. Grčki geograf Ptolomej nazvao je lanac Vindius ili Ouindion, opisujući ga kao izvor reka Namados (Narmada) i Nanagouna (Tapti). „Daksinaparvata“ („Južna planina“) koja se pominje u Kaušitaki Upanišadi takođe je identifikovana sa Vindijom.[6]

Obim[uredi | uredi izvor]

Vindjačal ne čini jedan lanac u pravom geološkom smislu: brda zajednički poznata kao Vindjačal ne leže duž antiklinalnog ili sinklinalnog grebena. [7] Vindija niz je zapravo grupa diskontinualnih lanaca planinskih grebena, brda, visija i platoa. Termin „Vindjačal“ definisan je konvencijom, pa je tačna definicija područja Vindjačala varirala u različito vreme istorije.

Istorijske definicije[uredi | uredi izvor]

Vindija lanac viđen iz Mandava, Madia Pradeš

Ranije se termin „Vindjačal“ koristio u širem smislu i obuhvatao je niz brdskih venaca između Indo-ganške ravnice i visoravni Dekan. Prema raznim definicijama navedenim u starijim tekstovima Vindjačal se pruža do reke Godavari na jugu i Ganga na severu.[1]

U određenim Puranama, izraz Vindjačal posebno pokriva planinski lanac koji se nalazi između reka Narmada i Tapti; odnosno onaj koji je sada poznat kao lanac Satpura.[3] [8] Sanskrt tekst Varaha Purana koristi naziv „Vindija-pada“ („podnožje Vindije“) za područje Satpura.

Nekoliko drevnih indijskih tekstova i natpisa (npr. Nasik Prasasti iz Gautamiputra Satakarni) pominje tri planinska lanca u Centralnoj Indiji: Vindija (ili „Vindija Proper“), Rksa (takođe Rksavat ili Riksa) i Pariatra (ili Paripatra). Tri lanca su uključena u sedam Kula Parvata („klanske planine“) Bharatavarše, tj. Indije. Tačna identifikacija ova tri opsega je teška zbog kontrastnih opisa u različitim tekstovima. Na primer, Kurma, Matsija i Bramanda Puranas pominju Vindjačal kao izvor reke Tapti; dok Višnu i Brama Puranas pominju Rksu kao njen izvor.[9] Neki tekstovi koriste izraz Vindjačal da bi opisali sva brda u centralnoj Indiji.

U jednom odlomku, Valmikijeva Ramajana opisuje Vindjačal kao smeštenu južno od Kiškinde (Ramajana IV-46. 17), koja je identifikovana sa delom današnje Karnatake. Dalje implicira da se more nalazilo južno od Vindjačala, a Lanka preko ovog mora. Mnogi naučnici su pokušali da objasne ovu anomaliju na različite načine. Prema jednoj teoriji, termin „Vindija“ pokrivao je brojne planine južno od indoarijskih teritorija u vreme kada je Ramajana nastajala. Drugi, poput Frederika Edena Pargitera, veruju da je u Južnoj Indiji postojala još jedna planina sa istim imenom.[10] Madhav Vinajak Kibe je smestio lokaciju Lanka u centralnoj Indiji.[11]

Natpis Barabar u pećini Maukari Anantavarman pominje brdo Nagarjuni Bihar kao deo Vindjačala.[6]

Današnja definicija[uredi | uredi izvor]

Mapa istaknutih planinskih lanaca u Indiji, prikazuje Vindiju u centralnoj Indiji

Danas je definicija Vindjačala prvenstveno ograničena na srednje-indijske strmine, brda i planine smeštene severno od reke Narmade.[3] Neki od njih su zapravo odvojeni brdski sistemi.[12]

Zapadni kraj lanca Vindjačal nalazi se u državi Gudžarat, blizu državne granice sa Radžastanom i Madja Pradešom, na istočnoj strani poluostrva Gujarat. Niz brda povezuje produžetak Vindjačala sa nizom Aravali u blizini Čampanera. Niz Vindjačala uzdiže se u visinu istočno od Čota Udaipura.[13]

Glavno područje Vindjačala čini južna strmina sredoindijske uzvisine. Ide otprilike paralelno sa rekom Naramada u pravcu istok-zapad, čineći južni zid platoa Malva u Madja Pradešu.

Istočni deo Vindjačala sastoji se od više lanaca, pošto se područje deli na ogranke istočno od Malve. Južni lanac Vindjačala prolazi između gornjeg toka reka Son i Narmada da bi se sastao sa lancima Satpura na brdima Maikal blizu Amarkantaka. Severni lanac Vindjačala nastavlja se prema istoku kao visoravan Bander i lanac Kaimur, koji ide severno od reke Son.[14] Ovaj prošireni lanac prolazi kroz nekada Vindija Prade, sežući do okruga Kaimur u Biharu. Grana lanca Vindjačala koja se proteže preko Bundelkanda poznata je pod imenom Pana.[6] Još jedan severni produžetak (poznat kao brda Vindjačal) ide do Utar Pradeša, zaustavljajući se pred obalama Ganga na više mesta, blizu Varanasija.

Vindjačal visoravan je visoravan koja leži severno od centralnog dela lanca. Platoi Reva - Pana takođe su zajednički poznati kao visoravan Vindjačal.

Nadmorska visina[uredi | uredi izvor]

Različiti izvori se razlikuju u vezi prosečne nadmorske visine Vindjačala, u zavisnosti od njihove definicije lanca. MC Čaturvedi spominje prosečnu nadmorsku visinu od 300 m.[15] Pradep Šarma navodi da je „opšta visina“ Vindjačala 300–650 m, retko prelazi 700 m tokom svojih 1200 km dužine.[14]

Najviša tačka Vindjačala je Sad-bhavna Šikar ("Vrh dobre volje"), koji leži na 2.467 ft (752 m) iznad nivoa mora.[16] Takođe poznat kao vrh Kalumar ili vrh Kalumbe, nalazi se u blizini Singrampura u okrugu Damoh, u području poznatom kao brda Banrer ili Pana.[7] Istorijski tekstovi uključuju Amarkantak (1000+ m) u Vindjačalu, ali danas se on smatra delom lanca Majkal, koji se smatra produžetkom Satpura.[17]

Vindjačal sa Bimbetke

Kulturni značaj[uredi | uredi izvor]

Vindjačal se na ovoj mapi vidi kao južna granica Ariavarte. Imati na umu da je istorijski termin „Vindija“ pokrivao područje Satpura koje se nalazi južno od Narmade.

Vindjačal se smatra tradicionalnom geografskom granicom između severne Indije i južne Indije,[18] i ima istaknut status u mitologiji i geografiji Indije.[1] U drevnim indijskim tekstovima, Vindjačal se vidi kao demarkaciona linija između teritorija Indo-Arijevaca i ostalih.[3] Najstariji hinduistički tekstovi smatraju je južnom granicom Ariavarte. Mahabharata pominje da Nišade i druga plemena Mlecča borave u šumama Vindjačala.[19] Iako su se indo-arijevski jezici (kao što su Marathi i Konkani ) proširili na jugu Vindjačala kasnije, Vindjačal je nastavljen da se smatra tradicionalnom granicom između severne i južne indijske nacije. [20]

Vindjačal se pojavljuje na istaknutom mestu u indijskim mitološkim pričama. Iako Vindjačal planine nisu previsoke, istorijski su smatrane izuzetno nepristupačnim i opasnim zbog guste vegetacije i neprijateljskih plemena koja tamo prebivaju.[21] [22] U starijim sanskrtskim tekstovima, poput Ramajane, opisani su kao nepoznata teritorija zaražena ljudožderima i demonima.[23] Kasniji tekstovi opisuju područje Vindjačala kao prebivalište žestokog oblika Šakti (boginje Kali ili Durga), koja tamo živi od ubijanja demona. Opisana je kao Vindijavasini („stanovnica Vindija“), a hram posvećen njoj nalazi se u gradu Vindijačal, Utar Pradeš.[24] [25] Mahabharata spominje Vindjačal kao „večito prebivalište“ Kali.[26]

Prema jednoj legendi, planina Vindjačal se nekada takmičila sa planinom Meru, narastajući tako visoko da je ometala sunce. Mudrac Agastia je tada zatražio od Vindjačala da se spusti, kako bi mu olakšala prelazak na jug. Iz poštovanja prema Agastiji, planina Vindjačal je spustila visinu i obećala da neće rasti dok se Agastia ne vrati na sever. Agastia se nastanio na jugu, a planina Vindjačal, verna svojoj reči, nikada više nije rasla.[27]

Kiškinda Kanda iz Valmikijeve Ramajane pominje da je Maja izgradila vilu u Vindjačalu.[28] U Dašakumaračariti, kralj Rajahamsa od Magade i njegovi ministri stvaraju novu koloniju u šumi Vindjačal, nakon što su proterani iz svog kraljevstva nakon ratnog poraza.

Mapa "Vindija serije" iz Geološkog zavoda za Indiju (1871.)

Vindjačal planine su jedan od jedina dva planinska lanca koja se pominju u nacionalnoj himni Indije, a drugi su Himalaji.[29]

Reke[uredi | uredi izvor]

Nekoliko pritoka sistema Ganga-Jamuna potiče iz Vindjačala.[20] Tu spadaju Čambal, Betva, Dasan, Ken, Tamsa, Kali Sind i Parbati. Ove reke teku niz severne padine Vindjačala.

Reke Narmada i Son teku niz južne padine Vindjačala. Obe ove reke izviru na brdima Maikal, koja su sada definisana kao produžetak Satpura, iako nekoliko starijih tekstova koristi termin Vindija da ih obuhvati (vidi Istorijske definicije gore).

Geologija i paleontologija[uredi | uredi izvor]

„Vindija Supergrup“ je jedna od najvećih i najdebljih sedimentnih sukcesija na svetu.[30]

Najraniji poznati višećelijski fosili eukariota (nitaste alge) otkriveni su iz basena Vindjačal iz perioda od pre 1.6 do 1.7 milijarde godina.[31]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v Kalidasa, HH Wilson (1843). The Mégha dúta; or, Cloud messenger. str. 19–20. 
  2. ^ „Sloka & Translation | Valmiki Ramayanam”. www.valmiki.iitk.ac.in. Pristupljeno 2. 4. 2018. 
  3. ^ a b v g Edward Balfour (1885). The Cyclopædia of India and of Eastern and Southern Asia, Commercial Industrial, and Scientific: Products of the Mineral, Vegetable, and Animal Kingdoms, Useful Arts and Manufactures. Bernard Quaritch. str. 1017—1018. 
  4. ^ Prabhakar Patil (2004). Myths and Traditions in India. BPI. str. 75. ISBN 9788186982792. 
  5. ^ Anura Goonasekera; Cees J. Hamelink; Venkat Iyer, ur. (2003). Cultural Rights in a Global World. Eastern Universities Press. str. 186. ISBN 9789812102355. 
  6. ^ a b v PK Bhattacharya (1977). Historical Geography of Madhya Pradesh from Early Records. Motilal Banarsidass. str. 60—69. ISBN 978-81-208-3394-4. 
  7. ^ a b William Wilson Hunter (1908). Imperial Gazetteer of India. Clarendon Press. str. 316. 
  8. ^ James Outram (1853). A few brief Memoranda of some of the public services rendered by Lieut.-Colonel Outram, C. B.: Printed for private circulation. Smith Elder and Company. str. 31. 
  9. ^ Harihar Panda (2007). Professor H.C. Raychaudhuri, as a Historian. Northern Book Centre. str. 128—130. ISBN 978-81-7211-210-3. 
  10. ^ Vasudev Vishnu Mirashi (1. 1. 1975). Literary and Historical Studies in Indology. Motilal Banarsidass. str. 212. ISBN 978-81-208-0417-3. 
  11. ^ Madhav Vinayak Kibe (1947). Location of Lanka. Pune: Manohar Granthamala. str. 16. OCLC 33286332. 
  12. ^ W.W. Hunter (2013). The Indian Empire: Its People, History and Products. Routledge. str. 35. ISBN 978-1-136-38301-4. 
  13. ^ VN Kulkarni. „Physical Geology of Gujarat” (PDF). Public Works Department, Government of Gujarat. Pristupljeno 20. 6. 2014. 
  14. ^ a b Pradeep Sharma (2007). Human Geography: The Land. Discovery Publishing House. str. 209. ISBN 978-81-8356-290-4. 
  15. ^ Mahesh Chandra Chaturvedi (27. 8. 2012). Ganga-Brahmaputra-Meghna Waters: Advances in Development and Management. CRC Press. str. 19. ISBN 978-1-4398-7376-2. 
  16. ^ „Places of Interest”. DIET Hatta. Arhivirano iz originala 18. 07. 2014. g. Pristupljeno 20. 6. 2014. 
  17. ^ K. Sankaran Unni (1996). Ecology of River Narmada. APH Publishing. str. 15. ISBN 978-81-7024-765-4. 
  18. ^ Noboru Karashima (2014). A Concise History of South India. Oxford University Press. str. xviii. ISBN 978-0-19-809977-2. 
  19. ^ Ved Vyasa (1886). The Mahabharata (12.58.3211). Translated by Kisari Mohan Ganguli. Bhārata Press. 
  20. ^ a b M.S. Kohli (2002). Mountains of India: Tourism, Adventure and Pilgrimage. Indus Publishing. str. 32. ISBN 978-81-7387-135-1. 
  21. ^ John Avery (1880). „Influence of the Aryans upon the Aboriginal speech of India”. The American Antiquarian. Jameson & Morse. 3: 122. 
  22. ^ Jürgen Neuß (2012). Narmadāparikramā – Circumambulation of the Narmadā River: On the Tradition of a Unique Hindu Pilgrimage. BRILL. str. 20. ISBN 978-90-04-22857-3. 
  23. ^ Stephen Vincent Brennan (januar 2006). Classic Legendary Hero Stories: Extraordinary Tales of Honor, Courage, and Valor. Globe Pequot Press. str. 5. ISBN 978-1-59228-872-4. 
  24. ^ Cynthia Ann Humes (1998). „Vindhyavasini: Local Goddess yet Great Goddess”. Ur.: John Stratton Hawley; Donna M. Wulff. Devī: Goddesses of India. Motilal Banarsidass. str. 49. ISBN 978-81-208-1491-2. 
  25. ^ Vanamali (21. 7. 2008). Shakti: Realm of the Divine Mother. Inner Traditions / Bear & Co. str. 166. ISBN 978-1-59477-785-1. 
  26. ^ Ved Vyasa (1886). The Mahabharata (4.6.232). Translated by Kisari Mohan Ganguli. Bhārata Press. 
  27. ^ Roshen Dalal (2014). The Religions of India: A Concise Guide to Nine Major Faiths. Penguin Books Limited. str. 124. ISBN 978-81-8475-396-7. 
  28. ^ Swami Parmeshwaranand (2001). Encyclopaedic Dictionary of Puranas. Sarup & Sons. str. 871. ISBN 978-81-7625-226-3. 
  29. ^ Edgar Thorpe; Showick Thorpe (2008). Pearson General Knowledge Manual 2009. Pearson Education India. str. 323—326. ISBN 978-81-317-2300-5. 
  30. ^ Jyotiranjan S Ray (februar 2006). „Age of the Vindhyan Supergroup: A review of recent findings” (PDF). Journal of Earth System Science. 115 (1): 149—160. doi:10.1007/BF02703031. 
  31. ^ Bengtson, S.; Belivanova, V.; Rasmussen, B.; Whitehouse, M. (maj 2009). „The controversial "Cambrian" fossils of the Vindhyan are real but more than a billion years older” (PDF). Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 106 (19): 7729—7734. Bibcode:2009PNAS..106.7729B. ISSN 0027-8424. PMC 2683128 Slobodan pristup. PMID 19416859. doi:10.1073/pnas.0812460106. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Виндјачал&oldid=26841413”