Demonizacija Srba

Dodaj veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Demonizacija Srba ili satanizacija Srba bila je sistematska,[1] planska i namerna demonizacija srpskog naroda koja je bila sprovođena u zapadnim medijima kao propagandna tehnika tokom ratova u bivšoj Jugoslaviji. Srbi su bivali okarakterisani kao nacistički agresori koji su bili najzaslužniji za izbijanje ratova u SFR Jugoslaviji. Srbi su bivali prikazivani kao genocidni narod, nazivan „zverima” i „čudovištima”.

Kampanja je počela u Nemačkoj 1991. i nastavljena je time što su hrvatska i muslimanska strana angažovale PR agencije (poput Ruder Fin) za potrebe njihovih propagandnih kampanja.

Demonizacija Srba značajno je obrađena u brojnim delima. Mnogi autori su kritikovali demonizaciju Srba. Pojedinci su takve aktivnosti nazivali rasizmom, dok su drugi kritičari naglašavali činjenicu da je demonizacija suprostavljene ratne strane i njenog društva i vlasti tipična ratna strategija koju je teško izbeći tokom savremenih ratova, jer bi u suprotnom većina društava zemalja koje vrše demonizaciju bile suprostavljene vojnim akcijama svoje zemlje. Pojedini autori negiraju postojanje demonizacije Srba tvrdeći da je u pitanju zbir teorija zavere koje su izmislili ekstremni srpski nacionalisti ili da je u pitanju samo drugačije mišljenje.

Pozadina[uredi | uredi izvor]

Generalno se smatra da je demonizacija Srba orkestrirana od strane zapadnih medijskih mreža tokom ratova devedesetih, sa tim da pojedini autori smatraju da je proces otpočeo i ranije.[2] Između 1987 i 1991 i pada Berlinskog zida i početka raspada Jugoslavije, politički predstavnici svake od vodećih etničkih grupa u Jugoslaviji su zastupali nacionalistički diskurs, svakodnevno demonizujući „drugu” zajednicu.[3]

Ratovi u Jugoslaviji[uredi | uredi izvor]

Prema tvrdnji Nenada Perića kampanja demonizacije Srba otpočela je u Julu 1991. nizom objavljenih članaka u nemačkim izdavačkim kućama koje su svakodnevno objavljivale opise Srba kao "militantnih Boljševika za koje nema mesta u evropskoj zajednici" [4]

Kampanja je nastavljena time što su hrvatska i muslimanska strana angažovale američke PR kompanije u svrhu kreiranja propagandnih kampanja.[5] Demonizacija protivnika je vrsta ratne strategije koju su sprovodile profesionalne PR kompanije (poput Ruderi Fin), tokom raspada Jugoslavije i jugoslovenskih ratova.[6] Kada su Slovenci, Hrvati, Bošnjaci i Makedonci odlučili da napuste Jugoslaviju na početku devedesetih, Srbi su bili dehumanizovani i demonizovani od strane medija na Zapadu.[7] Demonizacija je uspešno predstavljala Srbe kao najodgovornije za jugoslovenski ratove u medijima na Zapadu.[8]

Novinarstvo je imalo važnu ulogu u raspadu Jugoslavije, posebno u uspešnoj satanizaciji Srba.[9] Masovni mediji su regularno demonizovali Srbe koji su bili predstavljeni kao izrazito genocidnil[10] ponekad opisivani kao "zveri" i "čudovišta".[11] Nakon što su demonizovani u medijima, Srbi su bili demonizovani i u očima američkih građana i vlasti.[12] Iako je demonizacija Srba zajedno sa sankcijama uvedenim Srbiji stvorila potrebu za nacionalnim jedinstvom, Miloševićeva stranka je postepeno gubila podršku građana Srbije i počevši sa 1992. bila je primorana da formira manjinske vlade sa drugim strankama jer je ostvarivala oko 20% podrške građana.[13]

Tokom ratova devedesetih zločini su bili počinjeni od strane svih strana. U slučajevima kada su počinioci zločina bili Srbi ili srpski ekstremisti, mediji sa Zapada su optuživali čitavu srpsku naciju umesto da koriste preciznu terminologiju poput ”srpski ekstremisti”, sa ciljem da se predstavi slika da je srpska nacija u konfliktu sa čitavim svetom.[14] Demonizacija srpskih nacionalista je bila istovremeno praćena umivanjem hrvatskih nacionalisti predvođenih Tuđmanom kao i muslimanskih nacionalista čiji je lider bio Alija Izetbegović.[15] Vlada Savezne Republike Jugoslavije je apelovala protiv demonizacije Srba kao nacije.[16] Svetozar Vukmanović Tempo je naglašavao da je demonizacija Srba bila izgovor za uvođenje sankcija UN protiv Srba i Srbije kako bi se zemlja izolovala od sveta.[17]

Rat na Kosovu i Metohiji[uredi | uredi izvor]

Tomahavk krstareća raketa lansira s krmene palube rakete USS Gonzalez ' 31. marta 1999.

Bivši jugoslovenski ministar spoljnih poslova Živorad Jovanović ocenio je da se satanizacija Srba posebno povećala tokom pregovora iz Rambujea sa ciljem da se Srbi predstave kao "negativci" koji su odgovorni za opstrukciju pregovora sa Albancima, "dobrim momcima".[18]

Demonizacija naroda s početka devedesetih zamenjena je demonizacijom Slobodana Miloševića.[19] S početkom NATO bombardovanja Jugoslavije, ovaj propagandni obrazac morao je da se modifikuje da bi ponovo uključivao srpske ljude koji su izabrali svog vođu.[20][21]

Mediji iz SAD redovno prikazuju sukobe koji uključuju njihovu zemlju kao borbu između dobra i zla, a vođu protivnika prikazuju kao đavolsku inkarnaciju. U slučaju napada NATO na Jugoslaviju, NATO propaganda demonizuje Srbe i predsednika Srbije Slobodana Miloševića predstavljajući napad NATO-a na Jugoslaviju kao rat između NATO-ovih humanitarnih snaga i satanističkih jugoslovenskih snaga na čelu sa Miloševićem koji je predstavljen kao Hitler.[22] U ranim fazama NATO bombardovanja Jugoslavije Gardijan objavljuje tekst koji je oštro demonizovao Srbe i predstavio većinu njih kao "pravno i moralno nesposobne" za obavljanje sopstvenih poslova, tako da njihova država mora biti stavljena pod pritvor.[23][24] Jedan od glavnih razloga da je grupa ljudi iz svih delova sveta osnovala „Međunarodni komitet za odbranu Slobodana Miloševića“ je ono što su nazivali neprevaziđenom demonizacijom srpskog naroda.[25] Članovi i pristalice ovog odbora bili su brojni naučnici i intelektualci, uključujući ljude kao što su Klaus Hartman, Peter Handke, Ramzi Klark i mnoge druge.[25]

Demonizacija Srba i Miloševića od strane medija u SAD i evropskim NATO člancima je bila ispraćena demonizacijom NATO organizacije u Srbiji.[26]

Kritike[uredi | uredi izvor]

Dok neki autori smatraju da je demonizacija neprijatelja neophodna u ratovima moderne ere, drugi smatraju da je bilo kakav oblik etničke demonizacije neprihvatljiv[27] i da je potrebno odbaciti demonizovane slike Srba ne zato što bi ih trebalo idealizovati, već osporiti pristrasnu propagandu koja je bila opravdana NATO bombardovanjem..[28]

Mnogi stipendisti (poput Čandlera, Vudvorda, Burga, Hajdena, Šoupa, Lenarda Koena ili Kenta) pobijali su demonizaciju predstavljenu u praktično svim glavnim izveštajima perioda kao što su tekstovi koje su napisali Juda, Nordland, Gutman ili Kohen objavljeni u Newsweek, The Times, The New York Times ili Time.[29] Patrik Beson je verovao da je najveća koncentracija protivnika satanizacije Srba bila u Francuskoj.[30] Britanski istoričar Džeremi Blek je bio protiv prakse demonizacije suprotstavljenog društva i njegove vlade koju je teško izbeći u savremenim ratovima i naglasio da većina modernih ljudi ne želi da prihvati bilo kakvo opravdanje „manje od holokausta“, objašnjavajući „Srbi su kao Nacisti i zato moramo delovati "argument korišćen tokom krize 1999. godine o Kosovu.".[31] Neki autori su kritikovali levičarske stipendiste jer osporavaju krivicu Slobodana Miloševića, navodeći njihova dela kao teorije zavere, pripisujući im pristup „neprijatelj mog neprijatelja je moj prijatelj“ (jer se Milošević opirao američkom imperijumu).[32] Neki autori pronalaze diskurs prikrivene demonizacije Srba koji su ih prikazivali kao agresivne ekspanzioniste zapravo imali rasistički ton.[33][34] Srpska satanizacija je posledica neuravnoteženog stava dobra i zla prema sukobljenim stranama u jugoslovenskim ratovima.[35] Rodni Atkinson naglasio je da pristrasni tekstovi u britanskoj štampi stvaraju mit o tome da su Srbi „nacionalisti“.[36] Demonizacija Srba kao neizlečivo nacionalistička dok je Milošević samo reagovao na njihovu opsesiju doživljavala se kao preveliko pojednostavljivanje stvarnosti.[37]

Kontroverze[uredi | uredi izvor]

Postoje autori koji veruju da demonizacija Srba pripada samo-viktimizaciji kao diskursu ekstremnih srpskih nacionalnosti, kao i da je proces demonizacija išao u obrnutom pravcu zbog toga što su Srbi izmislili zavere protiv samih sebe i posledično demonizovali čitav svet, sa izuzetkom nekoliko zemalja koje su smatrali za prijateljske.[38][39][40] Sabrina P. Ramet smatra da počinioci masakra mogu da koriste demonizaciju kao koristan instrument za predstavljanje sebe kao žrtve i održavanje pozitivne slike o sebi.[40] Marko Atila Hor naglašava da je ”demonizacija Srba” zapravo bila raznolikost mišljenja koja optužuju „leve revizioniste“ za „demonizovanje medija“.[41] Neki autori odbacuju navode o „demonizaciji” Srba kao fantaziji naroda koji je odgovoran zbog potcenjivanja kruelnosti i brutalnosti srpskog nacionalizma i za omission to protect victims of Serb aggressiveness.[42] Kolumnista Nju Jork Tajmsa Rodžer Koen smatra da su narativi po kojima se desila demonizacija Srba ništa drugo do manevri da se skrene pažnja javnosti javnosti tokom Jugoslovenskih ratova sa ciljem da se Srbi umesto agresora predstave kao žrtve.[43]

Posledice[uredi | uredi izvor]

U januaru 2000, šest meseci nakon kraja Rata na Kosovu, Vojislav Koštunica je izjavio da su Srbi stigmatizovani do te mere da će posledice demonizacije Srba preostati i nakon pada Miloševića i nakon što sve sankcije Jugoslaviji budu ukinute.[44] Zagorka Golubović objašnjava da su pojedini Srbi bili bili posramljeni da se izjašnjavaju kao pripadnici srpskog naroda, iako su bili ponosni na svoju nacionalnost, kao posledica demonizacije Srba.[45] Pošto je demonizacija Srba nastavljena u nezavisnoj Hrvatskoj, mnogi mlađi Srbi su odlučili da postanu Hrvati i pređu na rimokatoličku veru. Neki Srbi iz Hrvatske su menjali i imena kako bi zvučala više hrvatski.[46] Tokom 2008 Dobrica Ćosić je izrazio brigu za srpsku decu i buduće generacije zbog mržnje i omraženosti koja je usmerena na Srba kao proizvod satanizacije naroda.[47] Danko Popović smatra da je intenzivna satanizacija Srba i Srbije dovela do toga da se Srbi osećaju inferiornije u odnosu na druge narode.[48]

Tokom jednostranog proglašenja nezavisnosti kosovske nezavisnosti 2008. napadi na srpsku naciju su ponovo bili korišteni, dok je spor rutinski predstavljan u maniečanskim terminima.[49]

U april 2013. tokom tematske debate u UN, Predsednik Srbije Tomislav Nikolić je izjavio da je demonizacija Srba tokom prethodnih 20 godina sprečavala razvoj različitih interpretacija o događajima iz prošlosti.[50]

U Junu 2013 Skupština Republike Srpske usvojila je deklaraciju u kojoj stoji da je nedostatak izbalansiranog i objektivnost pristupa svih učesnica u konfliktu u Bosni i Hercegovini bio osnova za mnoge forme satanizacije Srba.[51]

Sociolog profesor Vladimir Vuletić smatra da je demonizacija Srba u Holivudu doprinela stvaranju stereotipa o srpskoj naciji. Vuletić naglašava da ta su takvi stereotipi inspirisali pojedince koji su hteli da se identifikuju sa „lošim momcima” za činjenje zločina (poput napada u Norveškoj i napada u u džamiji na Novom Zelandu), iako počinitelji nisu znali ništa o tom periodu istorije ili imali bilo kakve veze sa Srbima.[52]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Tony Benn (6. 1. 2004). Free Radical (e). Continuum. str. 125. ISBN 978-1-4411-6560-2. Pristupljeno 17. 5. 2020. „The Serbs, who are now so systematically demonized by world leaders and the media...” 
  2. ^ Marko Mladenović (1999). Pisma za Mary Ann: trilogija. Narodna knji. Alfa. str. 103. Pristupljeno 15. 8. 2013. „Satanizacija Srba ne traje, kao što neki tvrde, deset, već mnogo više godina.” 
  3. ^ Badredine Arfi (23. 2. 2005). International Change and the Stability of Multiethnic States: Yugoslavia, Lebanon, and Crises of Governance. Indiana University Press. str. 125. ISBN 978-0-253-11133-3. Pristupljeno 29. 8. 2013. „In period 1987-1991... a new political discourse anchored in ultranationalism... Demonizing the "Other" became an intercommunal routine” 
  4. ^ Perić 2019, str. 351:"The Serbs’ demonization campaign began in July 1991 with a poisonous barrage of articles in the German media, led by the influential conservative newspaper Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ). In almost everyday columns, the FAZ editor Johan Georg Rajsmiler justified the unlawfully declared independence of Slovenia and Croatia by describing the Serbs as “militant Bolsheviks” who “have no place in the European community”."
  5. ^ Perić 2019, str. 351
  6. ^ R. Craig Nation (2003). War in the Balkans, 1991-2002. Strategic Studies Institute. str. 131. ISBN 978-1-58487-134-7. Pristupljeno 28. 8. 2013. „In the Yugoslav case, where efforts to demonize the enemy became a strategy of war pursued by professional public relations firms such as Ruder Finn Global Public Affairs, the challenge was particularly severe.” [mrtva veza]
  7. ^ Raju G. C. Thomas (1. 1. 2003). Yugoslavia Unraveled: Sovereignty, Self-Determination, Intervention. Lexington Books. str. 11. ISBN 978-0-7391-0757-7. Pristupljeno 27. 8. 2013. „Dissident Slovenes, Croats, Bosnian Muslims, and Macedonians chose to leave Yugoslavia. The Serbs were demonized and dehumanized by the Western media and their united Serbian state destroyed....” 
  8. ^ Edward S. Herman (2009). „Serb Demonization as Propaganda Coup”. Washington, DC, United States: Institute for Policy Studies. Pristupljeno 27. 8. 2013. „The successful demonization of the Serbs, making them largely responsible for the Yugoslav wars,” 
  9. ^ Dejan Medaković; Radovan Popović (2000). Suočavanja sa ljudima i vremenom. BIGZ. str. 192. ISBN 9788613009504. Pristupljeno 15. 8. 2013. „U istoriji novinarstva ostaće zabeležena i njegova uloga u raspadu Jugoslavije, a posebno biće upamćena i uspešna satanizacija srpskog naroda.” 
  10. ^ Edward S. Herman (2009). „Serb Demonization as Propaganda Coup”. Washington, DC, United States: Institute for Policy Studies. Pristupljeno 27. 8. 2013. „The successful demonization of the Serbs,...as unique and genocidal killers,” 
  11. ^ Carl Boggs (1. 1. 2005). Imperial Delusions: American Militarism and Endless War. Rowman & Littlefield. str. 163. ISBN 978-0-7425-2772-0. Pristupljeno 15. 8. 2013. „Serbs were regularly demonized in the mass media” 
  12. ^ Robert W. Merry (31. 5. 2005). Sands of Empire: Missionary Zeal, American Foreign Policy, and the Hazards of Global Ambition. Simon & Schuster. str. 116. ISBN 978-0-7432-6667-3. Pristupljeno 26. 8. 2013. „By then the story line had cast the Serbs into the role of villain; demonized by the media, the Serbs became demon- ized also in the eyes of the American government and people.” 
  13. ^ Jens Stilhoff Sörensen (15. 1. 2011). State Collapse and Reconstruction in the Periphery: Political Economy, Ethnicity and Development in Yugoslavia, Serbia and Kosovo. Berghahn Books. str. 164. ISBN 978-1-84545-919-2. Pristupljeno 27. 8. 2013. „Furthermore, the demonisation of Serbs in the West, and the economic sanctions imposed on Serbia, created a feeling of being exposed to external hostility and therefore a need for unity. However, the support for the regime was already in decline...” 
  14. ^ Michel Collon; Milo Yelesiyevich; Terence McGee (2002). Liar's poker: the great powers, Yugoslavia and the wars of the future. International Action Center. str. 25. ISBN 978-0-9656916-6-6. Pristupljeno 27. 8. 2013. „Lie No. 5: Demonizing an Entire People - Each time atrocities were committed, the corporate media accused "the Serbs." In reality, they involved not just any Serbs, but the extreme, right-wing, nationalist militias.” 
  15. ^ Michel Collon; Milo Yelesiyevich; Terence McGee (2002). Liar's poker: the great powers, Yugoslavia and the wars of the future. International Action Center. str. 25. ISBN 978-0-9656916-6-6. Pristupljeno 27. 8. 2013. „A double campaign in fact: on the one hand, demonizing "our" adversaries, the Serbian nationalists; on the other hand, "angelizing" "our" proteges, the Croatian nationalists of Tudjman and the Muslim nationalists of Izetbegovic.” 
  16. ^ University of Cambridge. Research Centre for International Law (28. 7. 1997). The Yugoslav Crisis in International Law. Cambridge University Press. str. 260. ISBN 978-0-521-46304-1. 
  17. ^ Vukmanović-Tempo 1996, str. 289:"Satanizacija Srba, a i JNA je iskorišćena da se prema Srbiji i Srbima sprovede ekonomska blokada, a sa njom i potpuna izolacija od ostalog sveta."
  18. ^ Živadin Jovanović (2006). Kosovsko ogledalo. Beogradski forum za svet ravnopravnih. str. 130. ISBN 9788683965199. Pristupljeno 28. 8. 2013. „Pojačava se satanizacija Srba, oni su kri- vi za sva zla, i za opstruciju pregovora. Srbi su "loši momci". Al- banci su žrtve, za njih sve simpatije, oni su "dobri momci".” 
  19. ^ Helle Malmvig (26. 9. 2006). State Sovereignty and Intervention: A Discourse Analysis of Interventionary and Non-Interventionary Practices in Kosovo and Algeria. Routledge. str. 88. ISBN 978-1-134-16307-6. Pristupljeno 15. 8. 2013. 
  20. ^ Noam Chomsky (1999). The New Military Humanism: Lessons from Kosovo. Pluto Press. str. 93. ISBN 978-0-7453-1633-8. Pristupljeno 15. 8. 2013. „it became necessary to modify the propaganda framework, demonizing the people of Serbia, not merely their leader” 
  21. ^ Scott Taylor (2009). Unembedded: Two Decades of Maverick War Reporting. Douglas & McIntyre. str. 197. ISBN 978-1-926685-88-5. Pristupljeno 15. 8. 2013. „The western media began yet another round of demonizing the Serbs” 
  22. ^ Canadian Peace Research and Education Association (2001). Perspectives on human security: national sovereignty and humanitarian intervention. CPREA. str. 61. ISBN 978-0-9688083-0-6. Pristupljeno 15. 8. 2013. „Demonization of Milosevic and the Serbs In its propaganda campaign to justify its attacks on Yugoslavia, NATO presented the Kosovo crisis as a war between the humanitarian forces of NATO and the devilish forces of Yugoslavia led by the Hitler-like Milošević.” 
  23. ^ Tom Campbell; Seumas Miller (25. 2. 2006). Human Rights and the Moral Responsibilities of Corporate and Public Sector Organisations. Springer. str. 233. ISBN 978-1-4020-2361-3. Pristupljeno 27. 8. 2013. „the majority of the Serbian people, by supporting or condoning Milosevic's eliminationist politics, have rendered themselves legally and morally incompetent to conduct their own affairs (sic) and a presumptive ongoing danger to the others. Essentially their country must be placed in receivership.” 
  24. ^ Daniel Goldhagen (29. 4. 1999). „German lessons - 'The majority of Serbs are now legally and morally incompetent'”. The Guardian. Guardian News and Media Limited. Pristupljeno 27. 8. 2013. 
  25. ^ a b „SLOBODAN MILOŠEVIĆ INTERNATIONAL COMMITTEE”. milosevic.co. Pristupljeno 13. 10. 2019. 
  26. ^ Howard F. Didsbury (1. 1. 2003). 21st Century Opportunities and Challenges: An Age of Destruction Or an Age of Transformation. World Future Society. str. 223. ISBN 978-0-930242-58-9. Pristupljeno 15. 8. 2013. „The media in Europe and the United States demonized Yugoslavian President Slobodan Milosevic and the Serbs, labeling Milosevic as another Hitler... The NATO countries and Serbs demonized each other...” 
  27. ^ Andrew Moravcsik (1. 1. 2005). Europe Without Illusions: The Paul-Henri Spaak Lectures, 1994-1999. University Press of America. str. 107. ISBN 978-0-7618-3129-7. Pristupljeno 15. 8. 2013. „...wars today require demonization of the opponent...The Yugoslav authorities demonized the Albanians, while NATO governments demonized the Serbs.... we have learned that any form of ethnic demonization is unacceptable.” 
  28. ^ Russ Kick (1. 1. 2009). You Are STILL Being Lied To: The NEW Disinformation Guide to Media Distortion, Historical Whitewashes and Cultural Myths. The Disinformation Company. str. 79. ISBN 978-1-934708-30-9. Pristupljeno 15. 8. 2013. „To reject the demonized images of Milosevic and of the Serbian people is not to idealize them.... It is merely to challenge one-sided propaganda” 
  29. ^ Edward S. Herman (2003). Raju G. C. Thomas, ur. Yugoslavia unraveled: sovereignty, self-determination, intervention. Lexington Books. str. 254. ISBN 978-0-7391-0517-7. Pristupljeno 27. 8. 2013. „The wars were a "catastrophe that Slobodan Milosevic unleashed" (Tim Judah, The Times [London], June 29, 2001). This is comic book history, that follows the standard demonization process, and is refuted by every serious historian dealing with the area (Susan Woodward, Robert Hayden, David Chandler, Lenard Cohen, Raymond Kent, Steven L. Burg and Paul S. Shoup).” 
  30. ^ Goran Čvorović (8. 12. 2012). „Patrik Beson: Srbima je učinjena velika nepravda”. Večernje Novosti. Pristupljeno 28. 8. 2013. „Ali, u isto vreme je u Francuskoj, od zapadnih zemalja, bila najveća koncentracija oponenata satanizacije Srba, kako u vojsci, tako u nekim medijima i među određenim intelektualcima, koji su pokušavali da razviju drugačiji diskurs.” 
  31. ^ Jeremy Black (20. 6. 2005). War and the New Disorder in the 21st Century: Compact. Continuum. str. 98. ISBN 978-0-8264-7635-7. Pristupljeno 26. 8. 2013. „To do so, it would be necessary to wage a war in which the opposing society and government was not demonized, but that would be difficult, given the need to offer public justification for the conflict, and given the unwillingness of much of the public to accept anything less than the Holocaust justification. 'Serbs are like Nazis and therefore we must act' was the gist of the argument pursued by the West in the Kosovo crisis of 1999” 
  32. ^ John Feffer (2009). „Why Yugoslavia Still Matters”. Washington DC, USA: Institute for Policy Studies. Pristupljeno 27. 8. 2013. 
  33. ^ Natasa Kovacevic (19. 5. 2008). Narrating Post/Communism: Colonial Discourse and Europe's Borderline Civilization. Routledge. str. 161. ISBN 978-1-134-04414-6. Pristupljeno 27. 8. 2013. „What is obscured in such a discourse is the way this intervention, ostensibly aimed at rescuing multiculturalism from the Holocaust, adopts racist undertones in the designation of Serbia as a terrorist state, in an open demonization of Serbs...” 
  34. ^ Književnost. Prosveta. 1999. str. 904. Pristupljeno 28. 8. 2013. „Zaboravlja se da je satanizacija jednog naroda najgrublji oblik rasizma.” 
  35. ^ Matjaž Klemenčič; Thomas A. Emmert (15. 9. 2012). Charles Ingrao, ur. Confronting the Yugoslav Controversies: A Scholars' Initiative. Purdue University Press. str. 176. ISBN 978-1-55753-617-4. Pristupljeno 29. 8. 2013. „...a naive and one-sided good-versus-evil view that demonized the Serbs...” 
  36. ^ Fraser, Ron (oktobar 2008). „The Demonizing of a Nation How one of the West's staunchest allies was turned into a pariah”. The Trumpet. Pristupljeno 12. 5. 2020. „The grossest calumny in the continuing anti-Serb bias in the British press is the myth that it was the Serbs who were ‘nationalists.’” 
  37. ^ Michael Ignatieff (1994). Blood and belonging: journeys into the new nationalism. Penguin Books. str. 26. ISBN 978-0-14-023262-2. Pristupljeno 15. 8. 2013. „It would make matters simpler if we could demonize the Serbs as incorrigibly nationalistic and assume that Milosevic was merely responding to their ethnic paranoia. The reality is much more complicated.” 
  38. ^ Pascal Bruckner (2007). The Temptation of Innocence: Living in the Age of Entitlement. Algora Publishing. str. 234. ISBN 978-1-892941-26-8. Pristupljeno 15. 8. 2013. „So it wasn't that the world demonized the Serbs, it is the Serbs who began by demonizing all their neighbors and gradually the whole world (except for some friendly countries, Greece, Russia, Romania) by inventing a plot against themselves,” 
  39. ^ Rabia Ali; Lawrence Lifschultz (1993). Why Bosnia?: writings on the Balkan war. Pamphleteer's Press. str. 62. ISBN 978-0-9630587-8-2. Pristupljeno 15. 8. 2013. „Along with the satanization of everyone else, and the Serb bravado, there is the whining self-pity that runs trough all extreme Serb nationalist discourse.” 
  40. ^ a b Sabrina P. Ramet (1. 7. 2005). Serbia since 1989: Politics and Society under Milopevic and After. University of Washington Press. str. 134. ISBN 978-0-295-80207-7. Pristupljeno 29. 8. 2013. „Demonization specifically makes it possible for perpetrators of atrocities to maintain a positive self-image even while victimizing” 
  41. ^ Hoare, Marko (2003). „Nothing Is Left”. The Bosnian Institute. Arhivirano iz originala 22. 10. 2019. g. Pristupljeno 15. 8. 2013. „The media in Britain and the US have not, therefore, been guilty of ‘anti-Serb bias’ or of ‘demonising the Serbs’; nor have they upheld the policies of the British government or made propaganda on its behalf; nor have they been a monolith; they have, on the contrary, represented a diversity of opinions.” 
  42. ^ Libal & Halstead 1997, str. 177:"In the first years of Yugoslav crisis, the real problem on the West was not an anti-Serb bias, but on the contrary, constant underestimation of the potential for violence and cruelty in Serb nationalism. Those who then fantasized about an alleged "demonization" of the Serbs bear considerable responsibility for the failure to protect victims of Serb militancy"
  43. ^ The New Republic, 11 March 1996, "Far from aggressors, Serbs are transformed into victims. This is quite a manoeuvre. The general view of the wars of 1991 to 1995 is turned on its head; and the press becomes a malevolent force mysteriously engaged in 'demonization' of the Serbs."
  44. ^ Politika NIN. Politika. januar 2000. str. 13. Pristupljeno 28. 8. 2013. „Ko- načno, u svetu, naročito na Zapadu, Srbi danas nose na licu strašan žig. Slobodan Milošević će otići, ali će taj žig ostati. Vojislav Koštunica kaže da je, za njega, satanizacija Srba gora i od” 
  45. ^ Zagorka Golubović; Ivana Spasić; Đorđe Pavićević (2003). Politika i svakodnevni život: Srbija 1999-2002. IFDT. str. 166. ISBN 978-86-82417-06-4. Pristupljeno 28. 8. 2013. „Razlikuju se, dakle, oni koji se bezuslovno identifikuju kao Srbi, od onih koji zbog stranih uticaja na demonizaciju srpskog naroda iskazuju i izvestan stid, iako se ponose svojom nacijom”  Nepoznati parametar |titleige= ignorisan (pomoć)
  46. ^ Raju G. C. Thomas (13. 10. 2003). Yugoslavia Unraveled: Sovereignty, Self-Determination, Intervention. Lexington Books. str. 14. ISBN 978-0-585-45499-3. Pristupljeno 28. 8. 2013. „Facing continued demonization and discrimination in Croatia, large numbers of younger Serbs have converted to Catholicism in order to become Croats and changed their more obvious Serbian names to more Croatian ones.” 
  47. ^ Dobrica Ćosić; Ana Ćosić-Vukić (2008). Vreme zmija: piščevi zapisi 1999-2000 : mali svetski rat protiv Srbije. Službeni glasnik. str. 58. ISBN 978-86-519-0066-5. Pristupljeno 28. 8. 2013. „Šta će biti sa decom i mladim naraštajem srpskim posle ovog rata? Satanizacija Srba koju je čitavu deceniju vršio Zapad izazva- la je mržnju, zlovolju, preziranje Srba kod čitavog čovečanstva” 
  48. ^ Danko Popović (1998). Na krstu i raskršću. Serbian Literary Company. str. 156. ISBN 9780968248430. Pristupljeno 28. 8. 2013. „Satanizovanje Srba i Srbije imalo je takav intenzitet, tolike razmere da je ne samo potrlo istinu i iskrivilo sliku Srbije u svetskom javnom mišljenju nego je uticalo i na Srbe,... pa se Srbi.... osećaju inferiornim...” 
  49. ^ Clark, Neil (14. 1. 2008). „It's time to end Serb-bashing”. The Guardian. Pristupljeno 12. 5. 2020. „The Serbs have been demonised because they have consistently got in the way of the west's hegemonic ambitions in the region...Now, with Kosovo again in the headlines, the Serb-bashers are once more out in force. Once again, the dispute is being portrayed in Manichean terms.” 
  50. ^ Tomislav Nikolić (10. 4. 2013). „United Nations General Assembly - Statement by H.E. Mr. Tomislav Nikolić, President of the Republic of Serbia” (PDF). un.org/. str. 7. Pristupljeno 29. 8. 2013. „Media demonization of Serbs has been carried out very fast and with an unparalleled uneven-handedness and uncritical spirit of the western media which has not allowed for full two decades any different opinion or interpretation of events to emerge” 
  51. ^ „Deklaracija Narodne skupštine RS o uzrocima, karakteru i posljedicama tragičnog oružanog sukoba u BiH”. Frontal. Banja Luka. 19. 6. 2013. Pristupljeno 28. 8. 2013. „Narodna skupština konstatuje da, u ocjenjivanju događaja iz prethodnog rata, nema dovoljno objektivnog, uravnoteženog i ujednačenog pristupa svih strana u Bosni Hercegovini i van nje, a posebno kada je u pitanju kršenje međunarodnog ratnog i humanitarnog prava i odnos prema uzrocima, karakteru i posljedicama ratnog sukoba. Negativna kvalifikacija pojedinih događaja bila je osnova brojnih oblika satanizacije srpskog naroda.” 
  52. ^ Vuletić, Vladimir. „Satanizacija Srba u Holivudu inspiracija za psihopate?[Demonization of Serbs in Hollywood is an inspiration for psychopaths]”. Novosti. Tanjug. Pristupljeno 14. 5. 2020. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Демонизација_Срба&oldid=26865875”