Evropsko prvenstvo u odbojci za žene

Evropsko prvenstvo u odbojci za žene
Trenutna sezona ili takmičenje:; Evropsko prvenstvo u odbojci za žene 2023.
	CEV logo
Sport	Odbojka
Osnovana	1949.; pre 75 godina
Broj timova	24
Konfederacija	CEV
Najviše titula	Rusija / SSSR (19)
Trenutni; prvak	Turska (2023)
Veb-sajt	www.cev.lu

Evropsko prvenstvo u odbojci je takmičenje nacionalnih odbojkaških reprezentacija, koje se održava u organizaciji CEV-a u muškoj i ženskoj konkurenciji. Prvo Evropsko prvenstvo u ženskoj konkurenciji održano je 1949. godine u Pragu, u Čehoslovačkoj.

Vreme održavanja[uredi | uredi izvor]

Prvenstva su održavana u nepravilnim vremenskim razmacima od jedne do četiri godine da bi od Devetog Evropskog prvenstva 1975. prihvaćeno da period između dva prvenstva bude dve godine, što se održalo do danas. Promenljiv je bio i broj učesnika na prvenstvu, kao i organizacija takmičenja.

Broj učesnika[uredi | uredi izvor]

Na prvenstvu 1949. bilo je 7 ekipa, pa se broj učesnika menjao od 6 ekipa (1950) do 18 ekipa (1971), da bi se od 1975. do 2005. zadržao na broju 12, sa iznimkom 1999, kada je bilo 8 ekipa. Od XXV Evropskog prvenstva u Belgiji i Luksemburgu (2007) učestvuje 16 ekipa.

Sistem takmičenja[uredi | uredi izvor]

Sistem takmičenja se takođe menjao.

Na prva četiri prvenstva igralo se u jednoj grupi, po sistemu jednokružno svako sa svakim, tako da nije bilo utakmica za prvo i treće mesto nego se prvak određivao prema plasmanu u grupi.

U periodu do 1958. takmičenje se održavalo igrom po grupama, pa se od prvoplasiranih formirala finalna grupa od 8 ili 6 ekipa i u toj grupi se igralo kao na ranijim prvenstvima. Nekada su se rezultati iz grupa prenosili u finalnu grupu, a nekad se igralo sve ponovo, kao novi turnir. Od prvenstva 1987. nije bilo finalne grupe nego se posle završetka takmičenja po grupama igralo polufinale i utakmice za prvo i treće mesto. Taj sistem se primenjuje i danas.

Na prvenstvu 2007. igralo je 16 ekipa koje su u prvoj fazi bile podeljene u četiri grupe. Tri prvoplasirane ekipe iz ovih grupa formirale su u drugoj fazi dve grupe sa po 6 ekipa u koje su preneseni rezultati iz predtakmičenja. Prve dve ekipe iz ovih grupa igrale su polufinale i finale.

Najviše uspeha na Evropski prvenstvima imala je ekipa SSSR sa 12 osvojenih prvih mesta.

U sledećoj tabeli dat je pregled svih evropskih prvenstava, sa godinom održavanja, državom domaćinom, i poretkom prve četiri ekipe. U periodu kada se igrale finalne utakmice dati su i rezultati.

Dosadašnja prvenstva[uredi | uredi izvor]

Godina	Domaćin	Finale			Meč za treće mesto
Godina	Domaćin	Zlato	Rezultat	Srebro	Bronza	Rezultat	Četvrto mesto
1949. detalji	Čehoslovačka	SSSR	—	Čehoslovačka	Poljska	—	Rumunija
1950. detalji	Bugarska	SSSR	—	Poljska	Čehoslovačka	—	Bugarska
1951. detalji	Francuska	SSSR	—	Poljska	SFR Jugoslavija	—	Francuska
1955. detalji	Rumunija	Čehoslovačka	—	SSSR	Poljska	—	Rumunija
1958. detalji	Čehoslovačka	SSSR	—	Čehoslovačka	Poljska	—	Rumunija
1963. detalji	Rumunija	SSSR	—	Poljska	Rumunija	—	Istočna Nemačka
1967. detalji	Turska	SSSR	—	Poljska	Čehoslovačka	—	Istočna Nemačka
1971. detalji	Italija Ređo Emilija	SSSR	—	Čehoslovačka	Poljska	—	Bugarska
1975. detalji	SFRJ	SSSR	—	Mađarska	Istočna Nemačka	—	Bugarska
1977. detalji	Finska	SSSR	—	Istočna Nemačka	Mađarska	—	Poljska
1979. detalji	Francuska	SSSR	—	Istočna Nemačka	Bugarska	—	Mađarska
1981. detalji	Bugarska	Bugarska	—	SSSR	Mađarska	—	Istočna Nemačka
1983. detalji	Istočna Nemačka	Istočna Nemačka	—	SSSR	Mađarska	—	Bugarska
1985. detalji	Holandija	SSSR	—	Istočna Nemačka	Holandija	—	Čehoslovačka
1987. detalji	Belgija	Istočna Nemačka	3 : 2	SSSR	Čehoslovačka	3 : 0	Bugarska
1989. detalji	Zapadna Nemačka	SSSR	3 : 1	Istočna Nemačka	Italija	3 : 0	Rumunija
1991. detalji	Italija	SSSR	3 : 0	Holandija	Nemačka	3 : 1	Italija
1993. detalji	Češka	Rusija	3 : 0	Češka	Ukrajina	3 : 1	Italija
1995. detalji	Holandija	Holandija	3 : 0	Hrvatska	Rusija	3 : 0	Nemačka
1997. detalji	Češka	Rusija	3 : 0	Hrvatska	Češka	3 : 0	Bugarska
1999. detalji	Italija	Rusija	3 : 0	Hrvatska	Italija	3 : 0	Nemačka
2001. detalji	Bugarska	Rusija	3 : 2	Italija	Bugarska	3 : 1	Ukrajina
2003. detalji	Turska	Poljska	3 : 0	Turska	Nemačka	3 : 2	Holandija
2005. detalji	Hrvatska	Poljska	3 : 1	Italija	Rusija	3 : 0	Azerbejdžan
2007. detalji	Belgija Luksemburg	Italija	3 : 0	Srbija	Rusija	3 : 1	Poljska
2009. detalji	Poljska	Italija	3 : 0	Holandija	Poljska	3 : 0	Nemačka
2011. detalji	Srbija Italija	Srbija	3 : 2	Nemačka	Turska	3 : 2	Italija
2013. detalji	Švajcarska Nemačka	Rusija	3 : 1	Nemačka	Belgija	3 : 2	Srbija
2015. detalji	Holandija Belgija	Rusija	3 : 0	Holandija	Srbija	3 : 0	Turska
2017. detalji	Azerbejdžan Gruzija	Srbija	3 : 1	Holandija	Turska	3 : 1	Azerbejdžan
2019. detalji	Češka Mađarska Poljska Turska	Srbija	3 : 2	Turska	Italija	3 : 0	Poljska
2021. detalji	Srbija Hrvatska Bugarska Rumunija	Italija	3 : 1	Srbija	Turska	3 : 0	Holandija
2023. detalji	Belgija Estonija Italija Nemačka	Turska	3 : 2	Srbija	Holandija	3 : 0	Italija

Bilans medalja[uredi | uredi izvor]

Rang	Država	Zlato	Srebro	Bronza	Ukupno
1.	Rusija^[a]	19	4	3	26
2.	Srbija^[b]	3	3	2	8
3.	Italija	3	2	3	8
4.	Poljska	2	4	5	11
5.	Istočna Nemačka	2	4	1	7
6.	Češka^[v]	1	4	4	9
7.	Holandija	1	4	2	7
8.	Turska	1	2	3	6
9.	Bugarska	1	—	2	3
10.	Hrvatska	—	3	—	3
11.	Nemačka	—	2	2	4
12.	Mađarska	—	1	3	4
13.	Belgija	—	—	1	2
14.	Rumunija	—	—	1	1
14.	Ukrajina	—	—	1	1
	Ukupno	33	33	33	99

Učešće na evropskim prvenstvima[uredi | uredi izvor]

Evropsko prvenstvo	1949	1950	1951	1955	1958	1963	1967	1971	1975	1977	1979	1981	1983	1985	1987	1989	1991
Albanija																	11
Austrija					12	12		17
Belgija							14		12		12				12
Bugarska		4		5	5	5	6	4	4	7	3	1	4	10	4	7	7
Grčka														12			8
Danska						13		16
Engleska								18
Zapadna Nemačka					11	11	10	10	10	8	9	10	5	6	9	6	3
Izrael							8	11
Istočna Nemačka					8	4	4	6	3	2	2	4	1	2	1	2
Italija			6				11	8	9	11		8	7	5	6	3	4
Jugoslavija			3		7	8		14	8	9	10	11				8	11
Mađarska	6	6		6	6	7	5	5	2	3	4	3	3	9	10
Poljska	3	2	2	3	3	2	2	3	6	4	8	5	9	7	11	9	9
Rumunija	4	5		4	4	3	9	7	7	6	5	7	6	11	8	4	6
SSSR	1	1	1	2	1	1	1	1	1	1	1	2	2	1	2	1	1
Turska						10	12					12				11
Finska										12						12
Francuska	5		4		9			13			11		10	8	7	10	9
Holandija	7		5		10	9	7	9	11	10	6	9	11	3	5		2
Čehoslovačka	2	3		1	2	6	3	2	5	5	7	6	8	4	3	5	5
Švajcarska							13	12
Švedska							15	15					12

Evropsko prvenstvo	1993	1995	1997	1999	2001	2003	2005	2007	2009	2011	2013	2015	2017	2019	2021	2023
Azerbejdžan							4	12	12	9	15	14	4	10	24	17
Belgija								7	11		3	6	14	9	14	15
Belorusija	8	8	11					16	14		12	9	7	22	13
Bosna i Hercegovina															19	18
Bugarska	9	5	4	7	3	7	9	11	8	14	13	13	9	8	9	7
Gruzija													16
Grčka	11				11									14	22	19
Estonija														23		23
Izrael										16
Italija	4	6	5	3	2	6	2	1	1	4	6	7	5	3	1	4
Letonija	9	11	8
Mađarska												12	15	20	16	24
Nemačka	5	4	9	4	11	3	11	6	4	2	2	5	8	6	11	12
Portugalija														24
Poljska		9	6	8	6	1	1	4	3	5	11	8	10	4	5	5
Rumunija	11		11	6	7	8	10			12		15		13	23	11
Rusija	1	3	1	1	1	5	3	3	6	6	1	1	6	7	6
Slovačka						11		13	13					12	17	10
Slovenija												16		16		20
Srbija								2	7	1	4	3	1	1	2	2
Srbija i Crna Gora¹						9	7
Turska		11				2	6	10	5	3	7	4	3	2	3	1
Ukrajina	3	7	7		4	9				15			13	17	12	9
Finska														18	18	21
Francuska					8			8	14	11	8			21	7	6
Češka²	2	9	3		9	11		9	10	8	10	11	12		15	8
Holandija	7	1	9	5	5	4	5	5	2	7	9	2	2	5	4	3
Hrvatska	6	2	2	2	9		8	14	16	13	5	10	11	11	10	22
Švajcarska											14			19	20	14
Švedska															8	16
Španija							12	15	9	10	16			15	21	13
¹ 1992—2002. SR Jugoslavija ² 1993. igrala zajedno Češka i Slovačka