Krbava

Krbavsko polje

Ličko-krbavska županija na mapi iz vremena Austrougarske

Geografske regije nekadašnje Republike Srpske Krajine

Krbava (lat: Corbavia) je kraški predio u Lici, Hrvatska, između Plješevice na istoku i Staze i Trovrha na zapadu, sjeveroistočno od Ličkog polja.

Geografija

Glavni članak: Krbavsko polje

Sačinjena je od nekoliko kraških polja — Krbavskog i Krbavice. Nadmorska visina je oko 626-740 m. Glavno naselje je Udbina, na visini od 830 m. Rijeke ponornice koje protiču kroz Krbavsko polje su Krbava i Krbavica. Predeo je periodično plavljeno u kišnoj sezoni, pa se sva naselja nalaze na obodu polja. Razvijeno je gajenje žita i ovčarstvo.

Istorija

Tu je 1493. godine bosanski sandžakbeg Hadum Jakub-paša potukao hrvatsku feudalnu vojsku pod banom Emerikom Derenčinom i time omogućio dalje tursko osvajanje Like. Nakon oslobođenja od turske vlasti krajem 17. veka, Krbava je uključena u sastav Vojne krajine.

Sredinom 1873. godine izvršeno je razvojačenje Vojne krajine, uključujući i područje lokalnih regimenti (Lička i Otočka), ali razvojačene oblasti nisu odmah priključene Kraljevini Hrvatskoj i Slavoniji, već su dobile posebnu zemaljsku upravu, koja se delila na šest krajiških okružja, među kojima je bilo i posebno Ličko-otočko okružje, koje je obuhvatalo i Krbavu. Tek 1881. godine, sva krajiška okružja priključena su Kraljevini Hrvatskoj i Slavoniji. U okvirima proširene Kraljevine, priključena okružja nastavila su da postoje sve do 1886. godinne, kada je županijsko uređenje protegnuto i na te prostore, tako da je na području Ličko-otočkog okružja stvorena nova Ličko-krbavska županija.

Za vreme Drugog svetskog rata, ustaše su počinile masovne zločine protiv srpskog naroda na području Krbave. Od 1991. do 1995. godine, Krbava se nalazila u sastavu Republike Srpske Krajine. Danas je Krbava podeljena između Ličko-senjske i Zadarske županije.

Vidi još

• Bitka na Krbavskom polju
• Ličko-krbavska županija
• Krbava (reka)
• Krbavica
• Ličko-senjska županija
• Zadarska županija.

Literatura

• Valentić, Mirko (1981). Vojna krajina i pitanje njezina sjedinjenja s Hrvatskom 1849-1881. Zagreb: Centar za povijesne znanosti; Institut za historiju radničkog pokreta Hrvatske. 
• Grbić, Manojlo (1891a). Karlovačko vladičanstvo. 1. Karlovac. 
• Grbić, Manojlo (1891b). Karlovačko vladičanstvo. 2. Karlovac. 
• Grbić, Manojlo (1893). Karlovačko vladičanstvo. 3. Karlovac. 
• Dabić, Vojin S. (2000). Vojna krajina: Karlovački generalat (1530—1746). Beograd: Sveti arhijerejski sinod Srpske pravoslavne crkve. 
• Dubravica, Branko (2001). „Političko-teritorijalna podjela i opseg civilne Hrvatske u godinama sjedinjenja s vojnom Hrvatskom 1871.-1886”. Politička misao. 38 (3): 159—172. 
• Ivić, Aleksa (1923). „Migracije Srba u Hrvatsku tokom 16., 17. i 18. stoleća”. Srpski etnografski zbornik. 28: 1—158. 
• Orlović, Snježana (2017). Pravoslavna eparhija gornjokarlovačka: Šematizam. Beograd-Karlovac: Martiria. 
• Planinić, Silvana (1992). „Krajiško okružno upraviteljstvo (distrikti) i krajiške imovne općine u Hrvatsko-slavonskoj krajini”. Arhivski vjesnik. 34-35 (1991-1992): 173—183. 
• Puzović, Predrag (2016). „Stradanje sveštenika iz eparhije Gornjokarlovačke tokom Prvog svetskog rata” (PDF). Bogoslovlje: Časopis Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu. 75 (2): 186—191. Arhivirano iz originala (PDF) 13. 11. 2021. g. Pristupljeno 02. 12. 2021. 
• Radeka, Milan (1963). Srbi i pravoslavlje Gornje Krajine. Zagreb: Savez udruženja pravoslavnog sveštenstva. 
• Radeka, Milan (1975). Gornja Krajina ili Karlovačko vladičanstvo. Zagreb: Savez udruženja pravoslavnih sveštenika.