Miloš Erkić
 | Ovaj članak sadrži spisak literature (štampane izvore i/ili veb-sajtove) korišćene za njegovu izradu, ali njegovi izvori nisu najjasniji zato što ima premalo izvora koji su uneti u sam tekst. Molimo vas da poboljšate ovaj članak tako što ćete dodati još izvora u sam tekst (inlajn referenci). |
| Miloš Erkić | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1912 |
| Mesto rođenja | Požarnica kod Tuzle, Austrougarska |
| Mesto smrti | Rožanj kod Zvornika, FNRJ |
| Vojna karijera | |
| Služba | 1941 — 1946. |
| Vojska | Jugoslovenska vojska u otadžbini |
| Čin | Potporučnik |
| Učešće u ratovima | Drugi svetski rat |
Miloš Erkić (Požarnica kod Tuzle, 1912 — Orlova pećina, Rožanj kod Zvornika 1946) je bio potporučnik i komandant Tuzlanske brigade 58. majevičkog korpusa Jugoslovenske vojske u Otadžbini, u toku Drugog svetskog rata.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Detinjstvo i mladost[uredi | uredi izvor]
Miloš Erkić rođen je 1912. godine u jednoj od imućnijih seoskih porodica u Požarnici. Živeo je u zajednici sa roditeljima Lukom i Cvijom, braćom Dušanom, Radom i Stevom i sestrom Dragicom. Porodica je od starina bila od Nevesinja, s tim što je jedan deo ove porodice živio u Podgajevima kod Živinica. Porodica Luke Erkića je imala zemlju u Trakilovićima i Gajevima u Požarnici, gdje im je bila i kuća, dok su u Barama imali drugu kuću i još zemlje. Buduću četnički komandant Miloš Erkić završio je četverorazrednu osnovnu školu i do početka rata je radio kao poslovođa na poslovima oko bušenja nafte u Barama. Godine 1937. postao je član četničke organizacije u Tuzli i kao njen pripadnik položio je zakletvu da će se u slučaju potrebe do smrti boriti „sa verom u Boga za Kralja i Otadžbinu " za krst časni i slobodu zlatnu.[1]
Drugi svetski rat[uredi | uredi izvor]
Kao člana četničke organizacije pod optužbom da deli oružje i da sprema oružani otpor novouspostavljenoj vlasti slugu nemačkih okupatora u NDH, ustaše su ga više puta preventivno privodile, ali ga je otac Luka za novac otkupljivao. Pri zadnjem zatvaranju Miloša su ustaše teško fizički zlostavljali, i tom prilikom su mu izbili 10 zuba u gornjoj i 4 u donjoj vilici, a od smrti ga je spasao opet otac za velike pare, otkupivši sina. Od ovih događaja Miloš se više nije pojavljivao pred vlastima NDH. Lečen je tajno u šumi gdje mu je dolazio doktor iz Tuzle i gdje su mu uesto izbijenih zuba stavljeni zlatni zubi. Kada se videlo da je namera novouspostavljene NDH da izvrši genocid nad Srpskim narodom i da uz pomoć Nemačke pokuša da zatre srpske tragove u ovom kraju, Miloš Erkić je pristupio oraganizovanju oružanog otpora ovoj nameri. Stvorena je veća naoružana grupa koja je u startu sprečila pokolje nad Srbima. U početku još nije dolazilo do diferencijacije između ustanika na četnike i partizane. Tada su u kuću Miloša Erkića dolazili i komunistički prvaci Ivan Marković Irac,Fadil Jahić Španac, školski drug Aco Petković kao i budući vojvoda Radivoje Kerović i drugi prvaci.[1]
Tako su ovde četničkom akcijom već od jeseni 1941. godine Srbi konsolidovali svoje redove i sprečili su sprovođenje genocida. Iako su bili formalno pod vlašću NDH imali su praktično svoju slobodu i svoje četničke organe vlasti, i spasili su se od uništenja koje im je ta država bila spremila. Miloš Erkić je postavljen od strane Stevna Damjanovića Leke za komandanta bataljona u Požarnici, a kasnije je dobio unaprijeđenje i bio je komandant četničke brigade koja je obuhvatala srpska sela Požarnicu, Dubnicu i Jeginov Lug. Učestvovao je u nizu događaja na Majevici kojim je odbranjen Srpski narod. Za zasluge u ratu i za spašavanje Srpskog naroda Miloš Erkić je odlikovan od strane Kralja i kraljevske vlade u Londonu, kao što je to bio slučaj i sa drugim istaknutim komandantima i borcima. U brigadi Miloša Erkića komandant prvog bataljona je bio Petar Marjanović. 2 bataljona Ostoja Vasić, 3 bataljona je bio Lazo Vujić, a četvrtog bataljona Milorad Vujanović Baidža. U neposrednoj blizini požarničkih četnika djelovao je četnički komandant Rastošnice Vojin Josipović.[1]
Smrt[uredi | uredi izvor]
Komandant Miloš Erkić je istrajavao do 1946. godine. Boravio je na kraju ove završne epopeje na terenu Rožnja, Rastošnice, Gornjeg Priboja, Podgore, Konjikovića i Požarnice u pratnji pored ostalih, Milorada Jovanovića, Voje Simeunovića, Jove Simića, Neđe Tadića, Neđe Jovanovića sa Orlovina u Podgori. Završni čin se odigrao tako što je Danilo Tojić iz Potraši vidio da je tu prošao Miloš Erkić sa pratnjom i prijavio ih je partizanskim vlastima u Tuzli. Po tragovima u snegu partizani su došli do Rožnja i tu Opkolili Erkićevu jedinicu u kolibi u Orlovoj pećini. Ujutro je usledio napad i na licu mesta je poginuo Neđo Tadić a ranjen je Miloš Jovanović. Ostali su na čelu sa komandantom uspjeli da se probiju kroz obruč i 100 m niže od kolibe Erkić je komandovao da svi beže levo i ubrzo su uspeli da umaknu poteri u gudurama Majevice. Međutim sam komandant Erkić je krenuo desno daleko opasnijim i težim terenom i tu je na sebe skrenuo poteru, a nakon kraće borbe bio je opkoljen. Time je učinio najviše što jedan čovjek može učiniti za bližnje. Potpuno opkoljen od neprijatelja, posledljim metkom, levom rukom (jer je bio levoruk) pucao je sebi u slepoočnicu. Partizani su mu izvadili 6 zlatnih zuba, a 4 zlatna zuba u donjoj vilici nisu videli.[1]
Porodica[uredi | uredi izvor]
Milošev brat Rado Erkić poginuo je 1943. godine na Busiji u borbama sa partizanima, a brat Stevo je poginuo u Petkovićima 1943 godne u borbama na Zlatovu, dok je treći brat Dušan poginuo još na početku rata u jednom obračunu noževima u Požarnici. Miloševa supruga Stana je bila uporna i hrabra. Pronašla je telo svog muža i sahranila ga u porodičnom groblju u Požarnici gdje mu je sin Vojin podigao spomen 1972. godine. Iza njega su ostala dva sina Vojin i Stevo, dve kćerke Vinka i Divka.[1]
Znamenitosti[uredi | uredi izvor]
Komandant Erkić je bio plav čovek, omanjeg srednjeg rasta, i celo vreme rata je nosio dugu kosu i bradu, sa neizbežnom šubarom i narodnom nošnjom.[1]
