Mitropolit zahumsko-hercegovački Serafim
| Serafim Perović | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 22. jun 1827. |
| Mesto rođenja | Gorica kod Trebinja, Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 17. februar 1903. (75 god.) |
| Mesto smrti | Mostar, Austrougarska |
Serafim Perović (Gorica kod Trebinja, 22. jun 1827 — Mostar, 17. februar 1903) bio je mitropolit zahumsko-hercegovački 1889-1903.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rodio se u selu Gorici, kotar trebinjski, u Hercegovini, 22. juna 1827. od oca Jova i majke Anice rođene Ukropljina. Na krštenju je dobio ime Sava. Detinjstvo je proveo u manastiru Duži kod strica Partenija koji je tu bio iguman. Tu je stekao pismenost (naučio je bukvar, časlovac i psaltir). U manastiru Duži se zamonašio 1848. godine i dobio ime Serafim. Mitropolit hercegovački Josif ga je 8. novembra 1848. posvetio u čin đakona, a 6. decembra 1848. u čin jeromonaha. Ostao je kao jeromonah u manastiru Duži do 1853. godine.
Iste 1853. godine je upisao Bogosloviju u Beogradu. Zahvaljujući zauzimanju Đorđa Nikolajevića koji je tada bio prota u Dubrovniku, a kasnije mitropolit dabrobosanski, primljeni su Serafim Perović i Nićifor Dučić kod tadašnjeg mitropolita Petra Jovanovića u Beogradu na Bogosloviju kao državni stipendisti. Obijica sa završili Bogosloviju 1857. i vratili se u manastir Duži avgusta 1857. godine. Pozvala ih je tada sarajevska srpska crkvena opština za učitelje. Međutim, narod iz Mostara ih privoli da ostanu kao učitelji u mostarskoj srpskoj školi. Tu je Serafim bio do 1858. kada je otišao u manastir Žitomislić gde ga je tadašnji mitropolit hercegovački Grigorije oktobra 1858. proizveo u čin igumana i postavio za starešinu ovog manastira. Dana 6. juna 1864. tadašnji mitropolit hercegovački Prokopije ga je proizveo u čin arhimandrita.
Otišao je 1864. godine u Rusiju da sakuplja priloge za manastir Žitomislić, tamo je boravio oko dve godine i naučio ruski jezik. Dok je boravio u Rusiji, ruski car Aleksandar II ga je u Petrogradu odlikovao zlatnim naprsnim krstom. Vratio se 1866. iz Rusije u manastir Žitomislić gde je ostao do 1870. godine.
Februara 1870. uhapsila ga je otomanska vlada zajedno sa njegovoim bratom Jovom i jeromonahom Leontijem Radulovićem, kasnijim mitropolitom. Godinu dana su proveli u zatvoru u Sarajevu. U martu 1871. turska vlada ih pošalje iz Sarajeva u Carigrad, a onda iz Carigrada u Tripoli gde su ostali tri meseca. Posle toga ih pošalju u Fezan u grad Murzuk. U ovom afričkom mestu proveli su punih 5 godina, do 1876. godine. Oslobođeni su zauzimanjem stranih konzula i vrate se u Dubrovnik i na Cetinje gde su morali ostati zbog hercegovačkog ustanka do 1878. godine. Za vreme rusko-turskog rata 1877. pridružio se ustanicima. Po završetku rata 1878. godine vratio se u manastir Žitomislić kojim je upravljao do 1888. godine. Car Franc Jozef I odlikovao ga je 1879. viteškim krstom.[1]
Posle smrti mitropolita Leontija Radulovića imenovan je za administratora, a 14. februara 1889. za mitropolita zahumsko-hercegovačkog. Posvećen je 16. aprila 1889. godine od strane mitropolita sarajevskog Đorđa Nikolajevića, episkopa bokokotorskog Gerasima Petranovića i zvorničko-tuzlanskog Dionisija Ilijevića.[2] Za vreme njegove uprave otvorena je konzistorija u Hercegovini 25. maja 1897. godine. Umro je 17. februara 1903. u Mostaru, a sahranjen u manastiru Žitomislić.[3] Opelo je izvršio mitropolit dabrobosanski Nikolaj Mandić.
„Kraj Serafimova života bio je pun nemira i neprijatnosti. Godine su ostavile vidljiv trag na njemu: on nije bio više onaj stari borbeni Serafim, nego starac podložan raznim, često nimalo dobrim uticajima. Za vreme autonomne borbe bio je na strani vlade i u tom pravcu pokazao upornost koja nije bila nimalo pozitivna, niti opštoj narodnoj stvari korisna. Posledica je bila što je narod počeo da izbegava crkvu i da se kloni čoveka koji je imao tako lepu i tvoračku prošlost.“[4]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Članak je najvećim delom napisan prema tekstu „Serafim Perović“, str. 81-83. u „Dabro-bosanski istočnik“, Sarajevo, 15. mart 1889, broj 6, godina 3., Pristupljeno 25. 4. 2013.
- ^ „Serafim Perović (1827-1903)“, str. 49-53. u „Istočnik“, Sarajevo, 28. februar 1903, broj 4, godina 17.
- ^ Sava Vuković: „Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka“, Evro Beograd, Unireks Podgorica, Kalenić Kragujevac, 1996. godine; tekst „Serafim (Perović) mitropolit zahumsko-hercegovački 1889-1903“, pp. 441. COBISS.SR 162167047
- ^ Đoko Slijepčević: „Humsko-hercegovačka eparhija i episkopi (mitropoliti) od 1219 do kraja XIX veka“, Beograd, 1940. godine, pp. 43. COBISS.SR 209807879
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vuković, Sava (1996). Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka. Beograd: Evro.
- Kraljačić, Tomislav (1987). Kalajev režim u Bosni i Hercegovini (1882-1903). Sarajevo: Veselin Masleša.
- Radosavljević, Nedeljko V. (2016). „Mostarska crkveno-školska opština i promene na hercegovačkom mitropolijskom tronu (1888–1889)” (PDF). Istorijski časopis. 65: 307—330. Arhivirano iz originala (PDF) 24. 03. 2018. g. Pristupljeno 20. 07. 2018.
