Plavonoga bluna
| Plavonoga bluna | |
|---|---|
| |
| Sula nebouxii | |
Naučna klasifikacija 
| |
| Domen: | Eukaryota |
| Carstvo: | Animalia |
| Tip: | Chordata |
| Klasa: | Aves |
| Red: | Suliformes |
| Porodica: | Sulidae |
| Rod: | Sula |
| Vrsta: | S. nebouxii
|
| Binomno ime | |
| Sula nebouxii Milne-Edwards, 1882
| |
_world2.png)
| |
| Rasprostranjenost plavonoge blune | |
Plavonoga bluna (lat. Sula nebouxii) je vrsta morske ptice iz porodice bluna, naseljava tropske oblasti Latinske Amerike od poluostrva Donja Kalifornija do Perua.[2] Osnovno obeležje vrste su plave noge, po kojima je plavonoga bluna i dobila svoje ime.
Opis[uredi | uredi izvor]
,_isla_Lobos,_islas_Gal%C3%A1pagos,_Ecuador,_2015-07-25,_DD_60.JPG)
Plavonoga bluna u proseku dostiže dužinu od 81 centimetar i težinu od oko 1,5 kilograma. Ženke su obično veće i teže od mužjaka. One mogu dostići dužinu od 90 cm, dok im je raspon krila oko 1,5 m.[3] Jedna od glavnih odlika vrste je boja nogu, koja je plava. Krila su smeđe boje, duga i zašiljena. Glava i vrat su šareni smeđi i beli, trbuh i grudi su bele boje, dok je kljun sivo-zelene boje.[4] Ženke oko zenica imaju tamni pigmentni prsten koji im vizuelno povećava oči. Na mestima za gnežđenje njihovo je ponašanje prema ljudima smelo. Podvrsta S. n. excisa, koja se gnezdi na Galapagosu, je veća od nominalne podvrste i ima svetlije perje, naročito oko vrata i glave.[5]
Rasprostranjenost[uredi | uredi izvor]
Morska je ptica, koju za kopno vezuje samo potreba za gnežđenjem, što čini na kamenitim obalama istočnog Pacifika.[6] Naseljava prostor između Galapagosa na zapadu i obala Severne i Južne Amerike od poluostrva Donja Kalifornija do Perua na istoku. Od 40.000 parova ovih ptica, otprilike polovina se gnezdi na Galapagoskim ostrvima, gde su plavonoge blune zaštićene zakonom. Pored Galapagosa, gnezdi se i na sušnim ostrvima Kalifornijskog zaliva, na zapadnoj obali Meksika, na ostrvima blizu Ekvadora i severnog Perua.
Razmnožavanje[uredi | uredi izvor]
Plava boja nogu plavonoge blune potiče od pigmenta karotenoida, koju dobija iz sveže ribe kojom se hrani. Karotenoidi deluju kao antioksidansi i stimulansi imunog sistema, što sugeriše da je pigmentacija indikator stanja imuniteta određene jedinke.[7] Plava stopala takođe ukazuju na trenutno zdravstveno stanje jedinke. Jedinke koje su u svrhe eksperimenta izgladnjivane 48 časova imale su svetlija stopala, zbog smanjenja količine lipida i lipoproteina, koji služe apsorbovanju i prenosu karotenoida. Prema tome, stopala su indikator, koji brzo i tačno ukazuju na stepen uhranjenosti jedinke.[7] Posledično, kako plava stopala pouzdano ukazuju na zdravstveno stanje, mužjaci koji imaju plavlja stopala imaju veće šanse da pronađu ženku.
Sa godinama noge postaju svetlije, pa ženke teže da se pare sa mlađim mužjacima, koji imaju jarko-plava stopala. U eksperimentu, kojim je utvrđivana povezanost boje nogu i doprinosa u odgajanju ptića, primećeno je da su ptići, koje su odgajali mužjaci čije su noge jarko-plave, rasli brže u odnosu na ptiće, koje su odgajali mužjaci čije su noge jednoličnije nijanse.[8]
Plavonoge blune se gnezde u kolonijama na ostrvima Srednje i Južne Amerike. Njihova mesta za gnežđenje (kolonije) nalaze se na relativno velikoj udaljenosti jedna od drugih. Sezona gnežđenja traje cele godine, a ženka polaže jaja na svakih 8 meseci. Obično ženka snese 2 ili 3 bela jajeta u roku od nedelju dana, oba roditelja leže na jajima iz kojih se posle 40 dana izlegu ptići. Ptići napuštaju gnezdo nakon 102 dana.
Ishrana[uredi | uredi izvor]
Plavonoga bluna se hrani isključivo ribom (sardinom, skušom itd) koju lovi u moru. Leti iznad površine mora u potrazi za ribom, s kljunom uvek okrenutim prema dole. Kad pronađe pogodan plen, sklopi krila i brzo zaroni u vodu do dubine od 25 m, pod vodom goni plen, a na površini se pojavljuje na udaljenosti od nekoliko metara od mesta zaranjanja. Svoj plen obično pojede ispod površine mora. Zanimljiva je činjenica da ptica plen ne hvata tokom zaranjanja, već kada izranja. Lov počinje uglavnom u rano jutro ili kasno popodne.[9]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
-
-
-
-
-
-
Mužjak levo i ženka desno -
-
-
-
Jaje plavonoge blune — Tuluski muzej
.jpg)
_-one_leg_raised.jpg)
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ BirdLife International (2018). „Sula nebouxii”. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2019.2. International Union for Conservation of Nature. Pristupljeno 14. 8. 2019.
- ^ Zavalaga, Carlos B.; Benvenuti, Silvano; Dall'Antonia, Luigi; Emslie, Steven D. (2007). „Diving behavior of Blue-footed Boobies Sula nebouxii in northern Peru in relation to sex, body size and prey type”. Marine Ecology Progress Series. 336: 291—303. doi:10.3354/meps336291.
- ^ „Blue-footed Booby Day”. Galapagos Conservation Trust. 2010. Arhivirano iz originala 31. 12. 2012. g. Pristupljeno 26. 11. 2012.
- ^ „Blue-footed Booby - Sula nebouxii”. NatureWorks. Arhivirano iz originala 19. 3. 2013. g. Pristupljeno 26. 11. 2012.
- ^ Todd, W. E. Clyde (1948). „A new booby and a new Ibis from South America”. Proceedings of the Biological Society of Washington. 61: 49.
- ^ Díaz, Hernández; José Alfredo; Erika Nathalia Salazar Gómez. „Blue-footed Booby (Sula nebouxii)”. Neotropical Birds Online. Pristupljeno 9. 12. 2012.
- ^ a b Velando, Alberto; Beamonte-Barrientos, Rene; Torres, Roxana (2006). „Pigment-based skin colour in the Blue-footed Booby: an honest signal of current condition used by females to adjust reproductive investment”. Oecologia. 149 (3): 535—542. PMID 16821015. doi:10.1007/s00442-006-0457-5.
- ^ Torres, Roxana; Velando, Alberto (2007). „Male reproductive senescence: the price of immune-induced oxidative damage on sexual attractiveness in the blue-footed booby.”. Journal of Animal Ecology. 76 (6): 1161—1168. doi:10.1111/j.1365-2656.2007.01282.x.
- ^ Harris, M. 2001. "Sula nebouxii" (On-line), Animal Diversity Web. Accessed September 22, 2013
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
