Ukrajinci u Bosni i Hercegovini
Ukrajinci u Bosni i Hercegovini je ukrajinska nacionalna zajednica koja ima prebivalište u Bosni i Hercegovini.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Prvi Ukrajinci su na Balkan došli posle Berlinskog kongresa, 1878. Bosna postaje deo Austrougarske monarhije čiji su delovi Galicija i Bukovina koje se čitave ili neki njeni delovi nalaze na prostoru gde žive Ukrajinci. Šume, iz kojih su se Ukrajinci naselili ugalvnom su slabo naseljena. Veliki prostori u Bosni su bili pusti. Austorugarska vlada je pokrenula aktivnosti naseljenja tih područja nekim od nacionalnih manjina kao što su: Poljaci, Nemci, Česi, Italijani, Mađari i Ukrajinci. Većina Ukrajinaca je došla iz Galicije (zapadne) (danas Ukrajina), Bukovine(severne) (danas Ukrajina) i Zakrpatja (danas Ukrajina). Uglavnom se naselio seljački narod koji je imao mala imanja i finansijske probleme, a naselio se zato što je bilo puno javnog zemljišta. Austrougarska vlada je saopštila Ukrajincima da svako ko ima 600 rinski (valuta) da se naseli u Bosnu i da će dobiti zemljište sa mrtvicom (vrsta zemljišta). U Bosni postoje sela koja su naseljena Ukrajincima kao: Lišnja, Devetina, Kamenica, Kozarac, Dubrava i dr. Mjesto Prnjavor je takođe veoma naseljeno Ukrajincima.
Ukrajinci koji su se naselili u Bosni, uglavnom se bave poljoprivredom. U poređenju sa lokalnim stanovništvom, Ukrajinci su imali napredne metode kultivacije zemlje. Dolaskom Ukrajinaca prvi put se pojavljuje gvozdeni plug, koji je uglavnom služio za dublje oranje. Ukrajinci su za sobom doneli nepoznate kulture u Bosnu kao što su: raž, heljda, krompir i hmelj, pojavljuju se i bašte, hortikulture i pčelarstvo.
Od ukrajinskog stanovništva se počelo koristiti lomljeni pirinač koji je služio kao ishrana stoci, naučile su se koristiti suve mešavine koje su služile za kućnu upotrebu.
Prvo izdanje ukrajinske čitaonica u BiH pod nazivom Rusko čitalačko društvo «Prosveta» koje osnovano 1909. godine u Prnjavoru
Popisi stanovništa[uredi | uredi izvor]
Ukrajinci u BiH su se u popisima stanovništva uglavnom predsatvljali kao Rusini, Malorusi, Ukrajinci i Grkokatolici.
Popisi stanovništva za vreme Austrougarske:
- 1895.---------- 163 grkokatolika
- 1910.---------- 8136 grkokatolika
Popisi stanovništva za vreme Kraljevine SHS (Jugoslavije):
- 1921.---------- 9308 grkokatolika (ili 8146 «rusina-malorusa»)
- 1931.---------- 8915 grkokatolika (nema podataka za BiH, nego samo za Vrbasku banovinu)
Popisi stanovništva za vreme SFRJ:
- 1948.---------- 7883 rusina
- 1953.---------- 7473 rusina
- 1961.---------- 6136 rusina
- 1971.---------- 5333 ukrajinca i 141 rusin
- 1981.---------- 4502 ukrajinca i 111 rusina
- 1991.---------- 3929 ukrajinaca i 133 rusina.
Ukrajinske organizacije u BiH[uredi | uredi izvor]
- Ukrajinska Asocijacija kreativne inteligencije «Svet Kulture»
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Bogdan Lіsьkiй, "Ukraїncі u Bosnії і Gercegovinі", stor. 149-169, Alьmanah vidavnictva Gomіn Ukraїni,1998, Toronto
