Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Gračanici (BiH)
| Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Gračanici | |
|---|---|
 Crkva Vaznesenja Gospodnjeg | |
| Osnovni podaci | |
| Status | otvoren |
| Tip | crkva |
| Jurisdikcija | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Eparhija zvorničko-tuzlanska |
| Osnivanje | 1926. |
| Arhitektura | |
| Nivo značaja | Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine |
| Lokacija | |
| Mesto | Gračanica |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Koordinate | 44° S; 18° I / 44° S; 18° I |
  Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Gračanici Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Gračanici na karti Bosne i Hercegovine | |
Crkva Vaznesenja Gospodnjeg je srpska pravoslavna crkva koja se nalazi u Gračanici a pripada eparhiji zvorničko-tuzlanskoj.
Gradnja crkve započeta je 1921. godine, a završena je 1926. Parohijski hram Vaznesenja Gospodnjeg osveštan je 1925. godine. Za Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine proglašen je 4. septembra 2013. godine, na sednici održanoj u Sarajevu.
Opšte informacije
[uredi | uredi izvor]Hram pripada tipu krstoobrazne kubične građevine sa kupolom, dva zvonika na zapadnoj strani i apsidom na istočnoj strani. Gabaritne spoljašnje mere iznose 19,12 h 13,16 metara.[1]
Nad centralnim prostorom naosa uzdiže se kupola, visine do temena oko 17 metara i unutrašnjeg radijusa oko 3 m Tambur kupole je sa unutrašnje strane kružnog, a spolja šesnaestostranog preseka.[1]
Živopis Hrama izveden je u periodu od 1986. do 1989. godine. Hram je živopisao akademski slikar Dimitrij Ridžiski, iako bez teološke veštine poštovao je tematski program živopisa, ali i ikonografske kanone. Prostor zida bez zidnih slika prekriven je šablonskim ukrasima (uglavnom prepleti i krstovi). Zidne slike su od ostatka zida odvojene iluzijom okvira.[1]
Jednostavan ikonostas u celosti je očuvan, a potiče iz vremena gradnje same crkve (dimenzija približno 6,3 h 5,20 metara). Izveden je od drveta i ukrašen jednostavnom profilacijom koja sugerira arhitektonski element stub čija je funkcija razdvajanje polja sa ikonama. Konstrukcija ikonostasa je ukrašena i sa šest istovetnih duborezbarenih lučnih venaca koji se nalaze iznad ikona, kao i sa šest krstova u donjem delu prve zone.[1] Ikonostas nosi dvanaest ikona koje su raspoređene u dve horizontalne linije.[2] Ikonostas odražava duh neoklasicizma dok su ikone pod uticajem ruskog baroka.[1][3]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v g d „Hram Vaznesenja Gospodnjeg” (PDF). Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH. Pristupljeno 9. 2. 2017.[mrtva veza]
- ^ „Pravoslavna crkva (Hram Vaznesenja Gospodnjeg)”. gracanica.gov.ba. 28. 3. 2018.
- ^ „Pravoslavna crkva u Gračanici”. bastina.ba. 27. 11. 2018. Arhivirano iz originala 04. 12. 2020. g. Pristupljeno 11. 03. 2021.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Crkva Vaznesenja Gospodnjeg na sajtu eparhije zvorničko-tuzlanske
