Šablon:IČ-Ivan Ribar

Ivan Ribar, 1945.

Ivan Ribar (Vukmanić, kod Karlovca, 21. januar 1881 — Zagreb, 2. februar 1968) bio je doktor prava, hrvatski i jugoslovenski političar iz vremena Austrougarske, Kraljevine SHS i FNR Jugoslavije, učesnik Prvog svetskog rata i Narodnooslobodilačke borbe i junak socijalističkog rada.

Pravo je studirao u Beču, Pragu i Zagrebu. Tokom studija politički se angažovao među hrvatskom nacionalnom omladinom. Nakon diplomiranja, bio je jedan od osnivača Hrvatske napredne demokratske stranke (HNDS), koja je bila deo Hrvatsko-srpske koalicije. Od 1907. živeo je u Đakovu, gde je radio kao advokat i politički delovao. U Zagrebu je 1909. je doktorirao pravo, a 1913. je izabran za zastupnika u Hrvatskom saboru. Bio je delegat u Parlamentu Kraljevine Ugarske u Budimpešti. Borio se protiv germanofilske politike i zalagao se za jedinstvo Hrvata i Srba, kao i stvaranje jugoslovenske države.

Za vreme Prvog svetskog rata, mobilisan je u Austrougarsku vojsku. Najpre se nalazio u istočnoj Bosni, a potom u Galiciji na ruskom frontu. Od 1915. ponovo je učestvovao u radu Hrvatskog sabora, a oktobra 1918. u stvaranju Narodnog veća Slovenaca, Hrvata i Srba. Marta 1919. izabran je za potpredsednika Privremenog narodnog predstavništva Kraljevine SHS. Iste godine pristupio je Jugoslovenskoj demokratskoj stranci (JDS). Nakon prvih izbora, od decembra 1920. do oktobra 1922. bio je predsednik Ustavotvorne skupštine.

Prilikom rascepa u Demokratskoj stranci, podržao je Ljubu Davidovića i njegovu politiku novog „narodnog sporazuma”, a nakon uvođenja Šestojanuarske diktature, 1929. godine, nalazio se u opoziciji. Aktivno se bavio advokaturom i pred sudom branio mnoge poznate komuniste. Bio je društveno aktivan i učestvovao u radu Sokolskog društva. Od 1935. zalagao se za politiku narodnog fronta i vršio političku agitaciju, zbog čega je 1938. isključen iz stranke. Potom je formirao sopstvenu grupu Demokratsku levicu, koja je sarađivala sa levim zemljoradnicima, republikancima i drugim opozicionim strankama i grupama, među kojima i ilegalnom Komunističkom partijom Jugoslavije (KPJ), s obzirom da mu je stariji sin Ivo Lola bio komunista i sekretar Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ). Od 1939. bio je predsednik Društva prijatelja SSSR.

Nakon okupacije Jugoslavije, 1941. ilegalno je boravio u Beogradu do leta 1942. kada se prebacio u Zagreb, odakle je u jesen iste godine otišao u Bosnu, gde je stupio u partizane. Novembra 1942. na Prvom zasedanju Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) izabran je za predsednika njegovog Izvršnog odbora. Tokom 1943. učestvovao je u borbama na Neretvi i Sutjesci. Novembra 1943. na Drugom zasedanju AVNOJ-a izabran je za njegovog predsednika. Avgusta 1945. postao je predsednik Predsedništva Privremene narodne skupštine. Od januara 1946. do januara 1953. bio je predsednik Prezidijuma Narodne skupštine FNRJ (šef države). Bio je član Predsedništva Socijalističkog saveza radnog naroda Jugoslavije (SSRNJ). Objavio je četiri knjige Zapisa i tri memoarske knjige.