Agriotes sputator
| Agriotes sputator | |
|---|---|
| |
Naučna klasifikacija 
| |
| Domen: | Eukaryota |
| Carstvo: | Animalia |
| Tip: | Arthropoda |
| Klasa: | Insecta |
| Red: | Coleoptera |
| Porodica: | Elateridae |
| Rod: | Agriotes |
| Vrsta: | A. sputator
|
| Binomno ime | |
| Agriotes sputator | |
Agriotes sputator je insekt iz reda tvrdokrilaca koji pripada familiji skočibuba (Elateridae).[1]
Rasprostranjenost[uredi | uredi izvor]
Vrsta je rasprostranjena u većem delu Evrope, osim krajnjeg severa, u Maloj Aziji, u severnoj Mongoliji i Severnoj Africi.[2] Nenamerno je uneta u Severnu Amerku gde je prisutna u izolovanim lokalitetima blizu istočne obale u Novoj Škotskoj.[3] U Srbiji je beležena na području Vojvodine, centralnog i zapadnog dela zemlje. [1]
Stanište[uredi | uredi izvor]
Odrasle jedinke se mogu naći na brojnim zeljastim biljakama prvenstveno iz porodice trava (Poaceae) i štitara (Apiaceae). Često ih ima u izobilju na livadama, na otvorenim peščanim ili krečnim zemljištima koja uključuju šume, bašte, dine i ivice puteva. U nekim zemljama povremeno se javljaju u velikom broju i mogu biti štetočine brojnim usevima poput žitarica, suncokreta, krompira, cvekle a u manjoj meri i mahunarki. Larve napadaju koren čime usporavaju rast i uništavaju sadnice. Mogu se direktno hraniti semenom odmah po sejanju i u neki slučajevima dovesti do ozbiljnog smanjenja razvoja useva i prinosa.[4]
Opis vrste[uredi | uredi izvor]
Odrasla jedinka dostiže dužinu između 6 i 9 mm. Glava i pronotum su tupo zašiljeni, a antene su dugačke kao ukupna dužina glave i pronotuma. Donja strana tela je braonkastocrna, a noge i antene su bledo crvenkastosmeđe. Pronotum i elitroni su braon do tamno obojeni, prekriveni gustom, kratkom i sivkastom pubescencijom. Larve su žute boje, tanke i dugačke, dužine do 20 mm zbog čega su poznate pod nazivom žičari.[2]
Životni ciklus[uredi | uredi izvor]
Odrasle jedinke su aktivne od marta ili aprila, kada temperatura zemljišta dostigne temperaturu oko 10 °C. Hrane se uglavnom lišćem, pa se mogu videti na cvetovima biljaka. Parenje i polaganje jaja se dešava ubrzo, jer već do juna većina odraslih jedinki ugine. Ženke polažu više od stotinu jaja u rupama u zemlji koje su dubine od 5 do 10 cm, relativno blizu biljke domaćina. Količina vlage je takođe bitan faktor u njihovom razvoju, jer u nedostatku vlage dolazi do usporavanja rasta i na kraju do uginuća. [4]Larve se pojavljuju nakon tri nedelje i počinju odmah da se hrane korenjem. Razvoj larvi traje između 2 do 4 godine u zavisnosti od hrane i temperature. Larva metamorfozira u lutku duboko u zemlji tokom jula i avgusta. Odrasle jedinke se razvijaju kroz dve-tri nedelje, ali ostaju u zemlji do proleća.[4]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Alciphron
- ^ a b „Agriotes sputator L. - Common Click Beetle (Wireworm)”. Interactive Agricultural Ecological Atlas of Russia and Neighboring Countries. Pristupljeno 2014-11-21.
- ^ Eidt, D. C. (1953). „European Wireworms in Canada with Particular Reference to Nova Scotian Infestations”. The Canadian Entomologist. 85 (11): 408—414. doi:10.4039/Ent85408-11.
- ^ a b v https://www.ukbeetles.co.uk/agriotes-sputator
