Vladimir Vazov

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Vladimir Vazov
Vladimir Vazov
Lični podaci
Datum rođenja(1868-05-14)14. maj 1868.
Mesto rođenjaSopot, Osmansko carstvo
Datum smrti20. maj 1945.(1945-05-20) (77 god.)
Mesto smrtiRibarica, Kraljevina Bugarska

Vladimir Minčev Vazov (Sopot, 14. maj 1868 — Ribarica, 20. maj 1945) je bio bugarski oficir (general-pukovnik). Vodio je bugarske trupe tokom uspešne odbrambene operacije kod Dojrana za vreme Prvog svetskog rata.[1]

Biografija[uredi | uredi izvor]

Vladimir Vazov je rođen 14. maja 1868. godine u Sopotu, u porodici Minče Vazova i Sabe Hadžinikolove. Njegova braća su pisac Ivan Vazov, general Georgi Vazov i političar Boris Vazov.

Nakon što je završio šesti razred gimnazije 1886. Vladimir se upisuje u vojnu školu u Sofiji, i završava je 27. aprila 1888. godine u osmom razredu. Proizveden je u čin potporučnika i dodeljen mu je peti artiljerijski puk u Šumenu.

U čin poručnika proizveden je 18. maja 1890. godine, a dve godine kasnije usavršava svoje veštine u Esenu (Nemačka), i 2. avgusta 1894. godine dobija čin kapetana. Premešten je 1896. u četvrti artiljerijski puk u Sofiji. Između 1902 — 1903. je boravio u Streljačko-artiljerijskoj školi u Carskom selu (Rusija). U čin potpukovnika proizveden je 31. decembra 1906. godine.

Služio je kao komandant baterije u četvrtom artiljerijskom puku godine 1900, a 1909. je načelnik istok puka, dostigavši položaj komandata brigade. Pri izboru brzometnih topova za bugarsku artiljeriju 1904. godine izabran je za člana specijalne komisije, koja je vršila komparativna ispitivanja u Nemačkoj i Francuskoj.

Po nalogu ministra vojnog generala Mihaila Savova, 17. februara 1906. godine osniva posebnu artiljerijsku školu, u kojoj je Vazov imenovan pomoćnikom načelnika. Proizveden je u čin pukovnika 12. aprila 1912. godine.

Prvi balkanski rat (1912—1913)[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Prvi balkanski rat

Za vreme Prvog balkanskog rata (1912–1913) pukovnik Vazov komandovao je četvrtim brzometnim atriljerijskim pukom u prvoj pešadijskoj sofijskoj diviziji. U momentu kada je kralj Ferdinand objavio rat Turcima (5. oktobra) pod komandom Vazova bilo je 21 oficir i 1.168 podoficira i vojnika.

Učestvovao je u boju kod Gečkinlija, u kojem su Bugari pobedili iako je odnos snaga bio 2,5:1 u korist turske vojske. Učestvovao je u bojevima kod Lileburgasa 17. i 18. oktobra. Učestvovao je i u napadu na utvrđene Čataldžanske pozicije 4. i 5. novembra.

Drugi balkanski rat (1913)[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Drugi balkanski rat

Za vreme Drugog balkanskog rata (1913) ponovo je učestvovao kao komandant četvrtog brzometnog atriljerijskog puka u bojevima između Caribroda (današnji Dimitrograd) Pirota, kod Bubljaka, Drenove glave i Gradomana.

Prvi svetski rat (1915—1918)[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Prvi svetski rat

Najveći uspesi Vladimira Vazova postignuti su za vreme Prvog svetskog rata (1915–1918). Imenovan je 1. marta 1917. komandantom devete pešadijske divizije, koja se nalazila u sastavu Prve armije. Pod komandom general-majora Stefana Nerezova zauzima položaj od reke Vardar na istoku do Dojranskog jezera na zapadu, uz obavezu, da pretražuje ceo položaj i daje uputstva za njegovo jačanje. Zahvaljujući svom opširnom poznavanju fortifikacije, kako i uticajem generala Georgi Vazova, on je pridao poseban značaj jačanju svojih pozicija.

Svi napori pukovnika Vazova nisu bili uzaludni. U roku od četiri dana (22-26. april 1917) neprijateljskih 86 teških i 74 poljskih topova ispalilo je više od 100.000 granata na njegove položaje bez mnogo efekta. Neprijateljski gubici iznosili su više od 1.000 žrtava i mnogo zatvorenika. Nakon napada 8. i 9. maja samo je trideset i četvrti trojanski pešadijski puk sahranio više od 2.250 neprijateljskih vojnika i 40 oficira.

Glavni članak: Treća dojranska operacija

Leta 1918. Dojranski utvrđen region se sastojao od četiri locirane u dubini pozicije i još je bolje stabilizovan, jer se utvrdio da prevazilazi najdirektniji mogući put u dolini Varadara — jedna izuzetna strategijska pozicija.

Bojevi, koji su se odvijali 16, 17. i 18. septembra 1918. u bugarskoj istoriografiji svrstani su u Dojransku epopeju (bug. Дойранската епопея). Protiv Vladimirovih divizija isprečile su se tri engleske, dve francuske divizije, jedna grčka teška artiljerijska brigada i jedan grčki konjički puk. Premoć savezničkih snaga u odnosu na bugarske snage ponavljala se više puta.

Vazov je lično obišao pozicije pre poslednje bitke. Tog dana kasnije neprijatelj je započeo intezivnu artiljerijsku obuku, koja je prolazila 17. septembra u okviru priprema za artiljerijski napad. Sledećeg dana, neprijatelj je ispalio granate sa hemijskim oružjem što je primoralo branioce da iskoriste gas maske. Posle žestokog boja protivnik je proteran, izgubivši više od 10.000 žrtvi.

Sklapanjem Solunskog primirja 29. septembra 1918. vojska se demobilizovala i general Vazov je imenovan načelnikom plevenske devete divizijske oblasti u Plovdivu. Za načelnika druge vojno-inspekcijske oblasti u Plovdivu imenovan je 1919, a od avgusta iste godine inspektor je artiljerije u Ministarstvu vojnom.

Međuratni period[uredi | uredi izvor]

Nakon rata demobilizuje se i biva imenovan načelnikom armijske oblasti, a za kratko vreme je inspektor artiljerije.

General-pukovnik Vladimir Vazov je 24. februara 1920. prešao u rezervu i postao predsednik Saveza rezervnih oficira, koji je posle uzeo najduži mandat u istoriji organizacija (od 1920-1921 i drugi mandat 1924-1930). Oktobra 1923. izabran je u rukovodstvu komiteta „Narodna zahvalnost“ (bug. Народна признателност), čiji je cilj bio da pomognu žrtve „komunističkog meteža“ septembra iste godine.[2]

Postaje gradonačelnik Sofije 1926. Za vreme njegove uprave do 1932. reorganizovana je vatrogasna služba, izgrađeni su cevovodi od Rile do Vitoša, proširena je elektrifikacija, usavršen gradski prevoz. Sofija je postala jedna od najzelenijih prestonica u Evropi.

Među najzanimljivije trenutke života Vladimira Vazova je poseta Engleskoj 1936. Organizacija Britanska legija slavila je pobedu britanske vojske u Prvom svetskom ratu. Kao džentlmeni engleski veterani su pozvali svog najdostojnijeg protivnika na bojnom polju. Dočekali su ga s dobrodošlicom i najvišim počastima. Predsednik britanske legije rekao je u svom govoru: „On je od nekoliko stranih generala čije ime figurira u našoj (engleskoj) istoriji.“

General-pukovnik Vladimir Vazov je proveo poslednje godine svog života u lovečkom selu Ribarica, gde je umro 20. maja 1945. godine.

Porodica[uredi | uredi izvor]

Vladimir Vazov je bio oženjen za Maru Goranovu, s kojom je imao tri sina. Prva dva su dobila na krštenju ime svojih stričeva: Georgi (kasnije hemičar) i Ivan (advokat); a treći je nosio njegovo ime, i nastavio oficirsku karijeru svoga oca.

Odlikovanja[uredi | uredi izvor]

  • Orden „Za hrabrost“ II i III stepena, prve klase, III stepen, druge klas
  • Orden „Sv. Aleksandra“ V stepena bez mačeva
  • Orden „Za vojne zasluge“ I stepena (24. februara 1920.) i III stepena na vojne počasti; peta klasa vojne lente
  • Osmanska medalja „Za vojne zasluge“[3]
  • Osmanski srebrni orden „Lijakat“, 11. aprila 1917.[3]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ General Vazov u listi najvećih Bugara Arhivirano na sajtu Wayback Machine (28. septembar 2007), Pristupljeno 19. 8. 2010.
  2. ^ Янчев, Веселин. Офицери без пагони. Съюзът на запасните офицери в България 1907-1945, София 2000, pp. 56
  3. ^ a b Коев, Илиян и др. Българо-турски военни отношения през Първата световна война. Сборник от документи (1914–1918), София 2004, pp. 517

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Vladimir Vazov, Животописни бележки, 1992.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]


Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Владимир_Вазов&oldid=27706100”