Kinoteka Republike Srpske

Kinoteka Republike Srpske predstavlja jedinu republičku ustanovu kulture u Srpskoj. Osnovni cilj ove ustanove je da prikuplja, trajno čuva i stručno obrađuje filmsku građu i prateći filmski materijal, u koji prije svega spadaju: fotografije, plakati, reklamni materijali, dokumentacija, stari predmeti iz oblasti kinematografije. Kinoteka ima takođe za cilj da da ovaj materijal učinila dostupnim istraživačima, studentima, građanstvu, kao i da sarađuje sa srodnim ustanovama u zemlji i inostranstvu, obavlja razmjenu filmova i filmske građe. Sjedište Kinoteke Republike Srpske je na Palama, u ulici Srpskih ratnika, broj 4.

Istorijat

Tokom 1992. godine, formiran je veliki broj institucija Republike Srpske, a između ostalog, Srpska je dobila i prvu filmsku instituciju. Formiranjem javnog filmskog preduzeća Republike Srpske "Srna filma", filmski radnici Republike Srpske pred sebe su stavili cilj, da u sklopu krovne filmske ustanove "Srna film", trajno prikupe i sačuvaju kompletan arhivski filmski materijal, prvenstveno u vezi sa neposrednim ratnim dešavanjima na prostoru Republike Srpske, kao i Republike Srpske Krajine. Iz ovog filmskog materijala je izrasla i dokumentarna produkcija "Srna filma", koja je ujedno bila prva i dugi niz godina jedine producentska kuća u Republici Srpskoj. Entuzijasti okupljeni oko "Srna filma" su se osim snimanja dokumentarne filmske granje i produkcije dokumentarnih filmova, prihvatili posla na prikupljanju kinematografskih ostvarenja i stvaranju preduslova za nastanak filmskog arhiva Republike Srpske, pa se i sama kinotečka djelatnost odvijala se u okviru "Srna filma".

Kinoteka Republike Srpske osnovana je odlukom vlade Republike Srpske, kao ustanova od posebnog interesa za Republiku Srpsku početkom 2009. godine, kada je zvanično prestala sa radom djelatnost prve filmske ustanove u Republici Srpskoj, "Srna filma". Kinoteka Republike Srpske je tada postala pravni nasljednik "Srna filma". Kinoteka Srpske predstavlja jednu od najmlađih ustanova kulture u Republici Srpskoj, za čiji nastanak i rad su zaslužni upravo nekolicina entuzijasta okupljenih svojevremeno oko "Srna filma".

Filmski arhiv

Tokom prvih godina rada i prikupljanja filmskog materijala, najznačajniju podršku Kinoteka Republike Srpske dobila je od Jugoslovenske kinoteke, koja je, osim stručne i moralne podrške, ujedno i najveći donator, poklonivši Kinoteci Republike Srpske više od 250 kopija igranih i dokumentarnih filmova jugoslovenske i svjetske kinematografije. Pored Jugoslovenske kinoteke, obogaćenju fonda Kinoteke Republike Srpske u velikoj mjeri su doprinijele i donacije privatnih kinematografskih institucija: "Oskar-film" iz Banje Luke, "Art kompani" iz Kiseljaka, "Ekran d.o." iz Sarajeva. Kinoteka u svom vlasništvu ima i dvije kopije svog igranog filma Sinovci koje je dobila na poklon od poznatog srpskog dramaturga Siniše Kovačevića. Značajan dio fonda čini i kompletna arhivska filmska građa nastala tokom rada "Srna filma" u periodu od 1992. do 2008. godine, kao i cjelokupna dokumentarna produkcija prve producentske kuće u Srpskoj. Većina filmova iz produkcije "Srna filma" osvojila je brojne nagrade i priznanja na festivalima dokumentarnog filma izvan granice Republike Srpske i time promovisala kulturno stvaralaštvo Republike Srpske i u najtežim ratnim vremenima.

Kinoteka Republike Srpske danas posjeduje bogat filmski fond i raspolaže značajnom zbirkom igranih filmova, čiji broj iznosi više od 1000 naslova na 35 i 16 mm, kako domaće jugoslovenske , tako i inostrane produkcije, najvećim dijelom iz perioda druge polovine 20. vijeka. U filmski fond Kinoteke Republike Srpske ulazi i zbirka od više stotina dokumentarnih filmova na 16 i 35 mm, nastalih na prostoru bivše Jugoslavije od 1945. do 1991. godine. Dio samog fonda su i oko 300 negativa, različiti arhivski filmski materijali, filmski žurnali, te velika kolekcija video zapisa na beta, SVHS i VHS standardima, digitalni zapisi, tonski i magnetofonski zapisi.

Kinoteka Republike Srpske posjeduje i značajnu zbirku muzejski vrijednih eksponata. Objekat filmskog arhiva u kojem je smještena filmska građa i filmski matearijali Republike Srpske nalazi na nekoliko kilometara od samog centra Pala, u bivšem vojnom objektu koji je odlukom skupštine opštine Pale, nakon osnivanja Kinoteke dodijeljen istoj na trajno korišćenje.

Vidi još

• Opština Pale
• Spisak filmova iz Republike Srpske
• Jugoslovenska kinoteka

Literatura

• Napomena: Sadržaj ovog članka je jednim delom ili u celosti preuzet sa http://palelive.com. Nosilac autorskih prava nad materijalom je dao dozvolu da se isti objavi pod slobodnom licencom. Dokaz o tome se nalazi na OTRS sistemu, a broj tiketa sa konkretnom dozvolom je 2010071910024354.