Oto Skorceni

Oto Skorceni
Oto Skorceni
Lični podaci
Datum rođenja	(1908-06-12)12. jun 1908.
Mesto rođenja	Beč, Austrougarska
Datum smrti	5. jul 1975.(1975-07-05) (67 god.)
Mesto smrti	Madrid, Španija

Oto Skorceni (nem. Otto Skorzeny; Beč, 12. jun 1908 — Madrid, 5. jul 1975) je bio SS pukovnik u Drugom svetskom ratu. U istoriji je ostao zapamćen kao oficir koji je komandovao akcijom oslobađanja svrgnutog italijanskog diktatora Benita Musolinija, akcijom kidnapovanja sina Mikloša Hortija u Mađarskoj (kako bi Mađarska u Drugom svetskom ratu ostala na nemačkoj strani) kao i po organizaciji jedne od najznačajnijih baza SS organizacije ODESSA u Frankovoj Španiji.

Biografija

Skorceni je rođen u austrijskoj porodici srednje klase poljskog porekla. Još kao student u Beču, 1920. isticao se svojim mačevalačkim sposobnostima. Učestvovao je u 15 dvoboja i jednom je posečen po obrazu zbog čega je čitavog života imao ožiljak koji će u Drugom svetskom ratu postati neka vrsta njegovog zaštitnog znaka. Godine 1931. se učlanio u Austrijsku nacističku partiju, a uzbro je postao i pripadnik SA odreda. Od samog početka je pokazivao liderske sposobnosti što se ispoljilo prilikom nemačkog pripajanja Austrije 12. marta 1938. kada je spasao austrijskog predsednika Vilhelma Miklasa od nacističke rulje. Po izbijanju rata, Skorceni, koji je u to vreme radio kao inženjer (vodio je manju građevinsku firmu), prijavio se u Luftvafe ali je odbijen zato što je bio stariji od 30 godina. Nakon ovog neuspeha pristupio je borbenim jedinicama SS koje su nosile naziv Vafen-SS.

Drugi svetski rat

Učestvovao je u kampanji zauzimanja Francuske ali je rat bio toliko munjevit da je Francuska kapitulirala pre nego što je njegova jedinica stigla do linije fronta.

Prvo vatreno krštenje je imao u napadu na Jugoslaviju 6. aprila 1941. Njegova jedinica je došla iz pravca Rumunije i posle manjih borbi ali uz dosta oštećenu tehniku stigla do Beograda kada je Jugoslavija kapitulirala. Jedno vreme je proveo kao okupacioni vojnik u Pančevu.

Kao pripadnik 1. SS divizije Telesna garda Adolfa Hitlera učestvovao je u borbama na Istočnom frontu tokom 1941. i 1942. godine. Pred kraj 1942. je ranjen zbog čega se u decembru iste godine vratio u nemačku kao nosilac Gvozdenog krsta koji je dobio zbog iskazane hrabrosti pod vatrom.

Akcija spašavanja Musolinija

Njegov prijatelj iz SS-a ga je, nakon oporavka, preporučio nemačkom vojnom rukovodstvu kao potencijalnog komandanta specijalnih vojnih jedinica koje je Hitler želeo da formira. Upravo u tu svrhu 1943. Hitler ga je lično odabrao, iz grupe probranih oficira vojske i vazduhoplovstva, da komanduje akcijom spasavanja italijanskog fašističkog diktatora i svog ličnog prijatelja Benita Musolinija koji je bio svrgnut sa vlasti i pritvoren od strane italijanske vlade.

Fotografija načinjena neposredno nakon oslobađanja Musolinija, 1943. (Na slici: Musolini u civilnom odelu, Skorceni sa njegove leve strane.)

Skorceni je skoro dva meseca igrao igru „mačke i miša“ sa Italijanima koji su stalno premeštali Musolinija kako bi onemogućili bilo kakav pokušaj njegovog spasavanja. Konačno zahvaljujući obaveštajnim podacima koje je prikupio Herbert Kepler kao i podataka koje je Skorceni lično prikupio tokom vazdušnog izviđanja stvorili su se uslovi za početak akcije. 12. septembra nemački padobranci, čiji je gost i posmatrač bio Skorceni, izvršili su jedrilički desant u blizini Hotela Kampo Imperatore na planini Gran Saso u Apeninima. Operacija spasavanja Musolinija, pod nazivom (Unternehmen Eiche) izvedena je bez i jednog ispaljenog metka. Iako su oficir koji je komandovao operacijom pukovnik grof Oto fon Berpelš i oficir koji je učestvovao u izradi plana major Harald Mors bili pod komandom generala padobranskih snaga Kurta Študenta, Skorceni, koji je lično dopratio Musolinija u Berlin nakon njegovog oslobađanja prigrabio je sve zasluge za sebe. Zahvaljujući ovom „uspehu“ Skorceni je unapređen u čin majora i odlikovan je Viteškim krstom Gvozdenog krsta.

Desant na Drvar

1944. godine poverena mu je priprema operacije Konjićev skok (Rösselsprung) - Desant na Drvar, čiji je cilj bilo zarobljavanje vođe jugoslovenskih partizana, Josipa Broza Tita. Nemački komandanti smatrali su da bi Titovo zarobljavanje dovelo do rasula u jugoslovenskom pokretu otpora. Nakon što su Tito i Vrhovni štab locirani u Drvaru u Bosni, počele su pripreme za operaciju. Operacija je počela 25. maja 1944. vazdušnim i jedriličarskim desantom nemačkih padobranskih jedinica na Drvar. Iako su partizani prvobitno bili zbunjeni vrlo brzo su konsolidovali redove i pružili snažan otpor nemačkim padobrancima. Tito i Vrhovni štab u poslednjem trenutku su se izvukli iz pećine u kojoj su bili smešteni. Operacija je pretrpela neuspeh, a jedino čime su nemački padobranci mogli da se pohvale bila je Titova uniforma koju su zarobili. Skorceni nije lično učestvovao u ovoj akciji ali je izdavao naređenja radio vezom sa aerodroma koji je bio baza za izvođenje operacije.

Atentat na Hitlera

U trenutku atentata na Hitlera koji su 20. jula 1944. godine izvela grupa visokih nemačkih oficira Skorceni se zatekao u Berlinu gde je pomogao u odbrani vitalnih institucija koje su pobunjenici pokušali da zauzmu. U ovoj ulozi Skorceni je proveo čak 36 sati kao oficir zadužen za upravljanje armijskim komandnim centrom pre nego što mu je stigla zamena.

Skorceni u Budimpešti tokom Operacije Pancerfaust, 16. oktobar 1944.

Kidnapovanje Hortijevog sina

Glavni članak: Operacija Pancerfaust

U oktobru 1944. Hitler je poslao Skorcenija u Mađarsku jer je saznao da mađarski regent Mikloš Horti tajno pregovara sa Rusima o kapitulaciji Mađarske. Kapitulacija Mađarske odsekla bi nemačke armije na Balkanu, koje su brojale preko milion vojnika, od glavnine nemačkih snaga u Evropi. Da bi sprečio ovakav razvoj događaja Skorceni je organizovao operaciju Pancerfaust (Panzerfaust) u kojoj je kidnapovan Hortijev sin Nikolas zbog čega je ucenjeni mađarski regent bio primoran da abdicira. U Mađarskoj je formirana pronemačka vlada koja se borila rame uz rame sa Nemcima sve do aprila 1945, kada su nemačke trupe isterane iz Mađarske.

„Atentat“ na Ajzenhauera

Inspirisan uspešnom američkom akcijom u Ahenu, kada su američki napad predvodila tri zarobljena nemačka tenka što je izazvalo zabunu i pometnju među nemačkim braniocima, Hitler je, u sklopu priprema za Ardensku ofanzivu odlučio da primeni američko iskustvo. Poverio je Skorceniju komandu nad oklopnom brigadom koja je trebalo da predvodi nemački napad. Ova oklopna brigada bila je sačinjena od nemačkih vojnika koji su znali engleski jezik i koji su bili obučeni u američke uniforme. Brigada je bila naoružana zarobljenom američkom opremom, džipovima i tenkovima, kao i nemačkim tenkovima maskiranim da liče na američke. Zadatak Skorcenijevih ljudi bio je da kao prethodnica nemačkih snaga šire paniku među američkim vojnicima, uništavaju sistem veze i spreče rušenje mostova na pravcu nemačkog napredovanja. Iako je ova brigada imala početne uspehe američka vojska je uskoro obaveštena o njihovom prisustvu zbog čega su pooštrene mere kontrole što je rezultovalo hvatanjem najvećeg broja Skorcenijevih ljudi. Tokom ispitivanja oni su nastavili sa izvršenjem zadatka pružajući lažnu informaciju o tome kako se lično Skorceni sa grupom komandosa uputio ka Parizu sa zadatkom da ubije vrhovnog komandanta savezničkih snaga u Evropi, američkog generala Dvajta Ajzenhauera. U nemogućnosti da provere ovu informaciju oficiri zaduženi za Ajzenhauerovo obezbeđenje pojačali su straže i ograničili mu kretanje na prostorije štaba što je potrajalo sve do završetka vojnih operacija u Ardenima. Zahvaljujući ovakvim i sličnim operacijama Skorceni je među zapadnim saveznicima stekao reputaciju najopasnijeg čoveka u Evropi.

Na početku 1945. godine proveo je dva meseca komandujući kao general-major regularnim nemačkim jedinicama koje su branile nemačke provincije Prusku i Pomeraniju. Za svoje akcije na ovom području, a naročito za komandovanje odbranom Frankfurta na Odri, Hitler ga je odlikovao hrastovim lišćem uz Viteški krst.

Predaja

Predao se u maju 1945. godine zapadnim saveznicima i proveo je više od dve godine u zatvoru. Amerikanci su imali informaciju da je organizovao spašavanje Hitlera, tj. nisu verovali da je izvršio samoubistvo. Suđeno mu je za nemačke zločine tokom Ardenske ofanzive ali je oslobođen optužbe kada je saveznički oficir zadužen za tajne operacije svedočeći u njegovu odbranu izjavio da su se i saveznički vojnici u više navrata borili obučeni u nemačke uniforme. Takođe povezivan je sa streljanjem većeg broja zarobljenih američkih vojnika u Ardenima. Uprkos tome zadržan je u zatvoru iz kojeg je pobegao 27. jula 1948. god.

ODESSA

Utočište je pronašao u Frankovoj Španiji koja mu je dodelila španski pasoš. U Španiji se vratio svom prvobitnom zanimanju i radio je kao inženjer. Godine 1952. proglašen je za denacifikovanog (entnazifiziert) u odsustvu od strane arbitražnog odbora koji je formirala nemačka vlada. Radio je kao konsultant egipatskog predsednika Gamala Abdela Nasera i argentinskog predsednika Huana Perona i telohranitelj Evite Peron.

Sumnja se da učestvovao u organizaciji i da je kao član tajne posleratne SS organizacije ODESSA na teritoriji Španije uspostavio logističku bazu koja je bila od ključnog značaja za izvlačenje pripadnika SS-a iz Evrope u pravcu Južne Amerike. Pretpostavlja se da je zahvaljujući njemu u Španiju pobegao i ratni zločinac dr Aribert Hajm (poznatiji pod nadimkom „Doktor smrt“)

Po jednoj verziji Oto Skorceni poginuo je 1975. godine u automobilskoj nesreći u Madridu. Po drugoj verziji umro je u krevetu od raka koji je zahvatio kičmu.

Literatura

• Craig, John S. (2005). Peculiar Liaisons: In War, Espionage, and Terrorism in the Twentieth Century. Algora Publishing. str. 163—. ISBN 978-0-87586-333-7.