Džon Jang (astronaut)
| Džon Vots Jang | |
|---|---|
.jpg) Jang kao astronaut NASA | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 24. septembar 1930. |
| Mesto rođenja | San Francisko, Kalifornija, SAD |
| Datum smrti | 5. januar 2018. (87 god.) |
| Mesto smrti | Sibruk, Teksas, SAD |
| Grob | Nacionalno groblje Arlington |
| Državljanstvo | američko |
| Obrazovanje | TIDž (BS, 1952) |
| Zanimanje | astronaut opitni pilot vazduhoplovni inženjer |
| Karijera | |
| Tip | Astronaut Nase |
| Status | preminuo |
| Čin |  Kapetan, ARM |
| Vreme u svemiru | 34 dana 19 sati 39 minuta |
| Svemirske šetnje | 3 (20 sati 14 minuta) |
| Selekcija | Nasina grupa 2, 1962. godine |
| Misije | Džemini 3, Džemini 10, Apolo 10, Apolo 16, STS-1, STS-9 |
| Logo misija |       |
| Penzionisanje | 31. decembar 2004. |
| Odlikovanja |   |
Kapetan Džon Vots Jang (engl. John Watts Young; San Francisko, 24. septembar 1930 — Sibruk, 5. januar 2018) bio je američki astronaut, mornarički oficir, test-pilot i astronautički inženjer, deveti čovek koji je hodao po Mesecu kao komandant misije Apolo 16, aprila 1972. godine.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Džon Jang je rođen 24. septembra 1930. u San Francisku. Kao mali se preselio sa porodicom najpre u saveznu državu Džordžiju, potom na Floridu, gde je u Orlandu 1948. godine završio srednju školu. Jang je u mladosti bio član Mladih izviđača SAD i imao je čin Second Class Scout.[1] Diplomirao je kao inženjer vazduhoplovne tehnike na Tehnološkom institutu Džordžije 1952. i stupio u Američku ratnu mornaricu, u kojoj je služio do 1976. godine.
Služio je kao pomorski oficir u Korejskom ratu, a decembra 1954. završio je obuku za pilota. Leteo je na Graman F-9 Kugaru i Vout F-8 Krusejderu, sve dok 1959. nije postao probni pilot, nakon uspešno okončane elitne mornaričke škole za probne pilote u Paks Riveru, Merilend. Tri godine kasnije, postavlja rekorde sa Makdonel F-4 Fantomom u brzini penjanja na visine od 3.000 i 25.000 m. Iste godine je izabran za Nasinog astronauta.
Tokom karijere je zabeležio preko 15.275 časova leta (što ga svrstava u red astronauta sa najvećim brojem časova naleta) na raznim tipovima aviona.
Karijera u NASA-i
[uredi | uredi izvor]Jang je imao najdužu karijeru među kolegama astronautima. Prvi iz svoje selekcije je leteo u svemir, a postao je i prvi čovek koji je u svemir leteo šest puta tokom 42 godine u službi agencije Nasa.[2] Jedini je pilotirao i bio komandant četiri različite svemirske letelice: Džemini, Apolo komandni/servisni modul, Apolo lunarni modul i Spejs-šatl. Bio je i član rezervnih posada za Džemini 6A, Apolo 13 i Apolo 17. U svemiru je proveo nepunih 35 dana. Jedan je od 24 čoveka koji su putovali na Mesec i jedan od tek trojice koji su putovali dvaput. Pri povratku na Zemlju 26. maja 1969. posada Apola 10 čiji je Jang bio član, je postavila Ginisov rekord u brzini kretanja – 39.897 km/h. Nosilac je Kongresne svemirske medalje časti. Tokom svoje duge karijere u NASA, obavljao je niz najodgovornijih dužnosti, uključujući i 13-godišnji staž šefa astronautske kancelarije (1974—1987). Takođe, uz Kena Matinglija, jedini je čovek koji je putovao na Mesec i upravljao Spejs-šatlom.
Kolega astronaut Čarls Bolden označio je Janga i Roberta Gibsona kao najbolje pilote koje je susreo tokom svoje karijere.[3]
Penzionisao se 31. decembra 2004. godine, sa 74 godine, čime je okončao najduži staž jednog astronauta u istoriji. Član je nekoliko kuća slavnih i nosilac brojnih društvenih priznanja, civilnih i vojnih odlikovanja.
Dva puta se ženio i ima dvoje dece iz prvog braka. Preminuo je usled komplikacija sa upalom pluća, 5. januara 2018. godine, sa 87 godina života, u Sibruku, Teksas.[4] Sahranjen je na Nacionalnom groblju Arlington.
Galerija
[uredi | uredi izvor]-
Jang pred let Džeminija 3, 1965. godine -
Jang nakon Džeminija 10, 1966. godine -
Jang u Apolo svemirskom odelu, 1969. godine -
Jang kao komandant Apola 16, 1972. godine -
Jang na Mesecu, 1972. godine -
Jang (levo) i Robert Kripen, posada prve Spejs-šatl misije, 1981. godine -
Džon Jang tokom prvog leta Spejs-šatla, 1981. godine -
Jang (prvi zdesna), kao komandant STS-9 misije, 1983. godine -
Jang jede tokom misije STS-9, 1983. godine -
Jang, 2002. godine -
Jang, 2006. godine -
Jangov lik u Vazduhoplovnoj kući slavnih Džordžije
.jpg)
.jpg)
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „Astronauts and the BSA” (PDF). Boy Scouts of America. Arhivirano iz originala (PDF) 13. 11. 2018. g. Pristupljeno 20. 12. 2018.
- ^ „Biographical Data: John W. Young (Captain, USN Ret.)”. NASA.gov. avgust 2010. Pristupljeno 14. 5. 2013.
- ^ Bolden, Charles F. (6. 1. 2004). „Charles F. Bolden”. NASA Johnson Space Center Oral History Project (intervju). Intervju sa Johnson, Sandra; Wright, Rebecca; Ross-Nazzal, Jennifer. Houston, Texas. Pristupljeno 6. 1. 2014.
- ^ „Astronaut John Young, One of Only 12 to Walk on Moon, Dies at 87”. Arhivirano iz originala 06. 01. 2018. g. Pristupljeno 8. 1. 2018. Nevalidan unos
|deadurl=dead(pomoć)
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- Jangova biografija na sajtu agencije NASA
- Jangova biografija na sajtu Astronautix
- Jangova biografija na sajtu Spacefacts
- Jangova biografija na sajtu Spaceacts Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. mart 2016)
- Jangova biografija na sajtu Muldrake
- Jangova biografija na sajtu Encyclopedia of Science
- "Conversation With John Young", Houston Chronicle (17. decembar 2004)
- "The Big Picture: Ways to Mitigate or Prevent Very Bad Planet Earth Events", Jangov esej
- Džon Jang na sajtu IMDb
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Umetničke | |
| Ostale | |
