Božidar Janković (lekar)
| Božidar Janković | |
|---|---|
 Dr Božidar Janković | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 12. oktobar 1880. |
| Mesto rođenja | Beograd, Kneževina Srbija |
| Datum smrti | 7. mart 1936. (55 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Kraljevina Jugoslavija |
| Vojna karijera | |
| Čin |   Sanitetski brigadni general |
| Učešće u ratovima | Prvi balkanski rat Drugi balkanski rat Prvi svetski rat |
| Odlikovanja | Orden Belog orla Orden Svetog Save Zlatna medalja za hrabrost Zlatna medalja za revnosnu službu |
Božidar C. Janković (Beograd, 12. oktobar 1880 – Beograd, 7. mart 1936) bio je lekar, učesnik Balkanskih ratova i Prvog svetskog rata, sanitetski brigadni general, referent saniteta III armijske oblasti.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Božidar Janković rođen je u Beogradu 12. oktobra 1880. godine.[1] Osnovnu i srdnju školu završava u Beogradu. Nakon završene srednje škole 1899. godine odlazi u Petrograd na studije medicine. Diplomirao je na Vojnoj medicinskoj akademiji 1905. godine.[2]
Nakon završetka školovanja vraća se u Srbiju, i postaje lekar u Opštoj državnoj bolnici u Beogradu. Sreski lekar postaje 29. juna 1909. godine.[1]
Balkanski ratovi i Prvi svetski rat
[uredi | uredi izvor]Odmah po izbijanju Balkanskog rata 1912. godine, kao srpski patriota stavlja se na raspolaganje vojnim vlastima. Za vreme Balkanskih ratova 1912. i 1913. godine, kao rezervni sanitetski poručnik bio je trupni lekar 13 pešadijskog puka drugog poziva.[2]
U Prvom svetskom ratu 1914. i 1915. godine kao rezervni sanitetski kapetan I klase, bio je trupni lekar 13, a zatim pešadijskog puka drugog poziva.[2]
Dobrovoljni odlazak u Rusiju 1916. godine
[uredi | uredi izvor]Naredbom Komandanta Srpskog Dobrovoljačkog Odreda, Br. 42 od 20. januara 1916. godine pristupa se formiranju I puka Srpskog Dobrovoljačkog Odreda čiji je komandant bio Stevan Hadžić.[3]
Naredbom Ministarstva vojnog i Vrhovne Komande od 22. i 24. februara određena je grupa od 13 sanitetskih oficira, 10 medicinara i jednog veterinara, koja je upućena u Rusiju. Lekari i medicinari pristizali su u nekoliko grupa, zaobilaznim putem, morem i kopnom, iz Soluna preko Engleske i Skandinavije. Tako su početkom 1916. godine pristigli pukovnik dr Milan Žerajić, potpukovnici dr Dragoslav Popović i dr Mihailo Veličković, major dr Momčilo Ivković, kapetani I klase dr Vladimir Stanojević, dr Božidar Janković i drugi.[4] U sanitetu, najviši komandni položaji povereni su srpskim sanitetskim oficirima.
Od 1916. do 1918. godine Božidar Janković bio je trupni lekar I puka prve dobrovoljačke divizije, a zatim komandir bolničke čete I dobrovoljačke divizije u Rusiji gde je učestvovao u svim borbama.[5]
Povratak u Srbiju
[uredi | uredi izvor]Nakon povratka u Srbiju, vratio se na staru dužnost kao sreski lekar.
Na predlog Ministra Vojnog i Mornarice Stevana Hadžića, a ukazom od 18. januara 1920. godine, rezervni sanitetski major Dr Božidar Janković postavljen je za aktivnog sanitetskog oficira sa istim činom.[6] Od februara 1920. godine kao sanitetski major raspoređen je na dužnost trupnog lekara 2 pešadijskog puka Jugoslovenske divizije i referent saniteta Zetske divizijske oblasti.[2] Marta 1923. godine postavljen je za lekara komande Beograda, a 15. oktobra 1923. godine postaje načelnik Sanitetskog odeljenja Dunavske divizijske oblasti.[7] Sanitetski potpukovnik Božidar Janković pored redovne dužnosti postavnjen je 9. marta 1925. godine na službu za sanitetske poslove u opšte odeljenje Komande Beograda.[8] Šef Lekarskog odseka Sanitetskog Odeljenja Ministarstva Vojske postaje 24. marta 1927. godine.[9]
Kralj Aleksandar I Karađorđević, a na predlog Ministra Vojske i Mornarice Milana Ž. Milovanovića, unapredio je u čin Sanitetskog brigadnog generala Božidara S. Jankovića 6. septembra 1934. godine.[10]
Petar II Karađorđević, a na predlog Ministra Vojske i Mornarice Petra Živkovića, postavlja Sanitetskog brigadnog generala Božidara S. Jankovića za referenta saniteta III armijske oblasti 12. marta 1935. godine.[11]
Božidar Janković preminuo je 7. marta 1936. godine u Beogradskoj vojnoj bolnici u 55 godini.[12] Sahranjen je na Novom groblju, parcela 7.[7] Sahrani je prisustvao pomoćnik Ministra vojske i mornarice divizijski general Vladimir Cukavac, dr Žarko Ruvidić, generali dr Đorđe Protić, dr Aleksandar Marković, pukovnik Nikolajević i veliki broj prijatelja, poslanika, viših i nižih oficira.[13]
Božidar Janković bio je član glavnog odbora Jugoslovenskog društva za čuvanje narodnog zdravlja, kao i stalni član Sanitetsko-Veterinarskog komiteta. U više navrata bio je član i predsednik ispitne komisije za više činove u sanitetskoj i veterinarskoj struci.
Za svoju dugu i savesnu službu odlikovan je brojnim visokim domaćim i stranim odlikovanjima.
Odlikovanja
[uredi | uredi izvor]Domaća
[uredi | uredi izvor]- Orden Belog Orla V reda
- Orden Belog Orla IV reda
- Orden Svetog Save V reda
- Zlatna medalja za hrabrost
- Zlatna medalja za revnosnu službu (dva puta)
- Srebrna medalja za revnosnu službu
Strana
[uredi | uredi izvor]Bibliografija
[uredi | uredi izvor]- Janković B., O lečenju sifilisa silbersalvarzanom, Srpski arhiv za celokupno lekarstvo : časopis Srpskog lekarskog društva = Archives Serbes de médecine générale : organe de la Soćiété médicale Serbe = Serbian Archives of Medicine : Journal of the Serbian Medical Society, godina XXIII (1921), br. 9, str : 487.
- Janković B., Prikaz bolesnika sa lokalizacijom sifilitičnih papula na ulazu u spoljni ušni kanal, Srpski arhiv za celokupno lekarstvo : časopis Srpskog lekarskog društva = Archives Serbes de médecine générale : organe de la Soćiété médicale Serbe = Serbian Archives of Medicine : Journal of the Serbian Medical Society, godina XXIII (1921), br. 7-8. str. 454.
- Janković B., Slučaj Lichen rubber planus-a, Srpski arhiv za celokupno lekarstvo : časopis Srpskog lekarskog društva = Archives Serbes de médecine générale : organe de la Soćiété médicale Serbe = Serbian Archives of Medicine : Journal of the Serbian Medical Society, godina XXIII (1921), br. 7-8. str. 447.
- Janković B., Borba sa veneričnim bolestima u vojsci. – Beograd. Ministarstvo vojno i mornarice. Štamparska radionica Ministarstva vojnog i mornarice. (1923). str. 71.
- Janković B., Venerične bolesti u našoj vojsci, Stanojević V., Istorija srpskog vojnog saniteta; Naše ratno sanitetsko iskustvo, Beograd : V. Stanojević, 1925 (Beograd : Zlatibor). str. 726.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b Sanitetski brigadni general Božidar S. Janković, Pravda, godina XXXII, broj Beograd, nedelja 8. mart 1936. godine. str. 7.
- ^ a b v g Dr Aleksandar Marković, Dr Božidar Janković, Vojno-Sanitetski glasnik, godina VII, br. 1, januar-mart (1936). str. 211.
- ^ Maksimović V., Spomenica prve srpske dobrovoljačke divizije : 1916-1926, Beograd : Prosveta A. D. - Horovic i Dimić, (1926). str. 10.
- ^ Nedok A., Sanitet dobrovoljačkog pokreta Južnih Slovena u Rusiji (1914–1919)-srpski dobrovoljački pokret, Vojnosanitetski pregled, god. 70 (2013), br. 1. str. 94.
- ^ Nedok A., Dimitrijević B., Srpski vojni sanitet u 1916. godini, Beograd : Akademija medicinskih nauka Srpskog lekarskog društva, 2007 (Beograd : "Filip Višnjić"). str. 170.
- ^ Službeni vojni list, godina 39, broj 5, Beograd, 30. januar 1920. godine. str. 145-146.
- ^ a b Bjelajac M., Generali i admirali Kraljevine Jugoslavije 1918-1941. : studija o vojnoj eliti i biografski leksikon, Beograd : Institut za noviju istoriju Srbije : Dobra, 2004 (Beograd : Kolorgraf). str. 165.
- ^ Službeni vojni list, godina 44, broj 12, Beograd, 14. mart 1925. godine. str. 357-358.
- ^ Vojni ukaz, Unapređenja u sanitetu, Pravda, godina XXIII, broj 83, Beograd, 27. mart 1927. godine. str. 5.
- ^ Službeni vojni list, godina 53, broj 35, Beograd, 6. septembar 1934. godine. str. 1353-1354.
- ^ Službeni vojni list, godina 54, broj 11, Beograd, 15. mart 1935. godine. str. 401-402.
- ^ Sanitetski brigadni general Božidar S. Janković, Pravda, godina XXXII, broj 11267, Beograd, nedelja 8. mart 1936. godine. str. 7.
- ^ Sahrana generala dr. Božidara Jankovića, Pravda, godina XXXII, broj 11268, Beograd, nedelja 9. mart 1936. godine. str. 5.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Dimitrijević B., U ravnicama privida : srpski vojni sanitet 1916. u Dobrudži : po svedočenjima dr Milutina Velimirovića i dr Vladimira Stanojevića
- Nedok A., Popović B., Todorović V., Srpski vojni sanitet u Prvom svetskom ratu, Beograd : Medija centar "Odbrana", 2014. (Beograd : Vojna štamparija)
- Nedok A., Popović B., Srpski vojni sanitet 1914—1915. godine, Beograd : Ministarstvo odbrane Republike Srbije, Uprava za vojno zdravstvo : Akademija medicinskih nauka Srpskog lekarskog društva, 2010. (Beograd : Vojna štamparija)
- Bibliografija Srpskog arhiva : 1918-1941, Beograd, 1948, Biblioteka Srpskog lekarskog društva ; 2.
- Jeremić R., Bibliografija srpske zdravstvene književnosti : 1757-1918, Beograd : Srpsko lekarsko društvo, 1947 (Beograd : Jugoslovensko štamparsko preduzeće), Biblioteka Srpskog lekarskog društva ; 1.
