Vukica Popović
| Vukica Popović | |
|---|---|
 Vukica Popović 1969. godine | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Vukosava Popović |
| Datum rođenja | 3. mart 1919. |
| Mesto rođenja | Smude, Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 25. februar 1998. (78 god.) |
| Mesto smrti | Zrenjanin, SR Jugoslavija |
| Umetnički rad | |
| Polje | likovna kritika |
Vukosava Vukica Popović (Smude, 3. mart 1919 — Zrenjanin, 25. februar 1998) bila je srpski istoričar umetnosti, muzejski savetnik i kustos Narodnog muzeja Zrenjanin. Bila je autor velikog broj stručnih radova, izložbenih kataloga, monografija i likovnih izložbi.[1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođena je 3. marta 1919. godine u slavonskom selu Smude, blizu Slatine, u učiteljskoj porodici. Njena majka Katica (Ekatarina) bila je tri godine učiteljica u Belom Manastiru, gde joj je jedan od učenika bio čuveni Milan Kašanin. Vukičina porodica seli se 1921. godine u Baranju, gde joj je otac dobio posao školskog nadzornika, pa Vukica pohađa osnovnu školu u Osijeku. Nešto kasnije, porodica joj se preselila u Beograd, gde je završila Petu gimnaziju oko 1940. godine. Po završetku Drugog svetskog rata 1945. godine, upisuje studije istorije umetnosti na Filozofskom fakultetu u Beogradu. U međuvremenu se udala, a nakon razvoda 1952. godine vratila se studijama i završava treću godinu. Sledeće godine odlazi na službu u Sarajevo, gde radi kao upravnik Doma kulture fabrike FAMOS u Hrasnici. Decembra 1958. godine napušta ovaj posao i vraća se u Beograd kako bi okončala studije. Godine 1960. odbranila je diplomski rad na temu Slikar Vasa Pomorišac.[1]
Dolazak u muzej[uredi | uredi izvor]
Nakon smrti upravnika i kustosa Narodnog muzeja u Zrenjaninu Lazara Nikolića (1892—1959), Vukica Popović konkuriše za posao u Zrenjaninu početkom 1960. godine i biva primljena na mesto kustosa Umetničkog odeljenja. Ubrzo počinje sa uređenjem i sistematizacijom Umetničkog odeljenja, a kasnije i Zbirke primenjene umetnosti. U više navrata radila je na uređenju više stalnih postavki. Osim u Narodnom muzeju Zrenjanin, uredila je i postavku Spomen-muzeja Đure Jakšića u Srpskoj Crnji, kao i postavku u tadašnjem domu kulture u Jaši Tomiću.
Vukica Popović je tokom dve decenije rada u Narodnom muzeju Zrenjanin realizovala više od sto tematskih i gostujućih izložbi, u samoj ustanovi i izvan nje. Kao kuriozitet ističe se izložba slika Đure Jakšića u Bircu kod Šante 1969. godine. Najposećenije autorske izložbe bile su Velikobečkerečki slikarski ateljei (1969), Konstantin Danil (1961), Iz legata Uroša Predića (1973), Mađarski slikari u Banatu (1979). Putem izložbi, Vukica Popović je razvijala i međunarodnu saradnju sa Poljskom i Mađarskom. U saradnji sa Gornjošleskim muzejem iz Bitoma u Zrenjaninu je gostovala izložba naivne umetnice Marije Lončevske, dok je u Bitomu bila izložena etnološka izložba iz Zrenjanina. U Muzeju „Munkači Mihalj” u Bekeščabi gostovala je izložba posvećena mađarskim slikarima iz Banata.
Za zasluge na polju muzeologije Vukica Popović dobitnik je nekoliko nagrada: Nagrade oslobođenja grada Zrenjanina 1965, Povelju Saveza društava muzejskih radnika Jugoslavije 1987, nagradu Srpski vitez 1997. godine od strane Svetske srpske zajednice.
Preminula je 25. februara 1998. godine u Zrenjaninu, a sahranjena je na Novom groblju u Beogradu.[1]
Borba za graditeljsku baštinu Zrenjanina[uredi | uredi izvor]
Vukica Popović se koristeći svoj ugled u struci i svetu kulture šezdesetih godina 20. veka suprotstavila rušenju starog jezgra Zrenjanina pod naletom novih urbanističkih planova koji su većim delom negirali zatečenu arhitekturu. Inicirala je izradu elaborata o valorizaciji starog jezgra Zrenjanina, kako bi se stalo na put rušenju starih i vrednih objekata. Uticala je na osnivanje jedinice za zaštitu spomenika kulture u okviru Muzeja. U tri navrata boravila je u Rumuniji gde je dokumentovala srpsku kulturno-istorijsku baštinu u rumunskom Banatu.
Posebno se angažovala kako bi sprečila rušenje Velikog mosta, podignutog 1904. godine u Zrenjaninu. Ovaj most sa dekorativnim elementima u stilu secesije, šezdesetih godina 20. veka našao se u lošem stanju, pa su tadašnje lokalne vlasti planirale njegovo uklanjanje. Godine 1968. najavljeno je konačno uklanjanje mosta, što je izazvalo revolt jednog broja građana i stručne javnosti. Na inicijativu Popovićeve održan je sastanak predstavnika Muzeja, Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture i Urbanističkog zavoda Zrenjanina. Nakon prvobitnog stavljanja mosta pod zaštitu od strane Pokrajinskog zavoda, početkom 1969. godine odbornici Skupštine opštine Zrenjanin doneli su odluku o uklanjanju mosta, nakon čega je Vukica Popović podnela krivičnu prijavu protiv tadašnjeg predsednika SO Zrenjanin Ljubomira Pajića.
Bibliografija[uredi | uredi izvor]
Monografije[uredi | uredi izvor]
- Srpski spomenici u Rumuniji, 1996.
Poglavlja u monografijama[uredi | uredi izvor]
- Likovna umetnot u Zrenjanin, ur. T. Malbaški, 419-423, Zrenjanin 1966.
- Zrenjanin u Enciklopedija likovne umjetnosti, knjiga 4 (Portr-Ž), 643, Zagreb 1966.
- Mihajlo Pupin, prijatelj umetnosti u Život i delo Mihajla Idvorskog Pupina, ur. Koča Jončić, 471-477, Novi Sad 1985.