Žabina humka
 Žabina humka
|
|
,_Serbia.JPG) | |
  |
|
| Naziv humke ili grupe: | Žabina humka |
|---|---|
| Kodni naziv: | BAC471 |
| Tip: | Tumul, kurgan |
| Lokacija (opština): | |
| Tradicionalni naziv: | mađ. Béka halom |
| Poreklo naziva: | Tradicionalni naziv |
| Istorijski period: | III-I.vek p. n. e.—XIII.vek |
| Epoha: | Nepoznato |
| Poreklo (kultura): | |
| Dimenzije (približno): | 35×40 m |
| Visina (približno): | 2 m |
| Materijal: | Zemlja |
| Stanje: | Više od polovine površine izorano |
| Arheološki istraženo: | Ne |
Žabina humka (mađ. Béka halom) je kurgan koji se nalazi na severoistoku Vojvodine, na samoj severnoj granici Kanjiškog Jaroša, na pola puta između Bačkih Vinograda i Horgoša. Humka je u dosta lošem stanju, pošto se koristi kao deo parcele koja se intenzivno preorava.
Opis
[uredi | uredi izvor]Iako je okolina blago zatalasana, ova humka se jasno izdvaja iz reljefa kao očigledno delo ljudskih ruku. Po jako spljoštenom izgledu i stanju može se pretpostaviti da je veoma stara, verovatno iz perioda kada u naše predele sa istoka dolaze kurganski narodi, i za njima skiti.[1]
Kao i većina humki u Vojvodini, podignuta je na obali nekadašnjeg meandra. Okolina Subotice je u prošlosti bila močvarna, a u ovom kraju bilo je slivno područje Ludoškog jezera[2] a i reka Tisa je imala značajnog uticaja. Drevnim narodima je blizina vode bila od strateške važnosti: tu su lovili ribu, pojili stoku, kupali konje, i mogli uteći prema vodi u slučaju nasrtaja neprijatelja sa kopna.
Izgled okoline
[uredi | uredi izvor]
Sama humka je preorana, ali što se ostataka prirode tiče, ovaj kraj je zbog dosta vode na samom rubu peščare bogat biljkama i životinjama. U neposrednom okruženju humke nalazi se poveći vlažni pašnjak sa visokom travom i trskom koji pripada rezervatu Selevenjske pustare. Ovde se često zadržavaju barske ptice. Živi svet humke i okoline proučavali su učesnici Eko-kampa "Ludoš" tokom nekoliko sezona, ali ti podaci nisu publikovani.
Interesantno da se kraj naziva i "Stara šuma" iako je prva šuma prisutna oko 850 metara severnije od kurgana.
Stanje i perspektive
[uredi | uredi izvor]Humku je od potpunog uništenja sačuvao vojno-topografski trigonometrijski stub na njenom vrhu (koji označava visinsku tačku od 96,7 metara) i činjenica da je okolina zbog unutrašnjih voda gotovo cele godine pod vodom. O humci ne postoje istorijski zapisi, ali je poznata sa starih mapa. U njenoj neposrednoj blizini arheoloških istraživanja nije bilo.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ Nikola Tasić (1983): Jugoslovensko Podunavlje od indoevropske seobe do prodora Skita – Posebna izdanja Balkanološkog instituta knj. 17.; Matica srpska, Odeljenje društvenih nauka, Novi Sad – Balkanološki institut SANU, Beograd
- ^ Lajoš Hovanj (Hovány Lajos): Vizeink nyomában: különös tekintettel Északkelet-Bácskára – Grafoprodukt, 2002, Szabadka, 324 o. ISBN 978-86-83135-10-3. (jezik: mađarski)
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Bogdan Brukner, Borislav Jovanović, Nikola Tasić (1974): Praistorija Vojvodine – Monumenta archaeologica Vol. I (knjiga 3 Monografije Instituta); Institut za izučavanje istorije Vojvodine - Savez Arheoloških Društava Jugoslavije. Novi Sad (English summary/text at pages 425-484)
