Zdravko Katić
| Zdravko Katić | |
|---|---|
 Zdravko Katić | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Zdravko Katić |
| Datum rođenja | 23. februar 1929. |
| Mesto rođenja | Donji Brodac, Bijeljina, Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 7. maj 1992. (63 god.) |
| Mesto smrti | Priština, SR Jugoslavija |
Zdravko Katić (Donji Brodac, kod Bijeljine, 23. februar 1929 – Priština, 7. maj 1992) bio je pozorišni reditelj i glumac.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Osnovnu i srednju školu učio je u Bijeljini. Posle završene srednje umetničke škole dobija stipendiju Vlade BIH za studije na Akademiji za pozorišnu umetnost u Beogradu, na kojoj, zahvaljujući talentu, već od druge godine biva angažovan u svojstvu asistenta reditelja u Beogradskom dramskom pozorištu. Bio je pomoćnik reditelja Predraga Dinulovića i Marka Foteza. Ne odaziva se zahtevu Ministarstva prosvete i kulture NR BIH da odradi svoju stipendiju u nekom od bosanskih pozorišta, već prihvata alternativu – angažman u Oblasnom narodnom pozorištu u Prištini. U sezoni 1952/53. u ovom pozorištu zatiče mlade reditelje Slavoljuba Stefanovića Ravasija i Boška Pištala i scenografa Petra Pašića. Direktor pozorišta Milutin Jasnić je u to vreme nastojao da Srpsku i Albansku dramu stavi na čvrste noge, okupljajući mlade talentovane glumce iz kosovskometohijskih amaterskih pozorišta i angažujući tek svršene akademce s beogradske Akademije za pozorišnu umetnost. Neke od njih šalje na usavršavanje u Beograd (Muharem Ćena, Abdurahman Šalja, Istref Begoli...). Svi oni su radili u obema dramama, pomažući tako da drama na albanskom jeziku formira svoj glumački kadar.
Pozorišni rad[uredi | uredi izvor]
Elementarni uslovi života u to vreme u Prištini su bili takvi da je većina glumaca Srpske drame prinuđena da bude smeštena u pozorišnim prostorijama, koje su neprikladne za život. To je uslovilo da Katić ubrzo napusti scenu i provede nekoliko godina na lečenju od tuberkuloze.
Glumački ansambl u to vreme činili su: Branka Belić, Tatjana Bermel, Olga Mandrapa, Maca Dinulović, Dragica Pašić, Ružica Đokić, Ljubica Dimić Miletić, Ankica Milenković, Lidija Bulajić, Jezdimir Tomić, Ekrem Čehajić, Žika Milenković, Lajoš Balog i drugi.
Zdravko Katić je režirao predstave i u Srpskoj i u Albanskoj drami, dramatizovao tekstove i igrao uloge. Prva njegova režija bila je predstava „Bez krivice krivi“ po tekstu Nikolaja Ostrovskog, u Srpskoj drami, čija je premijera održana 23. oktobra 1954. godine, potom će, u istoj sezoni, režirati „Dunda Maroja“ Marina Držića (premijera 6. januara 1955. godine). Tokom karijere postaviće na scenu i Držićev „Skup“ i „Mande“. Zatim slede režije dela: „Staklena menažerija“ T. Vilijamsa, „Tuđe dete“ Valentina Švarkina, „Dom tišine“ M. Belovića i J.Ćirilova, „Ispektor je došao“ Dž. Pristlija, „Ne tuguj, bronzana stražo“ Branka Ćopića, „Hasanaginica“ M. Ogrizovića, „Starac“ Maksima Gorkoga, „Crveno i plavo u dugi“ Branka Bauera i druga. Postaviće na scenu i dobar broj predstava za decu.
U Albanskoj drami postaviće na scenu znatan broj dela, između ostalih i „Koštanu“ Bore Stankovića, te „Zajednički stan“ Dragutina Dobičanina u to vreme vrlo aktuelan komad. U isto vreme u prištinskom pozorištu stalno su režirali i Slobodan Popić i Boško Pištalo, a igrao je glumac i pisac Velimir Subotić. Katić je režirao i radio-drame za dramski program Radio Prištine. Na žalost, bolest ga je pratila tokom celog radnog veka. Situacija u pozorištu, posle odlaska Milutina Jasnića se iz osnova menja, Srpska drama polako bude marginalizovana i Zdravko Katić rezigniran napušta scenu i u četrdesetoj godini života odlazi u penziju. Umro je 7. maja 1992. godine i sahranjen na Pravoslavnom groblju u Prištini.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- Dragan Stojadinović, „Bez krivice krivi“ na sceni Oblasnog pozorišta, Jedinstvo, Priština, 2. novembar 1954.
- Dragan Stojadinović, Premijera „Dunda Maroja“ u Oblasnom pozorištu, Jedinstvo, Priština, 13. janura 1955.
- Milivoje Lučić, Hasanaginica, Jedinstvo, Priština, 23. oktobar 1967.
- Vehap Šita, Gorkijanski tragična dramatika, Rilindja, Priština, 3. novembar, 1968.
- Jelica Roćenović, Crveno i plavo u dugi, Jedinstvo, Priština, 1972.
- Petar Volk, Pozorišni život u Srbiji 1944/1986, Beograd, 1990.
- Feliks Pašić, Beogradsko dramsko pozorište 1947 – 2007, monografija, BDP, Beograd, 2007.