Mokro Polje
Mokro Polje | |
|---|---|
 Centar sela | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Hrvatska |
| Županija | Šibensko-kninska |
| Opština | Ervenik |
| Oblast | Bukovica |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  168 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 04′ 38″ S; 16° 02′ 36″ I / 44.0773498° S; 16.0434397° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 228 m |
  Mokro Polje Mokro Polje na karti Hrvatske | |
 Mokro Polje Mokro Polje na karti Šibensko-kninske županije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 22307 Mokro Polje |
| Pozivni broj | +385 22 |
Mokro Polje je naseljeno mjesto u opštini Ervenik, Republika Hrvatska. Jedno je od najvećih sela ove opštine. Geografski pripada oblasti Bukovica u sjevernoj Dalmaciji. Prema preliminarnim podacima sa poslednjeg popisa 2021. godine u mestu je živelo 168 stanovnika.[1]
Geografija[uredi | uredi izvor]
Mokro Polje je smješteno u podnožju planine Kom dvadesetak kilometara jugozapadno od Knina, na putu ka Obrovcu, Velebitu i Zadru. Prostire se od Prevjesa na sjeveru pa do Ivoševaca na jugozapadu i Ervenika na sjeverozapadu, sa istočne strane graniči sa selom Pađene, a sa južne strane sa selom Radučić. Prostire se na 50 km². Kroz Mokro Polje, od Prevjesa ka Erveniku, protiče rijeka Zrmanja.
Crkva Svetog Luke[uredi | uredi izvor]
Crkva posvećena Svetom jevanjđelisti Luki u Mokrom Polju, podignuta je 1537. godine. U tom periodu su bile podignute mnoge nove pravoslavne crkve, pa se u ljetopisu pravoslavne crkve pominje da su od 1524. do 1537. godine bile otvorene crkve u Biljanima, Ostrovici, Karinu, Đevrskama, Kistanjama, Biovičinom selu, Radučiću i Žagroviću i da se od toga vremena počeo bujnije razvijati crkveni život i pravoslavna vijerska svijest u Dalmaciji.[2] Crkva je izvedena kao građevina sa pravougaonim, prelomljenim svodom, presvedenim naosom, polukružnom aspidom na istoku i naknadno 1834. godine prizidanim zvonikom na preslicu. Ikonostas je noviji sa ikonama na platnu i srpskim svetiteljima na njima. Tu je nađeno Mokropoljsko jevanđelje, ćirilični rukopis iz XIII vijeka.[3] Jevanđelje, koje predstavlja jedno od najstarijih pisanih dela Srba u Dalmaciji i značajan spomenik slovenske pismenosti, je dugo čuvano u hramu.[4] U Drugom svjetskom ratu sačuvao ga je tutor Babić Đuro, a sada se nalazi u manastiru Krka.[5]
Kroz istoriju crkva je sačuvala prvobitan izgled unutrašnjosti sve do 1. juna 1999. godine kada je podmetnut požar u kojem je cijela unutrašnjost izgorjela. U Crkvi Svetog Luke na tavanu se nalazilo i treće rezervno zvono koje je ukradeno 1996. godine. Obnova hrama je započeta 2002. godine i još je u toku.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Do teritorijalne reorganizacije u Hrvatskoj naselje se nalazilo u sastavu bivše velike opštine Knin. Tokom rata u bivšoj Jugoslaviji (1991–1995), Mokro Polje je bilo u sastavu Republike Srpske Krajine. Nakon agresije na RSK tj. vojne operacije Oluja, selo je reintegrisano u ustavno-pravni poredak Republike Hrvatske. U operaciji Oluja, u selu je zapaljen veliki broj kuća, pobijena stoka i prema rečima živih svedoka, između 6. i 10. avgusta 1995. ubijeno je 15 ljudi.[a][b]
Spomenik palim borcima i žrtvama fašizma[uredi | uredi izvor]
Spomenik je sagrađen 1952. godine u čast palim borcima i žrtvama fašizma, miniran je i srušen 1996. godine. Na spomeniku je bilo ukupno 117 imena palih boraca i žrtava fašizma, za vreme Drugog svjetskog rata.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Podaci iz 1763. godine govore da je u Mokrom Polju živjelo 1.837 stanovnika, broj se konstantno povećavao do Drugog svjetskog rata, kada je selo brojalo 3.600 stanovnika. Što zbog velikih stradanja i migracija stanovništva nakon Drugog svjetskog rata broj stanovnika se konstantno smanjivao i 1989. godine broj stanovnika je pao na 803 ljudi. Početkom rata 1991. godine Mokro Polje broji oko 1.200 stanovnika što su pored ljudi popisanih 1989. godine činili i prognani Mokropoljci iz drugih gradova.
Prema popisu iz 1991. godine, Mokro Polje je imalo 803 stanovnika: 801 Srbina, nijedan Hrvat i 2 ostala, nepoznata i neopredeljena. Prema popisu stanovništva iz 2001. godine, Mokro Polje je imalo 211 stanovnika.[12] Mokro Polje je prema popisu stanovništva iz 2011. godine imalo 227 stanovnika.[13]
| Nacionalnost[14] | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. |
| Srbi | 801 | 1.054 | 1.330 | 1.713 |
| Jugosloveni | 51 | 18 | ||
| Hrvati | 2 | 1 | 3 | |
| Makedonci | 1 | |||
| ostali i nepoznato | 2 | 12 | 3 | 2 |
| Ukupno | 803 | 1.119 | 1.355 | 1.718 |
| Demografija[14] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1961. | 1.718 | |
| 1971. | 1.355 | |
| 1981. | 1.119 | |
| 1991. | 803 | |
| 2001. | 211 | |
| 2011. | 227 | |
Popis 1991.[uredi | uredi izvor]
Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Mokro Polje je imalo 803 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:
Prezimena[uredi | uredi izvor]
Prezimena u Mokrom Polju su:
|
|
Fotogalerija[uredi | uredi izvor]
-
Most na Zrmanji -
Zrmanja kod Bjedova -
Slapovi Zrmanje -
Crkva -
Kula Kegljevića -
Ambulanta -
Srušeni spomenik -
Centar sela -
Skretanje za Mokro Polje iz Pađena
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Ilija Babić, jedini preostali stanovnik iz zaseoka Babići je beležio podatke o žrtvama. Po njegovoj evidenciji, 11 stanovnika je ubijeno iz sela i 4 izbeglice iz drugih mesta koje su se sklonile u selo. Tvrdi da ima podatke o svim žrtvama i da su sahranjene na groblju u Kninu, pod oznakom NN. U istom izvoru se pominje ubistvo teško pokretne Ružice Babić, ubijene 6. avgusta 1995.[6] Još neki izvori pominju identifikaciju tela žrtava sahranjenih na Kninskom groblju: Stana i Mirko Popović ubijeni 7. avgusta 1995, i Sava Babić ubijena kasnije, oko 28. avgusta 1995.[7], Sušić Stevan[8][9], Seović Rade[10]
- ^ Prema nekim izvorima poginulih i nestalih iz Mokrog Polja je bilo 20.[11]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Prvi rezultati popisa 2021. godine”. popis2021.hr. Arhivirano iz originala 14. 1. 2022. g. Pristupljeno 17. 1. 2022.
- ^ Nikodim Milaš (1989). Pravoslavna Dalmacija : istorijski pregled (na jeziku: (jezik: srpski)). Beograd: Sfairos. ISBN 978-86-81277-26-3.
- ^ Budimir, Milojko (2002). Perić, Danko, ur. Kninska krajina 1 (na jeziku: (jezik: srpski)). Beograd: Srpsko kulturno društvo „Zora“ Knin-Beograd. ISBN 978-86-83809-07-3.
- ^ „Parohija Pađeni, Mokro Polje” (na jeziku: (jezik: srpski)). Eparhija Dalmatinska. Pristupljeno 6. 9. 2010.
- ^ Vanja Štrbac. „Biser pravoslavlja u Dalmaciji” (na jeziku: (jezik: srpski)). Glas Srpske. Arhivirano iz originala 30. 04. 2009. g. Pristupljeno 6. 9. 2010.
- ^ Mirovna akademija: „Knin“ Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. mart 2016), Barbara Matejčić, avgust 2011, pristupljeno 14.4.2013.
- ^ Veritas Bilten br.: „Izjava Ilije Babića“, str. 8, avgust 2001, pristupljeno 14.4.2013.
- ^ Veritas Bilten br.39: Poginuli i nestali, str. 6, jun 2012, pristupljeno 14.4.2013.
- ^ Veritas Bilten br.41: [1] str. 7, avgust 2012, pristupljeno 14.4.2013.
- ^ Veritas Bilten br.95: Identifikacije, str. 6, 22.2.2006, pristupljeno 14.4.2013.
- ^ Vaseljenska TV: „Oluja: Etničko čišćenje – ozakonjeni zločin stoleća (I deo)“ Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. mart 2016), Svetozar Livada, 6. januar 2013, pristupljeno 14.4.2013.
- ^ Popis stanovništva 2001., Pristupljeno 13. 4. 2013.
- ^ „Popis stanovništva 2011.”. Državni zavod za statistiku RH. 2011. Pristupljeno 14. 4. 2013.
- ^ a b Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Milaš, Nikodim (1989). Pravoslavna Dalmacija : istorijski pregled (na jeziku: (jezik: srpski)). Beograd: Sfairos. ISBN 978-86-81277-26-3.
- Budimir, Milojko (2002). Perić, Danko, ur. Kninska krajina 1 (na jeziku: (jezik: srpski)). Beograd: Srpsko kulturno društvo „Zora“ Knin-Beograd. ISBN 978-86-83809-07-3.
- Gelo, Jakov (1998). Narodnosni i vjerski sastav stanovništva Hrvatske, 1880-1991: po naseljima. Zagreb: Državni zavod za statistiku Republike Hrvatske. ISBN 978-953-6667-07-9.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Tromeđa: Mokro Polje Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. mart 2016) (jezik: srpski)
