Nemačka četa Ernst Telman
| Nemačka četa „Ernst Telman“ | |
|---|---|
 Zastava nemačke narodnosti u SFRJ | |
| Postojanje | 15. avgust 1943 — 4. novembar 1944. |
| Jačina | avgust 1943: 40 vojnika i oficira[1] jun 1944: 28 vojnika i oficira[2] |
| Deo | Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije |
| Angažovanje | |
| Komandanti | |
| Komandant | Rudolf Vaupotič Hans Pihler Stevo Petković Johan Mašah[2] |
| Politički komesar | Ivan Johan Muker Oto Kaucman Ervin Kaucman Johan Andelfinger Fric Jung[2] |
Nemačka narodnooslobodilačka četa „Ernst Telman“ formirana je 15. avgusta 1943. u selu Slatinski Drenovac kod Slatine od oko 40 pripadnika nemačke nacionalne manjine i izvesnog broja Hrvata i Srba iz Slavonije.[1]
Četa je dobila naziv po tadašnjem generalnom sekretaru KP Nemačke, Ernstu Telmanu.[1]
Dejstvovala je u sastavu Podravskog partizanskog odreda, a kasnije u sastavu Dvanaeste slavonske divizije.[1]
Pored petokrake zvezde, njeni borci nosili su i nemačku nacionalnu zastavu.[1] Borci čete kolokvijalno su bili poznati pod imenom Telmanovci.[2]
Borbeni put čete[uredi | uredi izvor]
Četa je osnovana nakon dogovora između načelnika štaba Šestog korpusa Mate Jerkovića i sedmorice boraca nemačke narodnosti (Ivan Johan Muker, Rudolf Vaupotič, Adam Štajnbrikner, Johan Kaucman, Andreas Somer, Jozef Bot, Johan Flec). Odlukom štaba utvrđeno je da će se naredbe u četi izdavati na nemačkom.[2]
Na svoj prvi marš, četa je krenula 18. avgusta. Ubrzo se u Hum Varoši pridružila mađarskom bataljonu „Šandor Petefi“ i krenula u misiju pridobijanja novih boraca po Podravini.[2]
Četa je sredinom septembra 1943. imala prvi okršaj, napavši domobransku kolonu na putu Virovitica–Slatina. Krajem septembra učestvovala je u napadu na blindirani voz na pruzi Virovitica–Slatina. U drugoj polovini oktobra, četa je upala u ustašku zasedu. Poginulo je 5 boraca čete, što je označilo sve veći gubitak njenog ljudstva. Tokom novembra, četa se nekoliko puta sukobila s 15. ustaškom bojnom iz Slatine.[2]
Najteži dan za četu bio je 28. novembar 1943. kada ju je na putu Našice–Slatina presreo nemački oklopni puk; četa je pretrpela gubitak 1/3 boraca, odnosno 17 poginulih. Četa je ubrzo popunjena borcima nemačke narodnosti iz ostalih partizanskih jedinica.[2]
Sredinom decembra 1943, četa je priključena Osamnaestoj brigadi i učestvuje u napadu na Đakovo. Nakon borbi za Đakovo, bataljon u čijem je sastavu bila četa, prebačen je u sastav Brodske brigade, nakon čega je učestvovala u napadu brigade na Gorjane kod Đakova. Tokom decembra učestvovala je i u rušenjima telefonsko-telegrafskih veza, napadima na manje objekte i postavljanju zaseda na komunikacijama Osijek–Virovitica, Daruvar–Banova Jaruga i Osijek–Vinkovci, te napadu na Našice. U noći 1/2. januara 1944. godine, borci čete prekopali su put i srušili prugu Novska–Okučani, napali žandarmerijsku stanicu u Rajiću, učestvovali u napadu na selo Pčelić 5/6. marta, te Slatinu 4/5. aprila. Četa je krajem juna imala 28 boraca. Tokom leta 1944. godine, dejstvovala je na području Podravine i Posavine.[2]
Pošto je priliv novih boraca nemačke narodnosti bio izuzetno slab, Glavni štab NOV i PO Hrvatske odlučio je 4. novembra o prestajanju postojanja čete „Ernst Telman“ pod tim imenom, te je dobila numeraciju kao i ostale čete NOVJ. Na dan ukidanja u njenom je sastavu bilo samo 5-6 boraca koji su prisustvovali njenom prvom osnivanju u Slatinskom Drenovcu. Uprkos stradanjima koja je pretrpela, niko iz ove čete nije nikada dezertirao, predao se, nestao ili izdao svoje saborce.[2]
Kroz četu je prošlo više od stotinu boraca, a tek je njih 10 preživelo rat.[2]
