Orhej
| Orhej rum. Orhei | |
|---|---|
.jpg) Crkva u Orheju | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Moldavija |
| Osnovan | 1554. |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2014. | 21,065[1] |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 47° 23′ 00″ S; 28° 49′ 00″ I / 47.383333° S; 28.816667° I |
  Orhej Orhej na karti Moldavije | |
| Ostali podaci | |
| Gradonačelnik | Ilan Šor[2] |
Orhej (mold. Orheй, jid. אוריװ) je grad i sedište Orhejskog rejona, udaljen 40 km severno od Kišinjeva.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Grad dobija ime po istoimenoj srednjovekovnoj tvrđavi koja se nekad nalazila oko 16 km od današnjeg grada, na reci Raut, a koju su uništili Krimski Tatari u periodu između 14. i 16. veka.[3] Predstavljao je turski vojni centar severne Besarabije do 1812. godine kada je postao deo Ruske Imperije.
Kao i ostatak Besarabije, Orhej je postao deo Kraljevine Rumunije nakon Prvog svetskog rata i bio je okupiran od strane Sovjetskog Saveza 1940. godine. Bio je potpuno razoren avgusta 1944. godine u Jaši-kišinjevskoj ofanzivi i ponovo je obnovljen nakon rata. Ulazi u sastav Republike Moldavije 1991. godine.
Prema jednoj teoriji, naziv mesta je izveden iz mađarske reči Őrhely što znači „osmatračnica”, kada su mađarske snage y 13. veku izgradile niz odbrana na tom području.[4]
Stanovništvo
[uredi | uredi izvor]Prema procenama iz 1920. godine, populacija je brojala 25,000 stanovnika. U to vreme, dve trećine stanovništva su činili Jevreji. Preostalo stanovništvo su bili Rusi, Rumuni i Ruteni.[5] Većina stanovnika govori rumunski i ruski. U gradu postoji jedna škola u kojoj se nastava odvija na ruskom jeziku.
Privreda
[uredi | uredi izvor]Orhej je bilo prvo mesto u tadašnjoj Besarabiji koje je imalo uspeha u duvanskoj industriji. Područje je takođe poznato po proizvodnji vina.[5]
Religija
[uredi | uredi izvor]Orhej je bio dom mnogih Jevreja pre Drugog svetskog rata i ima veliko jevrejsko groblje. Danas je ostala samo jedna aktivna sinagoga. Najveći broj vernika je pravoslavne vere. U manjem procentu su zastupljeni i baptisti, katolici, adventisti, mormoni i jehovini svedoci.
Sport
[uredi | uredi izvor]Milsami Orhej je moldavski fudbalski klub iz Orheja. Najveći uspeh je postigao osvajanjem Kupa Moldavije 2014. godine.
Znamenite ličnosti
[uredi | uredi izvor]- Paša Parfeni, pevač
- David Knut, pesnik
- Ilije Katarau, vojnik
- Mihail Makulecki, političar
- Rodika Mahu, novinarka
Međunarodni odnosi
[uredi | uredi izvor]Orhej je pobratimljen sa:
Galerija
[uredi | uredi izvor]-
Trg Vasilija Lupua -
Autobuska stanica -
Dom kulture -
Spomenik žrtvama holokausta
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Rezultati popisa stanovništva u Moldaviji iz 2014 (jezik: rumunski)
- ^ Lista gradonačelnika izabranih na lokalnim izborima 14. juna, 2015. (jezik: rumunski)
- ^ „Slovenski Orgejev, Orhej i mađarski Erhelj”, „Uralsko-altajski godišnjak” 61 (1989), pp. 127. (jezik: nemački)
- ^ Nandor Bardi, Laslo Diosegi, Andreas Đerćanfi, „Mađari u Moldaviji” Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. mart 2010), Mađarska manjina 1–2 (7–8), 1997 (III), pp. 370–390. (jezik: mađarski)
- ^ a b Političko ekonomski osvrt na Besarabiju (jezik: rumunski)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
