Petar Dimić
| Petar Dimić | |
|---|---|
_muzi%C4%8Dar_i_prosvetnik.jpg) Petar D. Dimić (1837—1898) | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 16. jun 1837. |
| Mesto rođenja | Pančevo, Austrijsko carstvo |
| Datum smrti | 24. januar 1898. (60 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Kraljevina Srbija |
Petar D. Dimić (čika Pera Dimić; Pančevo, 16. jun 1837 — Beograd, 24. januar 1898) bio je učitelj, horovođa i kompozitor. Dao je doprinos razvoju muzičke kulture u Srba u 19. veku.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Petar Dimić rođen je 1837. godine u Pančevu od oca Damjana Dimića, krojača vojnih odela, i majke Karoline. Radio je kao učitelj srpskih osnovnih škola u Ugarskoj, između ostalog u Čakovu[1]. Po prelasku cele porodice u Beograd radio je u terazijskoj, palilulskoj i u dorćolskoj osnovnoj školi, čiji je bio i upravitelj[2][3], a školske 1886-87. godine i na Prvoj beogradskoj gimnaziji[4]. Takođe je predavao početnicima na „Praviteljstvenoj školi pevanja” koju su pokrenuli Milan Milovuk i Kornelije Stanković 1863/64. godine.[5]
U vreme nastajanja prvih pevačkih društava u Srbiji, Dimić je dirigovao nekoliko horova: Srpsko-jevrejsko pevačko društvo od njegovog osnivanja 1879. godine[6][7], zatim 1881. godine Beogradsko pevačko društvo, i od iste godine, opet kao osnivač, Crkvenu pevačku družinu „Kornelije”[8], koju je Branislav Nušić ovekovečio u Dardanelima[9] zajedno sa njenim horovođom, čika Perom Dimićem. Takođe je bio počasni član i dirigent Akademskog pevačkog duštva „Obilić”[10]. Smatra se sledbenikom nacionalnog stila u srpskoj muzici i blisko je sarađivao sa njegovim pokretačem Kornelijem Stankovićem.[11] Bio je mentor mladog Stevana Mokranjca koji mu je posvetio šaljivu pesmu Čika Pera laže.[12]
Dimić je komponovao duhovnu i svetovnu horsku muziku. Najpoznatija mu je muzika za dramu u tri čina Ajduk Veljko Jovana Dragaševića, komad sa pevanjem napisan 1861. a prvi put izveden 1862. godine, koji je bio vrlo popularan na srpskim pozornicama toga vremena.[13] Pored toga je napisao ili priredio niz pesama za muški i mešoviti hor i zbirku dečijih pesama.[14]
Po njemu je nazvana ulica u niškoj opštini Crveni krst.[15]
Porodica[uredi | uredi izvor]
Petar Dimić je sa svojom ženom Persidom imao šest sinova od kojih su trojica umrla pre 1900. godine. Sahranjen je u porodičnoj grobnici na Topčiderskom groblju. Inače, razgranata porodica Dimić vodi poreklo od Dime Putnika, Cincarina koji se iz Egejske Makedonije doselio u Vojvodinu u vreme seoba sredinom XVIII veka[16][17], i dala je brojne naučno-prosvetne radnike, uključujući Teofila, Aksentija, Todora, Đuru B., Platona Dimića i Emiliju Dimić, ženu Bogoljuba Jovanovića.[18] [19]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Bikicki 1985, str. 217–
- ^ Prosvetni glasnik, god. I (1880), III (1882), IV (1883)
- ^ Đorđević (1940)
- ^ Đorđević 1950, str. 8–
- ^ Perković Radak (2007), str.209
- ^ Frühauf 2018, str. 296–
- ^ Hofman 2004, str. 25–, 46
- ^ „Muzička škola „Stanković” 1911–2019. Školski razvojni plan za period 2019-2024. Beograd 2019, str. 7” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 07. 12. 2022. g. Pristupljeno 23. 03. 2021.
- ^ Nušić: Dardaneli
- ^ Hofman 2004, str. 46–
- ^ Manojlović 1942, str. 102–, 105
- ^ Manojlović 1923, str. 45–, 77
- ^ Enciklopedija SNP: Dimić Petar D.
- ^ Đorđević 1950, str. 8
- ^ Službeni list grada Niša, br. 64/2019 i 3/2020
- ^ Popović 1937, str. 356–
- ^ Erdeljanović, Jovan (1992). Srbi u Banatu. Novi Sad. str. 34.
- ^ www.poreklo.rs: vidi doprinos Jovana Dimića od 21.9.2017. o poreklu porodice Dimić iz Bavaništa
- ^ Srpski biografski rečnik (2007) Knjiga 3, D-Z.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Milana Bikicki, Kornelije Stanković u vojvođanskoj štampi. U: Dimitrije Stefanović (ur.), Kornelije Stanković i njegovo doba. Zbornik radova, SANU, Naučni skupovi, knj. 24, Beograd 1985.
- Pera Dimić. U: Brankovo kolo, 1898, br. 6.
- Pera Dimić. U: Brankovo kolo, 1897, br. 36.
- D. Đermekov, Bibliografija srpskih muzičkih dela, LMS, 1874, knj. 1, br. 16
- Vladimir R. Đorđević, Prilozi biografskom rečniku srpskih muzičara, Beograd, 1950.[mrtva veza]
- Vladimir R. Đorđević, Ogled srpske muzičke bibliografije, Beograd, 1969.
- Dimitrije C. Đorđević, publicista. U: Mića Dimitrijević, Vojislav Stojanović (ur.), Naši Jevreji, Zbornik mišljenja o jevrejskom pitanju, Beograd, 1940.
- Erdeljanović, Jovan (1992). Srbi u Banatu. Novi Sad.
- Kosta Manojlović, Život. U: Spomenica Stevanu St. Mokranjcu. Život i dela Stevana St. Mokranjca. Beograd 1923.
- Kosta Manojlović, Kornelije Stanković. U: Prosvetni glasnik, god. LVIII, br. 6−7, str. 95−107, Beograd 1942.
- Ivana Perković Radak, „Obrazovanje je nasušni hleb”: crkveno višeglasje, obrazovni procesi i srpski nacionalni identitet između četvrte decenije 19. veka i 1914. godine. U: Muzikologija, br.7, SANU – Muzikološki institut, Beograd, 2007
- Dušan J. Popović: O Cincarima. Prilozi pitanju postanka našeg građanskog društva. 2. dopunjeno izd., Beograd, 1937
- Srpski biografski rečnik. Knjiga 3, D-Z. Novi Sad: Matica Srpska, 2007. [1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. maj 2012)
- Tina Frühauf, Jewish Vestiges on the Banks of the Danube: Synagogue Music in 'Pannonia'. U: Music Cultures in Sounds, Words and Images: Essays in Honor of Zdravko Blazekovic, edited by Antonio Baldassarre and Tatjana Markovic. Vienna: Hollitzer Verlag, 2018.
- Ivan Hofman: Srpsko-jevrejsko pevačko društvo (Hor „Braća Baruh”), 125 godina trajanja. Beograd 2004.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Enciklopedija Srpskog narodnog pozorišta
- Branislav Nušić: Dardaneli.
- Srpsko-jevrejsko pevačko društvo Arhivirano na sajtu Wayback Machine (15. april 2019)
