Radomirovac
Radomirovac | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Republika Srpska |
| Opština | Novi Grad |
| Stanovništvo | |
| — 2013. | 557 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 59′ 17″ S; 16° 32′ 06″ I / 44.9881° S; 16.5350° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
  Radomirovac Radomirovac na karti Bosne i Hercegovine | |
Radomirovac je naseljeno mjesto u opštini Novi Grad, Republika Srpska, BiH. Prema popisu stanovništva iz 1991. u naselju je živjelo 557 stanovnika.
Geografija
[uredi | uredi izvor]Nalazi se na lijevoj obali rijeke Sane, oko 15 kilometara udaljen od Novog Grada.[1] Kroz naselje protiče rječica Velika rijeka.[1] Na rijeci je u prošlosti bilo dvadesetak vodenica, a prema podacima iz 2012. ostala je samo vodenica „Jasnovac“ koja je stara oko 150 godina.[1] Radomirovac je bogat izvorištima.[1] Pored puta prema Novom Gradu izgrađeno je nekoliko javnih česmi.[1]
Naziv
[uredi | uredi izvor]Naselje je u prošlosti nosilo naziv Svinjuhe, ali je na predlog sveštenika Miloša Kragulja koji je službovao u naselju i kome se stari naziv nije svidio, nazvano po vojvodi Radomiru Putniku Radomirovac.[1]
Istorija
[uredi | uredi izvor]U vrijeme osmanlijske okupacije Radomirovac je bio poprište borbi srpskih ustanika i Turaka.[1] Na području naselja nalazi se brdo na vrhu koga se u tursko doba nalazila srpska crkva od drveta, a sada ostaci starog seoskog groblja.[1] Srbi su oko ovog brda iskopali dva velika šanca na dva nivoa koji obilaze brdo sa svih strana, a služili su za odbranu crkve.[1] Prema narodnom predanju, Turci su nakon borbi sa Srbima došli do crkve i pokušali da je zapale, ali „crkva nije htjela da gori od turske ruke“.[1] Zbog ovoga su Turci uhvatili Stolicana Stjepanovića i naredili mu da zapali crkvu, a da će mu zauzvrat pokloniti život.[1] Crkva je izgorila a Stolicana su Turci ubili.[1]
Poslije Drugog svjetskog rata Srbi iz naselja su 1947. donijeli drvenu građu za obnovu crkve, ali su komunisti bili protiv obnove te su građu odvukli i od nje napravili štale.[1]
Kultura
[uredi | uredi izvor]U parohiji Radomirovci nalaze se tri hrama Srpske pravoslavne crkve.[1] Centralni parohijski hram nalazi se u Vitasovcima, u Sokolištu u zaseoku Dvorna nalazi se hram posvećen Mariji Magdalini i hram Preobraženja Gospodnjeg u Agićima.[1]
Spomenici
[uredi | uredi izvor]Spomenik poginulim borcima Vojske Republike Srpske podigla je MZ Radomirovci (Sokolište i Radomirovci).[1] Osim spomenika postoji i spomen-ploča borcima Vojske Republike Srpske koja se nalazi na groblju.[1] Spomen-ploču je 2007. podigla opštinska Boračka organizacija Republike Srpske.[1] Na spomen-ploči se nalaze imena poginulih boraca VRS, 11 iz Radomirovaca, 14 iz Sokolišta, 11 iz Vitasovaca i 10 iz Trgovišta.[1]
Na grobnju se nalazi i spomen-ploča „vojvodi Radomiru Putniku i Solunskim borcima 1914 — 1918“.[1] Na spomen-ploči se nalaze imena poginulih Solunaca, 8 iz Radomirovaca, 11 iz Sokolišta, 9 iz Vitasovaca i 11 iz Sokolišta.[1] Partizanski spomenik na grobnju podignut je 1957. kada su prenošene kosti poginulih u Drugom svjetskom ratu.[1]
Groblje
[uredi | uredi izvor]Na ulazi u groblje se nalazi veliki natpis: „Groblje poginulih boraca NOR-a i ŽFT-a, Radomirovac, Sokolište, Vitasovci i Trgovište“.[1] Na groblju je sahranjeno 335 žrtava fašizma i 218 poginulih partizanskih boraca.[1]
Obrazovanje
[uredi | uredi izvor]Osnovna škola u Radomirovcu je područno odjeljenje OŠ „Dragan Vujanović“ iz Svodne.[1] Škola je sagrađena 1930.
Privreda
[uredi | uredi izvor]Pogon za preradu drveta nalazi se u centru Radomirovaca.[1] U njemu su zaposleni stanovnici Sokološta, Radomirovca i Gornjih Agića.[1]
Stanovništvo
[uredi | uredi izvor]Stanovnici se nazivaju Radomirovčani.[1]
| Nacionalnost[2] | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. |
| Srbi | 555 | 773 | 828 | 882 |
| Jugosloveni | 3 | 7 | ||
| Hrvati | 1 | |||
| Muslimani | 1 | |||
| ostali i nepoznato | 6 | 4 | 1 | |
| Ukupno | 559 | 786 | 833 | 883 |
| Demografija[2]- | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1948. | 2.600 | |
| 1953. | 0 | |
| 1961. | 883 | |
| 1971. | 833 | |
| 1981. | 786 | |
| 1991. | 559 | |
Prezimena
[uredi | uredi izvor]- Oljača[1]
- Obradović[1]
- Dragić[1]
- Jovičić[1]
- Kondić[1]
- Polovina[1]
- Stjepanović[1]
- Babić[1]
- Vignjević[1]
- Vujasin[1]
- Vlainić[1]
- Dražić[1]
- Komosar[traži se izvor]
- Ovuka[traži se izvor]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj m n nj o p r s t ć u f h c č dž š aa ab av ag ad ađ ae až az ai „Ognjišta: Radomirovac”. Radio-televizija Republike Srpske. 17. 6. 2012. Pristupljeno 19. 6. 2012.
- ^ a b Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
