Srpska realna gimnazija Temišvar

Srpska realna gimnazija Temišvar
Kompleks Palate (izgrađen 1849—1860)
Lokacija	Temišvar
Država	Rumunija
Veb-sajt	Gimnazija Nikolu Lenau

Srpska realna gimnazija Temišvar je prva svjetovna gimnazija osnovana 1849. godine u prestonici upravnog sjedišta novoformiranog područja Vojvodstva Srbije i Tamiškog Banata Temišvaru. Gimnazija je bila otvorena za sve studente bez obzira na nacionalnu i vjersku pripadnost.

Istorija

Na ovim prostorima, gdje su se sukobili interesi zapadne civilizacije i azijske despotije pravoslavlje je bilo izloženo besprizornoj asimilaciji, a slovenstvo minorizaciji i perfektuaciji. Kao ishod policijskix nadzora univerziteta, Revolucija 1848—1849, smjene Meterniha svjetovna gimnazija je počela sa radom 1849, u centru crkvene moći na trgu Svetog Đorđa (sadašnji naziv Trg Ujedinjenja u Temišvaru).

Gimnazija u Vojvodstvu Srbija i Tamiški Banat

Glavni inicijatori i finansijeri između ostalih bili su crkveno školska opština Eparhija temišvarske, Aleksandar Karađorđević (knez), Sava Tekelija, ugledni srpski državnik Temišvarac Aleksa Janković, Nikolići od Rudne, (porodica) Sandić Brčko. Obrazovanje je uglavnom bilo dostupno malom broju djece i to uglavnom iz svešteničkih i imućnijih porodica.

Nastava

Hastava je izvođena na crpskom, latinskom i njemačkom jeziku. Profesorski kadar je bio iz Torontalske županije uglavnom iz u to vrijeme Velikog Bečkereka. Gimnazija je bila obrazovna institucija za buduće studente Bečkog Univerziteta.

Gimnazija posle ukidanja Vojvodstva Srbija i Tamiški Banat

Posle podjele teritorija Vojvodstva Srbija i Tamiški Banat obrazovanje u Temišvarskoj realnoj gimnaziji odvijaće se eklektičkim filozofskim pristupom u sjenci Rimokatoličke hrišćanske politike bogoslovsko Jezuitskog seminara.

Istorijske kontroverze

Prvi obrazovni bogoslovski seminar, pijarističkog svešteničkog reda,počeo je sa radom 1725. godine, po oslobođenju Temišvara od osmanskog ropstva 1716. Uz bogatu duhovnu, prosvjetnu i kulturnu tradiciju Pijaristi su vodili svoju obrazovnu misiju da zadovolji obrazovne potrebe siromašne dece. Blastoljublje između potomaka Stogodišnjeg rata Jezuita i pijarista,prelamaće se decenijama kasnije. pijaristička obrazovna misijafilozofskim pristupom problem raznorodnosti doseljenika trebala je kroz obrazovanje jezički unificirati, a donekle i kulturno anglicizirati,Jezuiti obrazovanje božanskoga duha doseljenika cu vidjeli kroz obrazovanje reformacije i borbi protiv protestantizma

Ceminar 1919—1942.

Po završetku prvog svjetskog rata 1919 promjenila naziv u «Nemačka državna gimnazija».

1942—1948.

Godine 1942. obrazovna ustanova dobija naziv Gimnazija « Nikolu Lenau» ,po završetku drugog svetskog rata 1948 godine dolazi do konfiskacije zgrade misije,i obustave javnog rada.

1989—2014.

Nakon Rumununske revolucije 1989, gimnazija nastavlja sa istorijskim kontinuitetom.Godine 1995 uspostavljen je rad u starom Pijarističkom zdanju čija je obnova i rekonstrukcija završena 2006. godine.

Bivši đaci

• Dimitrije P. Tirol
• Vasilije Petrović
• Jovan Ivanović
• Nikola Nika Nikolić rođen 9. aprila 1827. godine u banatskom selu Knez
• Arsen Karađorđević
• Jovanka Stojković (Temišvar, 1855 — Pariz, 1892) pijanistkinja, kompozitorka
• Miloš Crnjanski

Spoljašnje veze

• [2],Srbi u Rumuniji od ranog srednjeg veka do današnjeg vremena
• [3],(jez-rus)
• [4] , (jez-nem)
• [5] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (29. novembar 2014),(jez-nem)