Tomislav Osmanli

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Tomislav Osmanli
Lični podaci
Datum rođenja(1956-10-25)25. oktobar 1956. (67 god.)
Mesto rođenjaBitolj, FNRJ

Tomislav Osmanli (Bitolj, 25. oktobar 1956) makedonski je pisac, scenarista, dramaturg, teoretičar medija, filmski i pozorišni kritičar, novinar i esejist.[1]

Biografija[uredi | uredi izvor]

Autor je 19 knjiga, publicistike, dramskih tekstova, scenarija, proze. Njegova teorijska studija Film i političko (1982) je prva knjiga u Makedoniji posvećena Sedmoj umetnosti, kao što je Strip, zapis čovečjeg lika (2002) prva knjiga posvećena Devetoj umetnosti u toj zemlji.

Njegova drama Dvoje u Edenu (Two in Eden) postavljena je na sceni teatara Јоhn W. Gainse u Njuportu 1998. Bila je prikazana i na teatarskom festivalu Blue Ridge Festival u Ričmondu, Virdžinija, SAD. Pretvorena je i u strip, sa crtežima Aleksandra Sotirovskog.

Igrani film Anđeli na otpadu (Angels of the Dumps) rađen po njegovom scenariju, je bio prikazan na međunarodnim festivalima u Kairu, San Dijegu, Beogradu, Puli, Podgorici, Rimu, takođe u „Kenedi centru“ u Vašingtonu, SAD.

Sa knjigom dramskih tekstova Zvezde nad Skopljem (The Stars over Skopje), sa 12 drugih autora balkanske literature zastupljen je u Književnom godišnjaku koji izdaje Enciklopedija Britanika za 2001. godinu.[2]

Prevodi[uredi | uredi izvor]

Roman "Dvadeset i prvi (knjiga fantazama)" objavljen je u Srbiji ("Dereta"), Rusiji ("Okoem", Moskva), Hrvatskoj ("Sandorf", Zagreb), Crnoj Gori ("OKF", Cetinje), Bugarskoj ("Persei", Sofija), Egiptu ("Al Arabi", Kairo), a "Iza ugla" u Srbiji ("Albatros plus", Beograd) i Turskoj ("Biblion", Istanbul). Prozne knjige "Zbir-ka-priča" i "Svetiljka za Hanuku" objavnjene su u Srbiji ("Pometej", Novi Sad), kao i roman "Brod. Koznarhija" ("Agora", Novi Sad). Književni tkstovi i knjige su mu prevođene na engleski, francuski, italijanski, srpski, hrvatski, bosanski, crnogorski, slovenački, poljski, bugarski, rumunski, arapski, turski, hebrejski, kao i na Ladino, jezik Jevreja Sefarda. Bio je član redakcije Ideje (Beograd) i Pogledi, Razgledi, Teatarski glasnik, Kulturen život, Macedonian PEN Review (Skoplje). Član je dva PEN kluba: makedonskog, u Skoplju i cincarskog PEN-a sa sedištem u Beogradu. Član Društva književnika Makedonije.

Nagrade[uredi | uredi izvor]

Dobitnik je više nagrada za scenaristička, dramaturška, kritičarska i novinarska dela: nekoli nagada za izgrane scenerije na konkursima Dramske redakcije Makedonske televizije; 2004 - prva nagrada na konkursu Festivala monodrame u Bitolju (1984-89); 2004 - državna nagrada za publicistiku „Mito Hadži Vasilev Jasmin“; 2009 - nagrada „Majstor proze“; 2010 - Makedonski roman godine (2009); 2018 - Državna nagrada „Sv. Kliment Ohridski“; 2021 - „Racinovo priznanje“, nagrada za proznu knjigu godine; 2022 - Državna nagrada "11. Oktomvri" (najviša makedonska državna nagrada) za sveukupni stvaralački rad;

U 2010. je dobitnik na nagrade za Roman godine. U 2017. dobitnik prve nagrade za pesmu L`Amore, na međunarodnom pesničkom konkursu "Angelo LaVecchia-Antvo slovo", Canicatti, Sicilia, Italia.

Dela[uredi | uredi izvor]

Knjige[uredi | uredi izvor]

  • Film i političko (mkd. Филмот и политичкото), 1982, prva teorijska knjiga o filmu u Makedoniji; prva knjiga na temu film-politika u Jugoslaviji; promovisana u Institutu za film u Beogradu, 1982.
  • Strip, zapis čovečjeg lika (mkd. Стрип, запис со човечки лик), 1987, 2004 i 2021 prva i jedinstvena knjiga iz oblasti jezika i teorije stripa u Makedoniji; dopunjena 2002; dodatno, veoma opsežno dopunjena 2021.
  • Skopski diptih (mkd. Скопски диптих), scenarija, 1991.
  • Medij koji nedostaje (mkd. Медиумот што недостасува), urbani eseji, 1992.
  • Osluškivanja u gluvo doba (mkd. Ослушнувања во глуво доба), politički eseji, 1993.
  • Leptir detinjstva (mkd. Пеперутката на детството), priče, 1993.
  • Dvoje u Edenu (mkd. Двајца во Еден), drama (na makedonskom i engleskom) i strip, 1995.
  • Novi car (mkd. Новиот цар), knjiga za decu, 1998, prva teatarska drama sa biblijskom temom u Makedoniji
  • Zvezde nad Skopljem(mkd. Ѕвездите над Скопје), dva dramska teksta, 2000.
  • Ljubičaste svetlosti i senke (mkd. Виолетни светлини и сенки, раскази), priče, 2001, prvonagrađena za Holokaust novelu “Slika tetke Rašele”
  • Igre kroz žanrove (mkd. Игри низ жанровите), izbor drama, 2003.
  • Put za Paramaribo (mkd. Пат за Парамарибо / engl. Trip to Paramaribo), drama, “Kultura”, Skopje 2003
  • Priče iz Skoplja (mkd. Приказни од Скопје), 2004.
  • Apokaliptična komedija (mkd. Апокалиптична комедија / engl. Apocalyptic comedy), 2005.
  • Ljudi iz međuvremena (mkd. Луѓе од меѓувреме), scenariji, 2008.
  • Svetiljka za Hanuku (mkd. Светилка за Ханука / engl. Lamp for the Festival of Light), judeo-balkanske priče, 2008.
  • Kapriča (mkd. Каприча), priče, 2009.
  • Dvadeset prvi (mkd. Дваесет и првиот), roman, 2009.
  • Građanski prostor (mkd. Граѓански простор), studija, 2011.
  • Iza ugla, (mkd. Зад аголот)roman 2012[3]
  • Brod. Konzarhija, (mkd. Бродот. Конѕархија), roman, distopija, 2016
  • Okean slika, (mkd. Океан од слики) zbirka priča i kapriča, 2018
  • Tajno bratstvo nostalgičara, (mkd. Тајното братство на носталгичарите), zbirka priča, 2018.
  • Drame o Skoplju, knjige 1 i 2, (mkd. Драми за Скопје), dramski tekstovi i povesti, 2019.
  • Nove drame, (mkd. Нови драми), dva dramska teksta, 2019.
  • Najstarije priče - Mitovi sa praskozorja zapadne civilizacije, 2020.
  • ParaδΩξicoN / Paradoksikon - fantazije, očuđenja, kapriča, farse i groteske - paradoksi u prozi, 2020.
  • Bdenja Blažetova - Pevanja potomcima, poema, 2021.
  • Susreti i razgovori - stari intervjui sa šestoro doajena makedonske i jugoslovenske umetnosti, 2021.
  • Stub koji peva - roman, 2022.
  • Put u raj - knjiga triju dramskih tekstova, na srpskom jeziku, 2023
  • Zaborav - roman, 2023.

Antologije[uredi | uredi izvor]

  • Skopske priče, 1996
  • Dan u Skoplju, 1998
  • Maketa, Beograd, 2001
  • Carski rez, Skoplje 2001, izdanje na Internetu
  • Makedonska književnost u novom stoleću, Sofija, 2007
  • Rasskazы makedonskih pisatelei, antologija, izbor i prevod Olge Pankin, izdanje “Okoёm”, Moskva, 2009
  • Sovremennaя makedonskaя pъesa, izbor i prevod Olge Pankin, izdanje “Okoёm”, Moskva, 2010
  • Contemporary Macedonian Fiction, izbor i prevod Pol Filev, Dalkey Archive Press, McLean IL/Dublin

Scenarija[uredi | uredi izvor]

  • Ljudi bez adrese, 1976
  • Zvezde '42, 1984
  • Skopska snoviđenja, 1987
  • Anđeli na otpadu, 1994
  • Pobeda nad samim sobom, 1992
  • Smuk leti na nebu, 1999

Drame i scenski projekti[uredi | uredi izvor]

  • Salon Bums, satirična komedija, 1987
  • Memento za jedan Grad, multimedijalna povest, 1993
  • Nemirne senke, filmski kabare, 1993
  • Dvoje u Edenu, kamerna priča, 1995
  • Svici u noći, drama, 1997
  • Novi car, božićna misterija, 1998
  • Apokaliptična komedija, lirska groteska, 1999
  • Tehno zvezda, drama, 2000
  • Put za Paramaribo, priča, 2001
  • Još jedno nebo, monodrama 2000/2002 – Prva nagrada 4. Festival monodrame u Bitolju, 2002.
  • Pruga za ledeno proleće, scenski prikaz o holokaustu nad Sefardima
  • Njihala od zlata, inter-balkanska istorijska drama, 2018
  • Povratak kući, savremena drama, 2019

Izvori[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Tomislav Osmanli”. Dereta. Pristupljeno 17. 1. 2019. 
  2. ^ „Tomislav Osmanli”. Lektira. Pristupljeno 17. 1. 2020. 
  3. ^ „Tomislav Osmanli: Ovo je doba senki”. Danas. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Томислав_Османли&oldid=27682117”