Filetarej

Filetarej
Lični podaci
Datum rođenja	340s p. n. e.
Mesto rođenja	Paflagonija,
Datum smrti	263. p. n. e.
Mesto smrti	Pergam,
Porodica
Roditelji	Atal Boa
Dinastija	Atalidi
Naslednik	Eumen I

Filetarej Pergamski

Filetarej (grčki: Φιλέταιρος, Philétairos, oko 343. p. n. e. – 263. p. n. e.) je bio helenistički maloazijski vladar, osnivač dinastije Atalida u Pergamu.

Biografija

Rođen je u Tieiju na crnomorskoj obali Male Azije, između Bitinije na zapadu i Paflagonije na istoku. Otac mu se zvao Atal (grč. Attalos), a majka Boa, rodom iz Paflagonije. Na vlast je došao kao jedan od učesnika Ratova dijadoha, naslednika Aleksandra Velikog. Služio je najpre Antigona I Jednookog, a nakon bitke kod Ipsa i Antigonove pogibije, služio je Lizimaha. Lizimah ga je imenovao nadzornikom pergamske riznice. Služio je Lizimaha sve do 282. godine p. n. e. kada je pao u nemilost zbog intriga kraljice Arsinoje. Stavio se na raspolaganje Seleuku I Nikatoru. Bio je evnuh i kao takav nije mogao imati dece. Zbog toga je na vlast postavio svog nećaka Eumena, koji ga je i nasledio.

Literatura

• Hansen, Esther V.. The Attalids of Pergamon. Ithaca, New York: Cornell University Press; London: Cornell University Press Ltd. 1971. ISBN 978-0-8014-0615-7..
• Kosmetatou, Elizabeth. "The Attalids of Pergamon," in Andrew Erskine, ed., A Companion to the Hellenistic World. Oxford: Blackwell:. 2003. ISBN 978-1-4051-3278-7. str. 159–174.. text
• Junianus Justinus, Epitome of the Philippic History of Pompeius Trogus, translated, with Footnotes, by the Rev. John Selby Watson; London: Henry G. Bohn, York Street, Convent Garden (1853). 
• Pausanias, Description of Greece, Books I-II, (Loeb Classical Library) translated by W. H. S. Jones; Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1918. ISBN 978-0-674-99104-0.. 
• Strabo, Geography, (Loeb Classical Library) translated by Horace Leonard Jones; Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press; London: William Heinemann, Ltd.. Books 10–12. 1924. ISBN 978-0-674-99233-7.; Books 13–14. ISBN 978-0-674-99246-7..