Crkva Svetog velikomučenika Georgija u Dupljanu
| Crkva Svetog velikomučenika Georgija | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Tip | crkva |
| Jurisdikcija | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Eparhija timočka |
| Osnivanje | 1938. |
| Lokacija | |
| Mesto | Dupljane, Negotin |
| Država |  Srbija |
Crkva Svetog velikomučenika Georgija u Dupljanu, naseljenom mestu na teritoriji opštine Negotin, pripada Eparhiji timočkoj Srpske pravoslavne crkve.
Izgradnja[uredi | uredi izvor]
Crkva Svetog velikomučenika Georgija u Dupljanu počela je da se gradi 1927. godine a hram je završen deset godina kasnije. Plan za gradnju ovog hrama izrađen je u Ministarstvu građevina 13. marta 1928. a delo je arhitekte Vasilija Androsova, ruskog emigranta koji je na teritoriji Jugoslavije protektovao preko 60 crkava. Zbog nedostatka sredstava izgradnja hrama potrajala je čitavu deceniju, ali je hram konačno završen zahvaljujući, između ostalog, i prilozima meštana ovog i okolnih sela. Hram je osvećen 6. maja 1938. od strane episkopa timočkog Emilijana. Crkva je obnovljena 1980.[1]
Arhitektura[uredi | uredi izvor]
Crkva ima osnovu u obliku grčkog krsta sa kupolom. Građena je od tesanog kamena. Iznad ulaza u hram, na zapadnoj strani, naslikana je predstava Svetog Đorđa kako ubija aždaju. U crkvenoj porti podignuta su dva zvonika, jedan pored drugog. Stariji je sazidanod kamena, a imao je dva zvona, dok je noviji omalterisan i okrećčen belom bojom sa ukrasnim elementima od crvene, fasadne cigle. Ulaz u hram je na zapadnoj strani gde su jednostavna drvena vrata. Crkva ima prepoznatljive arhitektonske elemente Androsova kao što su trougaoni zabati koji počivaju na kratkim pilastrima i mali polukružni prozori.[2]
Ikonostas[uredi | uredi izvor]
Na ikonostasu je 15 ikona raspoređenih u dve zone i uklopljenih u plavu drvenu konstrukciju, svedene dekoracije. Prvoj zoni pripadaju prestone ikone, ikone na dverima i ikona Tajne večere iznad carskih dveri. Na prestonim ikonama su prikazani Isus Hristos i Bogorodica sa Hristom, a na carskim dverima predstave Blagovesti i arhiđakona Stefana na severnim, a arhangela Mihaila na južnim dverima. U središtu druge zone je ikona Svete Trojice sa po dve predstave Velikih praznika raspoređene sa strane, severno Rođenje i krštenje Hristovo, a južno Vaskrsenje i Vaznesenje Hristovo. Ispod velikog krsta je ikona Mandilion, predstava Hristovog nerukotvorenog obraza. U crkvi postoji i arhijerejski tron napravljen od drveta i identične obrade kao i konstrukcija oltarske pregrade. Na njemu je stojeća figura Svetog Save u arhijerejskoj odeždi.[3]
Zidno slikarstvo[uredi | uredi izvor]
Zidovi hrama su obojeni u sivo-plavu boju, a plavom su dekorisani svodovi i oltarska apsida. U kupoli je naslikana predstava Boga Oca i serafima. Od zidnog slikarstva izdvajaju se predstave Svetog Nikole na istočnom zidu severne pevnice i Svetog Jovana Krstitelja na istočnom zidu južne pevnice.[3]
Riznica[uredi | uredi izvor]
U riznici Crkve Svetog velikomučenika Georgija izdava se više bogoslužbenih predmeta koji datiraju iz 20. veka.[3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Makuljević, Nenad (2020). „Jelena Pjevac, Crkva Svetog velikomučenika Georgija u Dupljanu”. Sakralna topografija Negotinske Krajine. Negotin: Muzej Krajine. str. 63—64. ISBN 978-86-87691-24-7.
- ^ Makuljević, Nenad (2020). „Jelena Pjevac, Crkva Svetog velikomučenika Georgija u Dupljanu”. Sakralna topografija Negotinske Krajine. Negotin: Muzej Krajine. str. 64. ISBN 978-86-87691-24-7.
- ^ a b v Makuljević, Nenad (2020). „Jelena Pjevac, Crkva Svetog velikomučenika Georgija u Dupljanu”. Sakralna topografija Negotinske Krajine. Negotin: Muzej Krajine. str. 64—65. ISBN 978-86-87691-24-7.
