Сеоска ласта
Seoska lasta | |
---|---|
H. rustica | |
Naučna klasifikacija | |
Domen: | Eukaryota |
Carstvo: | Animalia |
Tip: | Chordata |
Klasa: | Aves |
Red: | Passeriformes |
Porodica: | Hirundinidae |
Rod: | Hirundo |
Vrsta: | H. rustica
|
Binomno ime | |
Hirundo rustica | |
Podvrste | |
6 | |
Areal seoske laste Za vreme sezone gnežđenja U toku cele godine Oblasti gde zimuje Breeding range
| |
Sinonimi | |
|
Seoska lasta (lat. Hirundo rustica) najrasprostranjenija je vrsta laste u svetu. Gnezdi se u Evropi, Aziji i Severnoj Americi, a zimuje u Africi, južnoj Aziji, Australiji i Južnoj Americi. Blisko je vezana sa ljudima, pošto koristi njihove građevine za izgradnju gnezda. Hvata insekte u letu i hrani se njima, te je zbog toga cenjena kod čoveka. U selima postoji dugo ukorenjeno sujeverje vezano za ubistvo laste, zbog čega je veoma zaštićena.
Opis
[uredi | uredi izvor]Odrasli mužjak seoske laste dugačak je od 17 do 19 cm, uključujući i 2 do 7 cm dugačka repna pera. Ima raspon krila od 32 do 34,5 cm i teži od 16 do 22 g. Ima metalno-plava leđa, riđ donji deo vrata i čelo i beo stomak i donji deo tela. Ima dva produžena pera u repu, koji se razdvajaju i formiraju karakterističan oblik „lastinog repa“. U repu se takođe mogu uočiti i bele pege.[2]
Ženka seoske laste je prilično sličnog izgleda i veličine, ali ima kraći rep od mužjaka, kao i manje sjajne boje perja, izuzev beljeg stomaka. Mladunci laste, kada dobiju perje su generalno bleđe riđeg lica, više braon i imaju kraći rep od odraslih primeraka.[3]
Stanište i rasprostranjenost
[uredi | uredi izvor]Omiljeno stanište seoske laste su otvorena prostranstva sa niskom vegetacijom, kao što su pašnjaci, livade i oranice, u čijoj blizini ima vode. Ova vrsta laste izbegava šumovita i strma područja, kao i područja sa velikim brojem građevina. Prisustvo objekata, kao što su ambari, štale i odvodni kanali je značajno pri odabiru mesta za pravljenje gnezda.[2]
Gnezdi se na severnoj hemisferi do nadmorske visine od 2.700 m,[4] a na Kavkazu[2] i Severnoj Americi,[5] i do 3.000 m. Vrsta ne naseljava samo pustinje i hladne najsevernije delove kontinenata severne hemisfere. U većem delu svog areala izbegava gradove, koje u Evropi naseljava gradska lasta (Delichon urbicum). Izuzetak je japansko ostrvo Honšu, gde seoska lasta u većoj meri naseljava gradska područja, dok seoska područja pretežno naseljava daurska lasta (Cecropis daurica).[6]
Ishrana
[uredi | uredi izvor]Po svojim prehrambenim navikama, seoska lasta je slična drugim insektojedima koji se hrane u letu (druge vrste lasta i nesrodnih čiopa). Nije brz letač, brzina koju dostiže u letu je procenjena na oko 11 m/s - 20 m/s.[7][8]
Seoska lasta se hrani na otvorenim površinama[9] na visini od 7 – 8 m iznad površine vode ili zemlje. Često prati životinje, ljude i poljoprivredne mašine, i pri tome lovi uznemirene insekte. Povremeno hvata plen sa površine vode, zidova ili biljaka.[2]
Gnežđenje
[uredi | uredi izvor]Mužjaci seoske laste se vraćaju u oblasti gde se gnezde pre ženki i biraju mesta za gnezda. Uspešnost mužjaka pri odabiru partnera zavisi od dužine krakova repa, pri čemu su ženkama privlačniji mužjaci koji imaju repove sa dužim kracima.[2][10]
U južnom delu areala, sezona gnežđenja traje od februara ili marta do septembra, dok u severnom delu areala obično traje od kraja maja ili početka juna do septembra.[11]
Oba pola brane gnezdo, ali mužjaci su agresivniji i teritorijalniji.[6] Parovi ostaju zajedno do kraja života, ali je parenje sa drugim jedinkama uobičajeno.
Galerija
[uredi | uredi izvor]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ BirdLife International (2012). „Hirundo rustica”. Crveni spisak ugroženih vrsta IUCN. IUCN. 2012. Pristupljeno 26. 11. 2013.
- ^ a b v g d Snow, David; Perrins, Christopher M. (editors). "The Birds of the Western Palearctic". concise edition (2 volumes). (1998). pp. 1061–1064
- ^ Turner, Angela K.; Rose, Chris. (1989). "Swallows & martins: an identification guide and handbook". pp. 164–169
- ^ „BirdLife International Species factsheet: Hirundo rustica”. BirdLife International. Pristupljeno 6. 12. 2007.
- ^ Dewey, Tanya; Roth, Chava (2002). „Hirundo rustica”. Animal Diversity Web. University of Michigan Museum of Zoology. Arhivirano iz originala 10. 12. 2007. g. Pristupljeno 19. 11. 2007.
- ^ a b Turner, Angela K; Rose, Chris (1989). Swallows & Martins: An Identification Guide and Handbook.
- ^ Liechti, Felix; Bruderer, Lukas (15. 8. 2002). „Wingbeat frequency of barn swallows and house martins: a comparison between free flight and wind tunnel experiments” pp. 2461–2467
- ^ Park, Kirsty; Rosén, Mikael; Hedenström, Anders (2001). „Kinematics of the barn swallow (Hirundo rustica) over a wide range of speeds in a wind tunnel”. pp. 2741–2750
- ^ Turner, Angela (29. 1. 2010). "The Barn Swallow." pp. 41
- ^ Saino, Nicola; Romano, Maria; Sacchi; Roberto; Ninni, Paola; Galeotti, Paolo; Møller, Anders Pape (2003). „Do male barn swallows (Hirundo rustica) experience a trade-off between the expression of multiple sexual signals?”. pp. 465–471
- ^ Turner, Angela (29. 1. 2010). "The Barn Swallow." pp. 113–114}}
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Snow, David; Perrins, Christopher M. (editors) (1998). The Birds of the Western Palearctic concise edition (2 volumes). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-854099-1.
- Turner, Angela K; Rose, Chris (1989). Swallows & Martins: An Identification Guide and Handbook. Boston: Houghton Mifflin. str. 164–169. ISBN 978-0-395-51174-9.
- Liechti, Felix; Bruderer, Lukas (15. 8. 2002). „Wingbeat frequency of barn swallows and house martins: a comparison between free flight and wind tunnel experiments”. The Journal of Experimental Biology. The Company of Biologists. 205 (16): 2461—2467. PMID 12124369.
- Park, Kirsty; Rosén, Mikael; Hedenström, Anders (2001). „Kinematics of the barn swallow (Hirundo rustica) over a wide range of speeds in a wind tunnel”. The Journal of Experimental Biology. 204 (15): 2741—2750. ISSN 0022-0949. PMID 11533124. Arhivirano iz originala 9. 11. 2007. g. Pristupljeno 1. 12. 2007.
- Turner, Angela (29. 1. 2010). The Barn Swallow. Bloomsbury Publishing. str. 41—114. ISBN 978-1-4081-2821-3.
- Saino, Nicola; Romano, Maria; Sacchi; Roberto; Ninni, Paola; Galeotti, Paolo; Møller, Anders Pape (2003). „Do male barn swallows (Hirundo rustica) experience a trade-off between the expression of multiple sexual signals?”. Behavioral Ecology and Sociobiology. 54 (5): 465—471. doi:10.1007/s00265-003-0642-z.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]Mediji vezani za članak Seoska lasta na Vikimedijinoj ostavi