Alin Potok

Alin Potok
Alin Potok;
Administrativni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Zlatiborski
Opština	Čajetina
Stanovništvo
— 2011.	190
Geografske karakteristike
Koordinate	43° 42′ 03″ S; 19° 47′ 31″ I / 43.700833° S; 19.791833° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	981 m
	Alin Potok Alin Potok na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	031
Registarska oznaka	UE

Alin Potok je naselje u Srbiji u opštini Čajetina u Zlatiborskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 190 stanovnika.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Alin Potok se nalazi na jugoistočnom delu zlatiborske visoravni. Udaljeno je tridesetak kilometara južno od Užica, a desetak-petnaest kilometara jugoistočno od turističkog naselja Zlatibor. Natkriljeno je sa jugozapada vencem Čigote (1422 m). U selu se izdvajaju tri vrha: Krst (1060 m), Bojište (1070 m) i Čumski vrh (1090 m). Kroz atar sela protiče reka Katušnica koja izvire ispod Jedinog bora a uliva se u Veliki Rzav. Ime je dobila po katunima kojih je u njenom slivu bilo u srednjem veku i tada se zvala Katuništica. U selu izvire rečica Prištavica koja to ime dobija pošto prođe kroz poznatu Terzića pećinu.

Kroz centar sela prilazi asfaltni put Zlatibor–Sirogojno. Tim putem je selo povezano i sa opštinskim sedištem u Čajetini. Mesto Zborište deli selo na dva skoro jednaka dela. Tu se nalaze škola, prodavnica (otvorena 1945) a u novije vreme i kafana.

Osnovna škola „Josip Terzić” Alin Potok podignuta je 1922. a počela sa radom 1923. Selo je elktrificirano 1959. Stari makadamski put za Čajetinu izgrađen 1959. a asfaltiran je 1978. godine. Skoro sva domaćinstva su priključena na vodovodnu mrežu. Od 1996. veći deo sela ima telefonsku vezu.

Od formiranja do ukidanja srezova, Alin Potok je stalno bio u sastavu Zlatiborskog sreza. Od 1839. od kada postoje opštine kao administrativno-teritorijalne jedinice pa do kraja Drugog svetskog rata, Alin Potok sa selom Rožanstvom čini jednu opštinu sa sedištem u Rožanstvu. Sada je mesna zajednica opštine Čajetine.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Selo se pod sadašnjim imenom prvi put pominje 1812. godine. Verovatno je selo, ili samo njegov deo, u tursko doba bilo čifluk (čitluk), a ne spahiluk, nekog Alije po kome je dobilo ime. Osnovano se pretpostavlja da se u prošlosti zvalo Zborištica (ili Zborišnica). Sadašnji centralni deo sela sa nazivom Zborište na to nas upućuje.

Najstarija familija u Alinu Potoku i jedna od najstarijih zlatiborskih porodica su Dabići. Još od početka 19. veka, a možda i od ranije, postoji još 13 familija. To su: Njegoševići, Lazovići, Terzići, Milaćevići, Grujičići, Čumići, Stojanovići, Lazarevići, Markovići, Nikolići, Lekići i Savičići.

Ovde je živeo Branko Njegošević, nosilac Karađorđeve zvezde sa mačevima.

Privreda[uredi | uredi izvor]

Osnovno zanimanje stanovništva je stočarstvo i zemljoradnja. Alinčani su bili poznati kao dobri majstori za obradu drveta (izrada kreveta, stolova, kačica za sir i kajmak i sl) i većeg broja poljoprivrednih alata. Selo je veoma je pogodno za razvoj seoskog turizma.

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Alin Potok živi 220 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 51,5 godina (49,4 kod muškaraca i 53,6 kod žena). U naselju ima 92 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,65.

Ovo naselje je u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika (kao i u ostalim selima zlatiborskog kraja).

Po prvom poznatom popisu iz 1818. Alin Potok je imao 13 domaćinstava sa oko 90-100 stanovnika. Od tada se broj stanovnika sela uz povremene oscilacije stalno povećavao i najveći broj je dostignut polovinom dvadesetog veka. Po popisu iz 1953. u selu je bilo 712 stanovnika u 118 domaćinstava, tj. prosečno 6 članova po domaćinstvu.

Iseljavanje iz sela traje od druge polovine 19. veka, a najintenzivnije je bilo početkom druge polovine 20. veka.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[1]
Godina	Stanovnika
1948.	683
1953.	712
1961.	701
1971.	527
1981.	440
1991.	327	326
2002.	244	245
2011.	190

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[2]

Srbi	244	100,0%
nepoznato	0	0,0%

Stanovništvo prema polu i starosti^[3]


	m	ž
?	0	0
80+	3	8
75—79	10	8
70—74	14	21
65—69	12	19
60—64	8	11
55—59	8	5
50—54	7	4
45—49	9	7
40—44	9	7
35—39	8	3
30—34	7	4
25—29	8	3
20—24	2	9
15—19	5	7
10—14	2	5
5—9	5	1
0—4	3	2
Prosek :	49,4	53,6

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	109	118	128	123	121	105	92

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	22	37	10	8	5	9	1	0	0	0	2,65

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	110	36	62	7	4	1
Ženski	116	20	60	35	1	0
UKUPNO	226	56	122	42	5	1

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	52	27	0	0	12
Ženski	21	13	0	0	3
UKUPNO	73	40	0	0	15
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	2	4	5	0	1
Ženski	0	0	1	1	0
UKUPNO	2	4	6	1	1
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	0	1	0	0
Ženski	0	0	0	2	1
UKUPNO	0	0	1	2	1
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	0	0	0	0
Ženski	0	0	0	0
UKUPNO	0	0	0	0

O selu su napisane dve hronike-rodoslova i dva romana čija se radnja delimično odigrava u ovom selu:

Grujičić Živorad-Živko: Alin Potok, selo pod Čigotom, Čajetina, 1998.
Dabić B. Miodrag: Dabići iz Alina Potoka, Zlatibor, 2004.
Savičić Stanka: Plači, nebo, umesto mene, Čačak, 2001.
Savičić Stanka: Lena, Beograd, 2003.

Autori ovih knjiga su rođeni u Alinom Potoku.

Reference[uredi | uredi izvor]

^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[2] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[3] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]