Aca Patlidžanović
| aca patlidžanović | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 21. septembar 1921. |
| Mesto rođenja | Negotin, Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 1941. (19/20 god.) |
| Mesto smrti | Negotin, Srbija |
Aranđel Aca Patlidžanović (Negotin, 1921 — Salaš, 1941), student, član KPJ, revolucionar i učesnik Narodnooslobodilačke borbe, jedan od organizatora Krajinskog partizanskog odreda.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Aranđel Aca Patlidžanović rođen je 21. septembra 1921. godine u Negotinu. Osnovnu školu i gimnaziju završio je u rodnom gradu, a zatim upisao studije Medicinskog fakulteta u Beogradu. Još kao učenik sedmog razreda gimnazije, 1938. upoznaje se sa Ljubom Nešićem i Đorđem Simeonovićem, studentima prava i poznatim komunistima iz Timočke Krajine.[1]
Politički rad
[uredi | uredi izvor]Marta 1939. godine, studenti, članovi Savez komunističke omladine i članovi KPJ iz Timočke Krajine formirali su Omladinsku sekciju u okviru već postojećeg Udruženja Timočana i Krajinaca u Beogradu da bi stvorili mogućnost ilegalnog rada na terenu. Inicijatori za formiranje ove sekcije bili su Dimitrije Todorović Kaplar, student iz Knjaževca, Đorđe i Janko Simeonović, studenti prava iz Podgorca, Ljubomir Ljuba Nešić iz Zaječara, Sreten Vučković, student prava iz Donjeg Milanovca. Sreten Vučković je formirao i Omladinsku sekciju u Donjem Milanovcu, a Aca Patlidžanović i Srba Bešir u Negotinu.[2]
Novembra 1939. godine u prisustvu Dobrivoja Radosavljevića Bobija, Ljubomir Ljuba Nešić je formirao prvi aktiv Saveza komunističke omladine Jugoslavije u Negotinu čije su rukovodstvo činili: Miomir Radosavljević Piki, tada učenik Učiteljske škole u Negotinu, Aca Patlidžanović, učenik gimnazije i Milić Nastić Odža, obućarski radnik.[3]
Sredinom 1940. Aca Patlidžanović dolazi u Negotin i odmah se povezuje sa Ljubom Nešićem i Dobrivojem Radosavljevićem Bobijem. Prilikom formiranja partijskog rukovodstva za severnu Krajinu primljen je u KPJ.[1]
Na sastanku u Šuljevcu 1. avgusta 1941. dogovoreno je da se svi planirani članovi budućeg Krajinskog partizanskog odreda 16. avgusta sastanu na Aliji, na tromeđi sela Rogljevo, Mokranje i Rečka i do tog vremena prikupe što više oružja i sanitetskog materijala. Tom sastanku je prisustvovao i Aca Patlidžanović, kao i prvom sastanku boraca Krajinskog partizanskog odreda, u stroju od 19 prvih boraca, među kojima su bili i Branko Perić, Ljuba Nešić, Srba Bešir, Savo Dragojević, Radomir Rade Nedeljković i drugi. [4]
U odredu je dobio dužnost odredskog lekara i partizansko ime Doktor.[1]
Pogibija
[uredi | uredi izvor]Krajinski partizanski odred nakon svoje prve oružane akcije i napad na železničku stanicu Brusnik 17. avgusta 1941, organizovao je u noći između 21. i 22. avgusta i napad na železničku stanicu u Salašu. Tom prilikom poginuo je sreski načelnik Dobrosav Aleksić, poručnik Đorđe Cvetković i žandarmerijski podnarednik Dušan D. Hajvaz. [5]
U tom napadu gine i Aranđel Aca Patlidžanović ali i profesor Savo Dragojević. Obojica su sutradan sahranjeni u Salašu, u kojem je zahvaljujući ovoj akciji praktično oslobođen celokupan prostor Krajinskog sreza čime su bili stvoreni uslovi za uspostavljanje prve narodne vlasti na slobodnoj teritoriji. [6]
Spomen obeležja
[uredi | uredi izvor]Negotinskim prvoborcima podignuta je na ulazu u negotinsko groblje Spomen kosturnica. Imenom Ace Patlidžanovića nazvana je i jedna od ulica u Negotinu.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v Žikić Jovan, Đuričić Mihajlo, Stojanović Božidar i Brzulović Slobodan (2011). Pa se pamti - Negotinska krajina 1940—1945. Negotin: Savez boraca Narodnooslobodilačkog rata opštine Negotin, Štamparija „Tercija” Bor. str. 130. ISBN 978-86-87041-06-6.
- ^ Perić, Milan (1973). Negotin i Krajina - Radnički pokret od 1871. do 1941. Negotin: Zajednica kulture SO Negotin, Novinska ustanova „Timok” Zaječar. str. 137.
- ^ Perić, Milan (1973). Negotin i Krajina - Radnički pokret od 1871. do 1941. Negotin: Zajednica kulture SO Negotin, Novinska ustanova „Timok” Zaječar. str. 138.
- ^ Stanković, Momčilo (1997). Nikad pobeđeni. Negotin: Muzej Krajine Negotin. str. 21—22.
- ^ Stanković, Momčilo (1997). Nikad pobeđeni. Negotin: Muzej Krajine Negotin. str. 24.
- ^ Blagojević, Božidar (1988). Negotin i Krajina od 1941. do 1944. godine. Negotin: RO Muzej Krajine i Istorijski arhiv Krajine, Ključa i Poreča. str. 61.