Borivoj Dovniković
| Borivoj Dovniković | |
|---|---|
 Borivoj Dovniković 2017. godine | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 12. decembar 1930. |
| Mesto rođenja | Osijek, Jugoslavija |
| Datum smrti | 8. februar 2022. (91 god.) |
| Mesto smrti | Zagreb, Hrvatska |
| Veza do IMDb-a | |
Borivoj Dovniković Bordo (Osijek, 12. decembar 1930 — Zagreb, 8. februar 2022)[1] bio je filmski reditelj, animator, stripar, karikaturist, ilustrator i grafički dizajner srpskog porijekla. Živio je u Zagrebu.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Borivoj Dovniković rođen je 12. decembra 1930. godine u Osijeku. Drugi svjetski rat je proveo sa porodicom u izbjeglištvu u Beogradu, jer je njegov rodni kraj bio dio Nezavisne države Hrvatske u kojoj je vođena genocidna politika istrebljenja srpskog stanovništva.
Odlazi u Zagreb 1949. godine gdje upisuje Akademiju likovnih umjetnosti, te počinje raditi kao ilustrator i karikaturista u novinama. Napušta akademiju 1950. i odlazi u zagrebačku redakciju lista Kerempuh.
S grupom karikaturista koje je vodio Valter Nojgebauer, Dovniković započinje izradu prvog jugoslovenskog umjetničkog i satiričnog animiranog filma "Veliki miting". Nešto kasnije postaje suosnivač "Duga filma", tvrtke specijalizovane za proizvodnju animiranog filma. Animirao je na filmovima braće Nojgebauer, između ostalog i "Veliki miting".
Nakon što je odslužio vojni rok 1957. pridružuje se Vukotiću, Kristlu, Kostelcu, Grgiću, Nojgebauerima, Marksu, Boureku i drugima u tadašnjem Zagreb filmu. 1961. godine počinje raditi na svom autorskom filmu "Lutkica", na kojem je većinom sve sam osmislio i animirao. Od tada sve do 2022. potpisuje brojne nagrađivane autorske filmove. Knjigu "Škola crtanog filma" objavio je 1983. godine.
Od samog početka je bio u organizaciji Animafesta, bio je predsjednik programskog odbora, a u razdoblju od 1985. do 1991. festivalski direktor. Od 1977. do 1982. je član izvršnog odbora ASIFA-e, međunarodnog udruženja animiranog filma.
Nagrade
[uredi | uredi izvor]Među brojnim nagradama dobio je nagradu za životno djelo na području animacije u Trevizu (Italija), nagradu povodom stogodišnjice svjetske kinematografije u Birmingemu (Alabama, SAD), nagradu festivala Balkanima u Beogradu. Izabran je za gostujućeg profesora i savjetnika za razvoj animiranog filma u kineskoj pokrajini Jilin, na Sveučilištu umjetnosti u Čangčunu (Kina), 2006. godine. Retrospektive su mu održali gradovi Pariz (Cinematheque Francaise), Luka, Moskva, Jerevan, Varna, Barselona, Prag, Bratislava, Tampera, Otava, Montreal (Cinematheque quebecoise), Kijev, Njujork (Museum of Modern Art)...
Skupština Grada Zagreba imenovala je 2024. godine park u gradskoj četvrti Trešnjevka - sever po Borivoju Dovnikoviću.[2]
Filmografija
[uredi | uredi izvor]- SLUČAJ KOKOŠKE KOJA NIJE MOGLA SNIJETI JAJE (SERIJA SLUČAJEVA), 1960, animator
- LUTKICA, 1961, režija, scenarij, animator
- SLUČAJ OPAKOG MIŠA (SERIJA SLUČAJEVA), 1961, režija
- SVE O NAFTI, 1961, animator
- OTETI KONj (SERIJA: INSPEKTOR MASKA ), 1962, animator
- ASTROMATI, 1963, animator
- OLE TORERO (SERIJA: INSPEKTOR MASKA), 1963, režija, animator
- BEZ NASLOVA, 1964, režija, scenarij, animator
- CEREMONIJA, 1965, režija, scenarij, animator
- KOSTIMIRANI RANDEZ-VOUS, 1965, režija, animator, scenarij
- MUZIKALNO PRASE, 1965, scenarij
- ZNATIŽELjA, 1966, režija, animator, scenarij
- ČOVJEK I NjEGOV SVIJET, 1967, režija, scenarij, animator
- IZUMITELj CIPELA PROF. BALTAZAR, SERIJA 1, 1967, scenarij
- KREK, 1967, režija, scenarij, animator
- ČUDNA PTICA, 1969, režija, scenarij
- ORATOR (MINI), 1969, scenarij, režija
- LIBERATOR (MINI), 1971, režija, scenarij, animator
- LjUBITELjI CVIJEĆA, 1971, režija, scenarij, animator
- MANEVRI, 1971, režija, scenarij
- ŠPICA ANIMAFEST ZAGREB 1972, 1972, režija, scenarij
- PUTNIK DRUGOG RAZREDA, 1973, režija, scenarij, animator
- N. N., 1977, režija, scenarij, animator
- ŠKOLA HODANjA, 1978, režija, scenarij, animator
- DANI KULTURE (ŠPICA), 1980, režija, scenarij
- BIJELA PRIČA, 1981, režija, scenarij, animator
- DVA MIŠA, 1981, režija, scenarij, animator
- TVRDOGLAVO MAČE, 1981, režija, scenarij, animator
- JEDAN DAN ŽIVOTA, 1982, režija, scenarij, animator
- DVA ŽIVOTA, 1988, režija, scenarij, animator
- UZBUDLjIVA LjUBAVNA PRIČA, 1989, režija, scenarij, animator
- SPAS U ZADNjI ČAS, 1995, režija, scenarij, animator
- LEVITA - PINO ( SPOT ), 1996, režija, scenarij
- ŠPICA : ANIMAFEST ZAGREB 2004, 2004, režija, scenarij
- TIŠINA, 2009, režija, scenarij, animator
Priznanja (sekcija pod izradom)
[uredi | uredi izvor]- Zvanje Vitez od duha i humora (Gašin sabor, 2018), dodeljuju Centar za umetnost stripa Beograd pri Udruženju stripskih umetnika Srbije i Dečji kulturni centar Beograd[3]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „Preminuo je čuveni Borivoj Dovniković - Bordo, jedan od naših najpoznatijih vizualnih umjetnika”. telegram. Pristupljeno 8. 2. 2022.
- ^ „Glumice umjesto ustaša”. Zagreb: Novosti (nedeljnik). 22. mart 2024. ISSN 1845-8955. Pristupljeno 22. mart 2024. „Gradska skupština prihvatila je i da se neimenovani park u Gradskoj četvrti Trešnjevka-sjever imenuje u spomen na velikana animiranog filma i karikaturista Borivoja Dovnikovića i dobiva ime Park Borivoja Dovnikovića.”
- ^ Udruženje stripskih umetnika Srbije.„Dve gospe, sedamdeset vitezova i 6.000 ulazaka u plemeniti svet stripa: Izveštaj sa prvog Gašinog sabora, 26. april — 11. maj 2018.” Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. maj 2018), 17. maj 2018.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- AJANOVIĆ, Midhat - Animacija i realizam / Midhat Ajanović; <prijevod na engleski Mirela Škarica>. - Zagreb : Hrvatski filmski savez, - (Edicija Filmološke studije ; br. 3). 2004. ISBN 978-953-7033-09-5.
- MARUŠIĆ, Joško - Alkemija animiranog filma : povijest estetskih tehnologija / Joško Marušić i suradnici. - Zagreb : Meandar, - (Biblioteka Intermedia ; knj.13). 2004. ISBN 978-953-206-148-2.
- PATA, Nenad - Život u fantaziji crtanog filma / Nenad Pata. - Zagreb : Zagreb film, 1983.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]
- Borivoj Dovniković na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Zagreb film: autori
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
