Vila „Ankica”
| Vila „Ankica”, Banja Koviljača | |
|---|---|
 | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Banja Koviljača |
| Opština | Loznica |
| Država |  Srbija |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Vlasnik | Republika Srbija |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture Valjevo |
Vila „Ankica” u Banji Koviljači 2013. odlukom Vlade Srbije dobija status spomenika kulture. Ova vila predstavlja značajno ostvarenje u graditeljskom nasleđu Banje Koviljače, kao i Srbije, što interesantnim odabirom mesta na uzdignutom platou u centralnoj banjskoj zoni, tako i arhitektonskim svojstvima, a i kulturno-istorijskim značajem.[1]
Vilu je podigao dr Bato Petrović, sa namerom da unapredi sanatorijum za lečenje banjskih gostiju, ali i smeštaj. Na brežuljku gde je danas centralna banjska zona, direktno preko puta Vile Cer, visoko u brdu, na raskrsnici koja vodi na jednu stranu prema sportskim terenima, a na drugu prema dugačkom nizu vila, nalazi se vila „Ankica”.[2]
Arhitektura[uredi | uredi izvor]
Kako je u periodu između dva svetska rata u Srbiji dolazilo do sukoba dva oprečna principa arhitekture, a to su akademizam, koji se koristio tradicionalnim tehnikama gradnje, a dobio je na zamahu dolaskom belogardejskih ruskih arhitekata koji su ovde sprovodili svoja dela, kao i željom da se nastavi sjajan niz srpskih građevina do 1914. godina; i modernizam, koji je dolazio sa novim tendencijama uprošćavanja linija. Cilindričnost naglašava vertikalnost uže trake fasade sa horizontalnim profilisanjem maltera nad ulazom na fasadi koja je okrenuta ka ulici i koja dominira. Ukrasi su svedeni, skoro neprimetni. Moderni izraz nalazi svoju primenu u pojednostavljenim otvorima na fasadi, ali i zanimljivom načinu da se objedini privatna sfera (stan lekara), poslovna sfera (ordinacija i sobe za bolesnike), kao i servisna sfera (pomoćne prostorije u zgradi).[2]
Nakon Drugog svetskog rata došlo je do nacionalizacije, koja je vilu „Ankica” pretvorila u stambenu zgradu sa više stanova, stoga je danas njena prvobitna vrednost neprepoznatljiva, budući da je i u izuzetno lošem stanju i izgleda kao bilo koja derutna sovjetska stambena zgrada iz Staljinovog doba. Fasada je skoro svuda otpala, a došlo je i do nedozvoljene promene materijala, gde je drvena stolarija zamenjena aluminijumskom, bez saglasnosti službe zaštite.[2]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Odluka o utvrđivanju vile „Ankica” u Banji Koviljači za spomenik kulture”. www.pravno-informacioni-sistem.rs. Pristupljeno 3. 2. 2022.
- ^ a b v „Vila Ankica, Banja Koviljača”. www.dvorcisrbije.rs. Pristupljeno 3. 2. 2022.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Banja Koviljača - Kraljevska banja Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. mart 2022)
- Banja Koviljača dokazuje zašto je zovu kraljevskom - Odlukom Vlade Srbije čak devet vila dobilo status spomenika kulture
