Vojislav Mišić

Vojislav Mišić
Puno ime	Vojislav Mišić
Datum rođenja	(1902-06-30)30. jun 1902.
Mesto rođenja	Valjevo, Kraljevina Srbija
Datum smrti	29. jul 1974.(1974-07-29) (72 god.)
Mesto smrti	Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija
Supružnik	Ljubica Mišić
Deca	Milica Marjanović, rođ. Mišić Živojin V. Mišić

Vojislav Mišić (Valjevo, 30. jun 1902 — Beograd, 29. jul 1974), bio je treći, najmlađi sin vojvode Živojina Mišića. Učesnik je Narodnooslobodilačkog rata, ali je kao simpatizer Sovjetskog Saveza proveo je tri i po godine na Golom otoku. Bio je agronom, inženjer hortikulture.

Mladost i školovanje

Vojislav Mišić, najmlađi sin vojvode Mišića i njegove žene Lujze, rođen je 30. juna 1902. godine u Valjevu. Bračni par Mišić imao je, osim Vojislava, još petoro dece — sinove Radovana i Aleksandra i ćerke Eleonoru, Olgu i Anđeliju. Porodica se, kao sve porodice profesionalnih vojnika, često selila, pa je Vojislav osnovnu školu završio u Beogradu, gde je proveo oba Balkanska rata. Po završetku osnovne škole odlazi u vojnu školu u carsku Rusiju. Bio je u Kadetskom korpusu, verovatno u Poltavi. U Rusiju je Vojislav otišao po želji oca koji je verovao da će mu najmlađi sin tamo biti na sigurnom, ali Rusko carstvo ubrzo počinje da se raspada, što zbog Prvog svetskog rata, što zbog nastupajuće revolucije. Vojislav, uz pomoć poslanika Miroslava Spalajkovića, uspeva da se izvuče iz Rusije i vraća se u Srbiju preko Azije - dva meseca putuje kroz Sibir, pa preko ruskog Dalekog istoka brodom stiže do Soluna, gde ga čeka otac. Sredinom jula 1918. godine odlazi na školovanje u Englesku, ali ne u vojnu školu, već na Iton, a onda se odlučuje za agronomiju, smer hortikultura. Po završetku studija vratio se u Srbiju.

Porodični život i profesionalni rad

Po povratku u Srbiju Vojislav ne želi da bude činovnik, već osniva svoje gazdinstvo u mestu Aleksandrovo pored Kumanova (današnja Makedonija). Uveo je moderne načine obrade zemljišta, gde je, zadojen socijalističkim idejama, radio zajedno sa seljacima. Trudio se da svojim suseljanima olakša život i vrlo brzo se pročuo kao agronom. Godine 1928. oženio se Ljubicom, kćerkom bankara iz Pančeva. Vojislav i Ljubica imali su dvoje dece, ćerku Milicu i sina Živojina. Dva puta je biran za predsednika opštine, drugi put nakon priključenja Bunardžika 1934/35. Po izbijanju Aprilskog rata 1941. godine, u strahu od Bugara, Vojislav napušta Aleksandrovo i sa porodicom se vraća u Beograd, a potom se smeštaju kod tasta u Pančevu.

Drugi svetski rat i odlazak u NOB

U Pančevu su do Vojislava došle vesti prvo o ravnogorskom, pa dva meseca kasnije i partizanskom pokretu. Iako se njegov stariji brat Aleksandar tada već nalazio u Štabu Dragoljuba Draže Mihailovića, Vojislav se, shodno svojim socijalističkim opredeljenjima, priklonio partizanskom pokretu i pridružio se jednoj četi u okolini Ljiga. Ubrzo potom postao je član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Povremeno se sreće sa bratom Aleksandrom, koji želi na svaki način da ga izvuče iz partizana. Aleksandar Vojislava na prevaru dovodi u Struganik, u njihovu porodičnu kuću gde tada živi sa porodicom, majkom i sestrom Anđelijom. U njihovoj kući se u to vreme nalazio Štab Draže Mihailovića. Čim je pristigao, četnici ga razoružavaju i zaključavaju u kuću, gde brat Aleksandar i sam Draža pokušavaju da ga ubede da priđe četnicima. U vreme kada je Vojislav bio u pritvoru nemački vojnici su napali kuću, u pokušaju da uhapse Dražu Mihailovića, ali su uspeli samo da uhapse Aleksandra Mišića, majora Ivana Fregla i samog Vojislava. Za razliku od brata i majora Fregla, koji su streljani 17. decembra 1941. godine u Valjevu, Vojislav je uspeo da pobegne i da se prebaci za Beograd, ali ga je tamo odmah uhapsio Gestapo i sproveo u logor na Banjici. Od sigurne smrti spasila ga je njegova majka Lujza, poreklom Nemica. Ona je intervenisala tada kod generala Badera, nemačkog komandanta u Srbiji. Pozvala se na memoare Augusta fon Makenzena, komandanta svih neprijateljskih snaga koje su 1915. godine napale Srbiju, u kojima on veliča hrabrost srpskih vojnika i vojničku veštinu, strategiju i čovečnost vojvode Mišića i opisuje sa koliko čovečnosti se njen muž, vojvoda Živojin Mišić, poneo prema njemu i njegovim generalima, zarobljenim 1918. godine. Bader joj je izašao u susret i posle nekoliko dana poslao po Lujzu automobil. U njegovom kabinetu čekao ju je sin. Vojislav je 1943. godine ponovo otišao u partizane, odakle se vratio kao kapetan NOVJ. Zna se da je bio jedan od svedoka na suđenju generalu Draži Mihailoviću.

Posleratni period

Po povratku iz Narodnooslobodilačke borbe Vojislav Mišić radio je kao poverenik za poljoprivredu sve do 1948. godine i rezolucije Informbiroa. Kao simpatizer Sovjetskog Saveza uhapšen je i tri i po godine proveo u zatvoru na Golom otoku, gde mu je činjenica da je sin Živojina Mišića samo otežavala položaj − morao je da prolazi kroz špalir nazvan „udri vojvodinog sina“. Po povratku je tri meseca proveo na radnoj akciji, a kako je njegova stručnost ipak bila dragocena dobio je posao u Gradskom zelenilu (danas JKP Zelenilo-Beograd), konačno radeći ono za šta se školovao − projektovao beogradske parkove. Pisao je i za stručne časopise i sarađivao sa profesorima Šumarskog fakulteta u Beogradu. Preminuo je u Beogradu, 29. jula 1974. godine.

Literatura

• Dimitrijević, Bojan; Nikolić, Kosta (2004). Đeneral Mihailović — biografija. Beograd: Institut za savremenu istoriju (Valjevo: Aleksandrija). 

Spoljašnje veze

• Subašić, Boris (20. jul 2014). „Praunuka Živojina Mišića otvara stranice porodičnog albuma”. Večernje novosti. Pristupljeno 1. 12. 2016.