Gornji Kalimanići
Gornji Kalimanići | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Republika Srpska |
| Grad | Istočno Sarajevo |
| Opština | Sokolac |
| Stanovništvo | |
| — 2013. | 16 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 43° 54′ 47″ S; 18° 59′ 28″ I / 43.91306° S; 18.99111° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 856 m |
| Površina | 3.22 km2 |
  Gornji Kalimanići Gornji Kalimanići na karti Bosne i Hercegovine | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 057 |
Gornji Kalimanići su naseljeno mjesto u opštini Sokolac, Republika Srpska, BiH. Prema popisu stanovništva iz 1991. u naselju je živjelo 86 stanovnika.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Nalazi se na istočnom delu opštine Sokolac, na administrativnoj granici sa opštinom Rogatica. Gornji Kalimanići se nalaze između brda, Paklenik na zapadu i Stijena na istoku, koja čine deo planine Devetak.
Selo koristi vodu sa jednog izvora Ljeskovik. U Gornjim Kalimanićima postoji osnovna škola u kojoj je nekada nastavu pohađalo preko 160 učenika. Najpoznatija ličnost iz ovog sela je Veso Arbinja, oficir kraljeve vojske, koga su komunisti uhapsili 1953. godine. Kod sela se nalazi pećina zvana Arbinjska propast, koja se nalazi u podnožju brda Paklenik.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Kalimanići su dobili ime po dvojici braće Kalimanića, Srba, koji su sahranjeni na mjestu Oćimer kod škole, gdje se sada nalazi muslimansko groblje, ali na jednom od spomenika koji je u obliku nišana, a koji pripada jednom od ove dvojice braće uklesan je krst.
Šefik Bešlagić u svojoj knjizi Leksikon stećaka, na strani 171, piše: ”... Drugi nišan je visoka četverostrana prizma koja ima piramidalni završetak, sa polukurgom na vrhu. Vodoravnim ivicama piramidalnog dijela pruža se vrpca od kosih paralelica. U gornjoj polovini južne strane, ispod friza, plastično je isklesan krst čiji je gornji uspravni krak pri kraju zaobljen, a u gornjoj polovini suprotne strane nalazi se plastična predstava ptice i polumjeseca.”[1] U istoj knjizi Bešlagić piše da istorijski izvori iz XV vijeka pominju dvojicu braće feudalaca Kalimanića, jednog hrišćanina Stjepana i drugog, muslimana Ibrahima, zlatara u Foči. ”To znači da je neki od članova porodice Kalimanića, dolaskom Turaka u Bosnu, ostao u svojoj staroj vjeri pa, kad je umro, njegovi bliski rođaci su mu u selu gdje su zajedno živjeli i na svome muslimanskom groblju podigli nadgrobni spomenik u obliku nišana, sa vidnom oznakom da je bio hrišćanin.”[1]
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Gornje Kalimaniće sačinjava isključivo srpsko stanovništo, a najbrojniju skupinu čine Arbinje (12 kuća), koji su na to područje oko 1850. godine doselili sa prostora Crne Gore (pod prezimenom Panić). Pored Arbinja u Gornjim Kalimanićima se nalaze po dvije kuće Bukvi, Bajića, Lalića i jedna kuća Bakmaza.
U tabeli je prikazano istorijsko kretanje broja stanovnika prema godinama sprovedenih popisa stanovništva i prema dostupnim podacima.
| Demografija[2] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1879. | 250 | |
| 1885. | 277 | |
| 1895. | 292 | |
| 1910. | 409 | |
| 1948. | 265 | |
| 1953. | 276 | |
| 1961. | 288 | |
| 1971. | 286 | |
| 1981. | 142 | |
| 1991. | 86 | |
| 2013. | 16 | |
1879, 1885, 1895. i 1910. godine prema ''Попису житељства у Босни и Херцеговини'', koje je sprovela Zemaljska vlada austrougarske okupacione vlasti u Bosni i Hercegovini, Kalimanići su popisani kao jedno naseljeno mjesto u okviru tadašnje opštine Sokolovići (kotar Rogatica, okružje Sarajevo) odn. nisu bili podijeljeni na Gornje i Donje Kalimaniće.[3][4][5][6]
| Narodnost | 1879. ¹ | 1885. ² | 1895. ² | 1910. ³ | 1961. | 1971. | 1981. | 1991. | 2013. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Srbi | 122 (48.80%) | 153 (55.23%) | 144 (49.32%) | 197 (48.17%) | 152 (52.78%) | 174 (60.84%) | 92 (64.79%) | 58 (67.44%) | 16 (100.00%) |
| Muslimani*/ Bošnjaci | 128 (51.20%) | 124 (44.77%) | 148 (50.68%) | 212 (51.83%) | 135 (46.88%) | 112 (39.16%) | 43 (30.28%) | 28 (32.56%) | 0 (0.00%) |
| Hrvati | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) |
| Jugosloveni | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 5 (3.52%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) |
| Ostali i nepoznato | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) | 1 (0.35%) | 0 (0.00%) | 2 (1.41%) | 0 (0.00%) | 0 (0.00%) |
| Ukupno | 250 (100.00%) | 277 (100.00%) | 292 (100.00%) | 409 (100.00%) | 288 (100.00%) | 286 (100.00%) | 142 (100.00%) | 86 (100.00%) | 16 (100.00%) |
* Modalitet Muslimani upotrebljavao se na popisima do 1991. g. nakon čega je zamijenjen terminom Bošnjaci.
¹ Prvi popis stanovništva koji su sprovele austrougarske vlasti u Bosni i Hercegovini u kome je stanovništvo bilo popisano po vjeroispovjestima a ne po nacionalnostima. ”Polag vjere diele se stanovnici na”- Mohamedance, Grko-istočnjake, Rimokatolike, Izraelite i sljedbenike drugih vjeroispovjesti.
² Na austrougarskim popisima žiteljstva iz 1885. i 1895. godine, stanovništvo je bilo popisano po vjeri i to kao Mohamedanci, Istočno- pravoslavni, Rimokatolici, Jevreji i oni koji pripadaju drugim vjerama (Evangelici, Luterani itd.).
³ Poslednji austrougarski popis stanovništva u Bosni i Hercegovini 1910. godine razlikuje ”prisutno civilno žiteljstvo” kao: Srpsko- pravoslavni, Muslimani, Katolici (Rimokatolici i Grkokatolici), Jevreji (Sefardički- Španjolski, drugi Jevreji), Evangelici i ostali.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Bešlagić, Šefik (2004). „IV Opće”. Leksikon stećaka. Sarajevo: Svjetlost. str. 171.
- ^ Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
- ^ Glavni pregled političkoga razdielenja Bosne i Hercegovine od 16. lipnja 1879. ( Haupt- Uebersicht der politischen Eintheilung von Bosnien und der Hercegovina). Sarajevo: Štatistički odjel Zemaljske vlade. 1879. str. 17.
- ^ Štatistika mjesta i žiteljstva Bosne i Hercegovine po popisu naroda od 1. maja 1885. (Ortsschafts und Bevölkerungs- Statistik von Bosien und der Herzeegovina nach dem Volkszählungs-Ergebnisse vom I. Mai 1885. ). Sarajevo. 1896. str. 23.
- ^ Glavni rezultati Popisa žiteljstva u Bosni i Hercegovini od 22. aprila 1895. sa podacima o teritorijalnom razdjeljenju, javnim zavodima i rudnim vrelima. Sarajevo: Statistički odjel Zemaljske vlade. 1896. str. 215.
- ^ Rezultati popisa žiteljstva u Bosni i Hercegovini od 27. septembra 1910. Sarajevo: Statistički odsjek Zemaljske vlade. 1912. str. 39.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
