Srpski tok
| Južni tok | |
|---|---|
 | |
 Planirana mapa „Srbija tok” | |
| Pregled lokacije | |
| Država | Ruska Federacija Republika Srbija |
| Opšti pravac | istok — jug — zapad |
| Od | Anapa, Krasnodarska Pokrajina |
| Prolazi kroz | Crno more |
| Do | Tarvizio |
| Opšte informacije | |
| Tip | prirodni gas |
| Partneri | Gazprom, Srbijagas |
| Operator | South Stream Serbia AG |
| Početak radova | 2018 |
| Pušte u rad | 2021 |
| Tehničke informacije | |
| Dužina | 0 km (0 mi) |
| Prečnik | 0 mm (0 in) |
| Radni pritisak | 13 m³/ milijardi godišnje |
| Veb-sajt | https://www.south-stream-transport.com/ |
Srpski tok je projekat gasovoda za transport prirodnog gasa iz Rusije u Srbiju, preko Crnog mora i Bugarske, prvobitno planirana ali napuštena izgradnja linije gasovoda Južni tok.[1] Zamenjena je izgradnjom nove druge linije, Srbija sa gasovodom Balkanski tok koji je pušten u rad 1. januara 2021. godine, preko gasovoda Turski tok. Projekat vodi i finansira Gazprom i Srbijagas (South Stream Serbia AG), državni dobavljač prirodnog gasa u Srbiji.[2]
Gasovod ulazi u Srbiju kod Zaječara i izlazi kod Horgoša, a planirano je i međusobno povezivanje sa Rumunijom, Hrvatskom i Bosnom i Hercegovinom.[3]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Završen je prvi linijski deo gasovoda kojim će se gas iz Rusije preko Turske i Bugarske kroz Srbiju transportovati do Mađarske i srednje Evrope. Dužina gasovoda od Crnog mora duž turske teritorije je 130 kilometara, potom 498 kilometara pripada Bugarskoj, a 403 kilometara Srbiji, u Mađarskoj dužina iznositi oko 85 kilometara.[4]
Gasovod ulazi u Srbiju kod Zaječara i izlazi kod Horgoša. Prva deonica je od bugarske granice do Žabara, druga od Žabara do Kovina, treća od Dunava kod Kovina do Gospođinaca i četvrta od Gospođinaca do mađarske granice kod Horgoša. Javno preduzeće Srbijagas i mađarska kompanija „FGSZ” povezali su gasovod početkom jula na granici s Mađarskom.
Kapacitet gasovoda koji prolazi kroz Srbiju iznosi oko 13 milijardi kubnih metara. Prečnik gasovoda je 1.200 mm, a maksimalni pritisak 75 bara. Na teritoriji Srbije osim ove kompresorske stanice u Žabarima kod Velike Plane, izgrađeno je još 18 blok stanica, četiri prijemno-otpremna čistačka mesta i četiri merne stanice. Na kompresorskoj stanici obavlja se filtracija, prečišćavanje gasa od mehaničkih primesa i sabijanje gasa i njegovo hlađenje radi daljeg transporta sa zadatim parametrima temperature i pritiska kroz magistralni gasovod do sledeće kompresorske stanice. Za ceo gasovod kroz Srbiju upotrebljeno je 190.000 tona cevi velikog prečnika, izgrađeno je 12 prelaza preko velikih vodenih prepreka, uključujući Dunav u dužini od 1.400 metara, što je evropski rekord.
Realizacija projekta trajala je od 2019. do 2021. godine, a prema planovima gasovodom će prolaziti do 12,4 milijardi kubika gasa godišnje za potrebe Srbije i zemalja Evropske unije. Investitor projekta je „Gastrans”, zajedničko preduzeće Gazproma i Srbijagasa, a kompresorsku stanicu „Velika Plana” gradi firma „IDC”. Trenutno je u toku izgradnja međusobnog povezivanja gasovoda Niša i Dimitrovgrada do bugarske granice, a sledeća interkonekcija Niša sa Velikom Planom i kasnije Velikom Planom i Batajnicom, a planirano je i međusobno povezivanje izgradnje gasovoda Beograd — Banjaluka.
Srbija tok odnosno „Balkanski tok” je deo gasovoda „Turski tok”, projekt ruskog „Gazproma” i turskog „Botaša”, koji treba da obezbedi stabilno snabdevanje gasom Turske, južne i jugoistočne Evrope. Gasovod je dugačak 930 kilometara sa kapacitetom od 31,5 milijardi kubnih metara gasa godišnje. Preko gasovoda kroz Srbiju gas će ići ka Mađarskoj i BiH, a postoji mogućnost i ka drugim zemljama u regionu.[5]
Prvi krak prolazi kroz Tursku, dok drugi krak ide ka Bugarskoj, Srbiji i Mađarskoj, a Srbija i Bugarska taj deo gasovoda nazivaju „Balkanski tok”. Kapacitet svakog kraka je 15,75 milijardi kubnih metara gasa.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Nedeljnik, Vreme (4. 12. 2014). „Rusija obustavlja „Južni tok"”. www.vreme.com (na jeziku: srpski).
- ^ „Gas kroz Srbiju od jutros teče "Balkanskim tokom"”. www.srbija.gov.rs (na jeziku: srpski).
- ^ Eremija, Dragana (26. 12. 2017). „Pravi se "Srpski tok"”. Capital.ba - Informacija je capital (na jeziku: bošnjački).
- ^ „Southstream wird unter Gastrans in Serbien wiederbelebt”. DER STANDARD (na jeziku: nemački).
- ^ „Isporuke gasa Balkanskim tokom krenule i prema Hrvatskoj”. balkans.aljazeera.net (na jeziku: bošnjački).
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Mediji vezani za članak Srpski tok na Vikimedijinoj ostavi