Dragoslav Smiljanić
| dragoslav smiljanić | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 16. septembar 1894. |
| Mesto rođenja | Užice, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 17. maj 1968. (73 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija |
| Profesija | lekar |
| Delovanje | |
| Učešće u ratovima | Prvi svetski rat Aprilski rat Narodnooslobodilačka borba |
Dragoslav Smiljanić (Užice, 16. septembar 1894 — Beograd, 17. maj 1968) bio je srpski lekar, političar i publicista i sanitetski pukovnik JNA.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 16. septembra 1894. u Užicu. Poticao je iz siromašne zanatlijske porodice. Rano je ostao bez oca Dobrosava, pa ga je izdržavala majka. Nakon osnovne škole, upisao je Užičku gimnaziju. Tokom školovanja bio je član đačke družine Napredak. U petom razred se zainteresovao za socijalističke ideje. Bio je simpatizer Socijaldemokratske partije i Dimitrija Tucovića.[1]
U leto 1914. kao dobrovoljac, priključio se Srpskoj vojsci i kao borac-narednik učestvovao u borbama protiv Austrougarske, a potom u povlačenju preko Albanije i borbama na Solunskom frontu. Nakon Prvog svetskog rata, živeo je u Francuskoj, gde se školovao i završio Medicinski fakultet, 1923. godine. Nakon povratka u Beograd bio je direktor sanatorijuma Živković.[1]
Kao pristalica socijalističkih ideja, prihvatio je ideje Velike oktobarske socijalističke revolucije i bio član ilegalne Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Nakon što je 1926. došao u sukob sa braćom Vujović, članovima rukovodstva KPJ, napustio je revolucionarni radnički pokret i priključio se građanskoj opoziciji. Bio je jedan od osnivača Radničko-seljačke stranke 1933, a kasnije i Jugoslovenske demokratske stranke. Kao pripadnik levog krila Demokratske stranke učestvova je na skupovima udružene opozicije.[1]
Zajedno sa dr Ivanom Ribarom 1938. isključen je iz Demokratske stranke, nakon čega je pripadao političkog grupi Demokratska levica. Uređivao je dva nedeljnika: Glas (1930—1932) i Socijalni vesnik (1930). Sastavljao je letke, memorandume, programe i statute, pisao članke za štampu, organizovao je opozicione skupove i govorio na njima.[1]
Kao rezervni oficir učestvovao je u Aprilskom ratu 1941, ali je nakon kapitulacije Jugoslovenske vojske odveden u zarobljeništvo. Zbog bolesti je 1943. pušten iz zarobljeničkog logora. Septembra 1944. priključio se Narodnooslobodilačkom pokretu (NOP).[1]
Nakon rata bio je upravnik bolničkog centra u Požarevcu (1945), upravnik Glavne armijske bolnice u Nišu (1946—1948), upravnik Oblasne vojne bolnice u Beogradu (1948—1952), načelnik Poliklinke Vojnomedicinske akademije (1952—1957), načelnik Odeljenja naučno-istraživačkog rada VMA (1960—1961). Penzionisan je 1961. u činu sanitetskog pukovnika JNA.[1]
Umro je 17. maja 1968. u Beogradu i sahranjen je na Novom groblju.[1]
Nosilac je Albanske spomenice i Partizanske spomenice 1941, kao i više ratnih i mirnodopskih odlikovanja.[1]
Od 1930-ih godina bavio se publicističkim i književnim radom.
Dela[uredi | uredi izvor]
Napisao je nekoliko dela:[1]
- Usput (1930)
- Posle topova (1933)
- Epilog heroja (1933)
- Sećanje na jednu diktaturu (1955)
- Drama braka i porodice (1965)
Izvori[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Stanišić, Mihailo (1999). Ekspanzionizam Hrvata i rastrojstvo Srba. Službeni list SRJ. str. 369. ISBN 86-355-0429-1.
