Milan Aksentijević

milan aksentijević
Lični podaci
Datum rođenja	(1935-09-01)1. septembar 1935.
Mesto rođenja	Kragujevac, Kraljevina Jugoslavija
Delovanje
Služba	Jugoslovenska narodna armija Vojska Jugoslavije 1953 — 1992.
Čin	general-major
Odlikovanja

Milan Aksentijević (Kragujevac, 1. septembar 1935) je general-major JNA i Vojske Jugoslavije u penziji. Aksentijević je bio jedan od retkih visokih oficira JNA koji je učestvovao u sva tri rata u Sloveniji, Hrvatskoj i Bosni tokom raspada Jugoslavije.

Mladost

Milan Aksentijević je rođen 1. septembra 1935. godine u porodici pravoslavnog sveštenika Živojina Aksentijevića u Kragujevcu. Njegovi roditelji su poginuli u kragujevačkom masakru 1941. godine tokom Drugog svetskog rata. Milan se 1951. godine sa porodicom preselio u NR Sloveniju. Godine 1953. završio je Školu aktivnih inženjersko-hemijskih oficira Jugoslovenske narodne armije (JNA). Bio je član Saveza komunista Jugoslavije (KPJ). Početak aktivne vojne službe u JNA počeo je 1. avgusta 1953. Aksentijević je završio Vojnu akademiju na Vuši i Školu narodne odbrane, kao i poslediplomske studije. Tokom svoje karijere obavljao je niz funkcija u JNA.

Raspad Jugoslavije

Aksentijević se protivio slovenačkoj nezavisnosti. Dana 22. maja 1991. godine Aksentijević, tada potpukovnik, postavio je Mariborčanima rok do sledećeg dana da prihvate ultimatum da dostave novac, regrute, informacije o regrutima i da zatvore centre za obuku slovenačke milicije. Aksentijevićevi zahtevi su ignorisani. U Aksentijevićevoj bazi se odvijalo suđenje Ljubljanskoj četvorci. Tokom Desetodnevnog rata između slovenačke milicije i JNA, Aksentijević je komandovao bazom okruženom Slovencima. U intervjuu za dokumentarac Bi-Bi-Sija „Smrt Jugoslavije“, on se prisetio kako je ljutito tražio naređenja od vrhovne komande JNA, pitajući "Jesmo li mi vojska ili nismo? ... Ako smo vojska, treba da delujemo. Ako ne, treba da se povučemo". Nakon slovenačke nezavisnosti raspoređen je u Hrvatsku i tamo je učestvovao u ratu na strani JNA. Dana 13. septembra 1991. zarobljen je kod Tušilovića kada je hrvatska vatra primorala helikopter u kojem se nalazio. Aksentijević je kasnije razmijenjen za Antona Kikaša nakon sedamdeset dana provedenih u zatvoru Remetinec. Od jula do 31. decembra 1991. Aksentijević je bio pomoćnik komandanta 5. vojne oblasti Oružanih snaga SFRJ za moralno vaspitanje i pravne poslove. Kasnije je imenovan za vođu Grupe za saradnju sa mirovnim snagama UN u Sarajevu tokom rata u Bosni, gde je ostao do prinudnog penzionisanja 12. maja 1992. Aksentijević je u Bosni bio glavni pregovarač sa potpredsednikom Predsjedništva Bosne i Hercegovine (BiH) Ejupa Ganića o oslobađanju Alije Izetbegovića i događajima u vezi sa obračunom u Dobrovoljačkoj ulici u Sarajevu 3. maja 1992. godine.

Kasniji život

Januara 1992. Aksentijeviću je oduzeto slovenačko državljanstvo zbog uloge u Desetodnevnom ratu. Njegova porodica, uključujući i suprugu Slovenku, je bila prisiljena da napusti svoj stan. U martu 1995. godine Aksentijević se vratio u Sloveniju sa turističkom vizom i kasnije mu je dozvoljeno da ostane u Sloveniji. Optužbe za ratne zločine protiv Aksentijevića su 2002. godine odbačene zbog nedostatka dokaza, ali Aksentijeviću nije dozvoljeno da dobije slovenačko državljanstvo. Aksentijević trenutno živi na Golniku i aktivan je u raznim grupama za srpske Slovence.

Literatura

• Antić, Boško; Tomanović, Radovan; Fezer, Branko; Škrbić, Petar (2012). Generali i admirali Srbije 1981-2011. Beograd: Klub generala i admirala. ISBN 978-86-915585-0-5.