Tošo Dabac

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Tošo Dabac
Lični podaci
Puno imeTeodor Eugen Marija Dabac
Datum rođenja(1907-05-18)18. maj 1907.
Mesto rođenjaNova Rača, Austrougarska
Datum smrti9. maj 1970.(1970-05-09) (62 god.)
Mesto smrtiZagreb, SFRJ
Umetnički rad
PoljeFotografija

Tošo Dabac (Nova Rača, kod Bjelovara, 18. maj 1907 – Zagreb, 9. maj 1970) bio je hrvatski fotograf priznat u svetu,[1][2][3] jedan od osnivača i glavnih predstavnika tzv. Zagrebačke škole umetničke fotografije.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je u Novoj Rači kod Bjelovara. Krsno ime mu je Teodor Eugen Marija Dabac. Osnovnu školu završio u Novoj Rači. S porodicom se kasnije preselio u Samobor. Pohađao je Kraljevsku klasičnu gimnaziju u Zagrebu. Upisao je studije prava u Zagrebu, ali ih nije završio. Radio je za Fanamet film i MGM ured u Zagrebu kao prevodilac i ličnost zadužena za odnose s javnošću.[2][4][5][6] Uređivao je časopis Metro-Megafon. Prvi dodir s fotografijom 1924. imao je kod školskog kolege Ivice Sudnika iz Samobora.

Prva njegova sačuvana fotografija je panorama Samobora potpisana i datirana 7. marta 1925. godine.[3] Prvi put je izlagao fotografije na izložbi amatera u Ivancu 1932. godine. Bio je jedan od osnivača i glavnih predstavnika tzv. Zagrebačke škole umetničke fotografije.

Bio je nosilac socijalnog smera u fotografiji. Snimao je život ulice, prosjake, ljude iz naroda, sajmišta, procesije i putujuće cirkusante (ciklusi „Bijeda“ i „Život ulice“, 1932 - 1935). Slede ciklusi portreta, folklora, životinja, arhitekture, krajolika i kulturnih spomenika na kojima je radio do kraja života.

Još od tridesetih godina 20. veka, učestvovao je na nizu izložbi u zemlji i inostranstvu (Prag, Filadelfija, Lucern, Antverpen, Beč, Ljubljana, Frankfurt, Minhen, Njujork) u društvu tada najznamenitijih svetskih fotografa.

Jedna od njegovih najznačajnijih osvojenih nagrada je iz 1938. za najbolju fotografiju meseca (Kamera Kraf). Imao je veliku čast da bude član Fotografskog udruženja Amerike. Godine 1951, Foto savez Jugoslavije dodelio mu je titulu majstora fotografije. Ukupno je uslikao oko 200 000 fotografija, najviše u gradu Zagrebu. Imao je atelje u Ilici 17, u kojem je radio tridesetak godina.

Lični život[uredi | uredi izvor]

Oženio se s opernom pevačicom Julijom Gril 1937. godine. Učestvovao je i u Drugom svetskom ratu na strani Narodnooslobodilačkog pokreta Jugoslavije od 1943. godine.

Umro je 9. maja 1970. godine u Zagrebu. Sahranjen je na zagrebačkom groblju Mirogoju.[7]

Privatna zbirka s njegovim radovima (Arhiva Tošo Dabac) otvorena je u Zagrebu 1980. godine.

Povodom stogodišnjice njegovog rođenja, Arhiva Tošo Dabac i Muzej savremene umetnosti Zagreb predstavili su program Stogodišnjica rođenja Toše Dabca, koji je obeležen od aprila 2007. godine.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Kostelnik, Branko (24. 11. 2007). „Sve Tošine žene” [All Tošo's women] (na jeziku: Croatian). Jutarnji list. Arhivirano iz originala 02. 05. 2014. g. Pristupljeno 2. 5. 2014. 
  2. ^ a b „Tošo Dabac, Life & Photographs, 1907–1970”. Culturenet.hr. 9. 1. 2009. Pristupljeno 2. 5. 2014. 
  3. ^ a b „Tošo Dabac - Biografija” (na jeziku: Croatian). The Badrov Gallery. Arhivirano iz originala 03. 03. 2012. g. Pristupljeno 2. 5. 2014. 
  4. ^ „Biografija” (na jeziku: Croatian). Blur Magazine. Arhivirano iz originala 07. 12. 2013. g. Pristupljeno 2. 5. 2014. 
  5. ^ Bajlo, Ivan. „Tošo Dabac (1907. - 1970)” (na jeziku: Croatian). Svijet-Fotografije.com. Arhivirano iz originala 14. 03. 2012. g. Pristupljeno 2. 5. 2014. 
  6. ^ „Dubrovnik Culture and Event - Tošo Dabac: Scenes from the street”. In Your Pocket City Guides. Arhivirano iz originala 20. 02. 2012. g. Pristupljeno 2. 5. 2014. 
  7. ^ „List of notable people buried at Mirogoj”. Mirogoj. Pristupljeno 2. 5. 2014. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Тошо_Дабац&oldid=25608798”