Pređi na sadržaj

Gustav Klimt

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Gustav Klimt
Lični podaci
Datum rođenja(1862-07-14)14. jul 1862.
Mesto rođenjaBaumgarten, Austrijsko carstvo
Datum smrti6. februar 1918.(1918-02-06) (55 god.)
Mesto smrtiBeč, Austrougarska
Potpis

Gustav Klimt (nem. Gustav Klimt; Baumgarten, 14. jul 1862 — Beč, 6. februar 1918) bio je austrijski simbolistički slikar i jedan od osnivača Bečke secesije.

Njegovi radovi obuhvataju slike, murale, crteže i druge umetničke discipline, naročito primenjene umetnosti. Danas su većim delom izloženi u Bečkoj secesionoj galeriji i u okviru dvorca Belvedere (Beč), koji je pretvoren u muzej. Klimtov primarni subjekt bilo je žensko telo, i njegovi radovi su prožeti eroticizmom.[1][2] Veliki broj njegovih crteža su u privatnim kolekcijama bečkih kolekcionara koji ih čuvaju kao najveće blago.

Portret Adele Bloh-Bauer I, koji je 2006. u Njujorku prodat za 135.000.000 američkih dolara
Poljubac (1907–1908. ulje na platnu), najčuvenija među mnogobrojnim slikama austrijskog slikara Gustava Klimta
Portret Mede Primavezi. 1912. ulje na platnu. 150 × 110 cm. Metropolitenski muzej umetnosti, Njujork.
Portret Adele Bloh-Bauer II
Danae - Gustav Klimt, naslikana 1907.
Bečki univerzitet, sa jednom od tri Klimtove slike na plafonu.

Život i umetnost

[uredi | uredi izvor]

Gustav Klimt je rođen u Braumgardenu pored Beča, Austrija, kao drugo od sedmoro dece gravera Ernesta Klimta i njegove supruge Ane rođene Finster.[3]

Počinje da pohađa školu za primenjenu umetnost u Beču (1879 — 1883). Svoju karijeru otpočinje oslikavajući predvorje Muzeja istorije umetnosti u Beču. Kasnije Klimt postaje počasni član Bečkog i Minhenskog univerziteta.

Godine 1893, Klimt dobija porudžbinu da radi tri slike koje bi ukrašavale plafon velike hale univerziteta u Beču. Njegove tri slike, Filozofija, Medicina i Pravda bivaju oštro kritikovane i svrstane u „izopačenu“ i „pornografsku“ umetnost što je na kraju rezultovalo odlukom da se nacrtane slike ipak ne prikažu i izlože u hali bečkog univerziteta. Kasnije sve tri slike bivaju uništene od strane SS trupa u Drugom svetskom ratu maja 1945. To će biti i poslednji put da je Klimt ikad prihvatio da radi za javne institucije, uprkos činjenici da je za sliku „Filozofija“, protiv koje je 87 profesora potpisalo peticiju, dobio zlatnu medalju na Svetskoj izložbi u Parizu.

Njegovi radovi obično zrače žutom i zlatnom bojom, dok su figure obično postavljene u erotskoj pozi. To se može videti u slikama Judit I (1901), kao i u Poljubac (1907 — 1908), a naročito u Danae (1907). Klimt je inspiraciju crpeo od drevnih umetnika pa sve do Albrehta Direra. Njegovi radovi su takođe kritikovani kao rani naturalistički stil, a upotreba simbola i simbolističkih elemenata kao način da „oslobodi umetnost“ od svoje tradicionalne kulture.

Klimt je jedan od osnivača Bečke secesije (nem. Wiener Sezession), a uređivao je i časopis Ver Sacrum. Napustio je pokret 1908.

Klimt uzima odmor na jezeru Ater i tamo slika pejzaže.

Godine 1911. za svoju sliku „Život i Smrt“ dobija prvo mesto na izložbi u Rimu. Umire u Beču 6. februara, 1918. od šloga kao i njegov otac. Biva sahranjen na groblju Hicing (nem. Hietzing) u Beču. Gomila slika ostaje nezavršena.

Novembra 2003, Klimtova slika Landhaus am Attersee prodata je u SAD za 29.128.000. dolara. Aukcijska kuća „Kristi“, 19. jun 2006. prodaje sliku „Portret Adele Bloh I“ koja je prodata za rekordnih 135 miliona dolara što od tada postaje najskuplja slika ikada prodata nadmašivši pritom Pikasovu sliku „Dečak sa lulom“ (šp. Muchacho con pipa) koja je prodata 5. maja 2004. za 104 miliona dolara.[4]

Januara 2024. je pronađeno Klimtova slika „Portret Gospođice Lize”, za koju se 100 godina verovalo da je izgubljena.[5][6]

Nasleđe

[uredi | uredi izvor]

Klimtovi radovi imali su veoma velikog uticaja na slikama Egon Šilea.

Raul Ruiz snimio je film o Gustavu Klimtu, u kojem je glavna uloga dodeljena Džonu Malkoviču. Premijera je prikazana na internacionalnom filmskom festivalu u Roterdamu 28. januar 2006.

Odabrana dela

[uredi | uredi izvor]
  • „Bečki univerzitet“ Radovi na plafonu[7][8]
  • Palais Stoclet mozaik u Briselu
  • Basna (1883)
  • Pozorište u Taormini(1886—1888)
  • Auditorium in the Old Burgtheater, Vienna (1888)
  • Portrait of Joseph Pembauer, the Pianist and Piano Teacher (1890)
  • Drevna Grčka II (Devojka iz Tanagre) (1890—1891)
  • Portret žene (Gospođa Hejman?) (1894)
  • Muzika I (1895)
  • Skuptura (1896)
  • Tragedija (1897)
  • Muzika II (1898)
  • Atena Palada (1898)
  • Portret Sonje Knips (1898)
  • Riblja krv (1898)
  • Vodena struja (1898)
  • Šubert za klavirom (1899) (izgorela u požaru 1945)
  • Posle kiše (Bašta sa kokoškama u Sent Agati) (1899)
  • Nimfe (Srebrne ribe) (1899)
  • Filozofija (1899–1907) [1]
  • Nuda Veritas (1899)
  • Portret Serene Lederer (1899)
  • Medicina (1900–1907)
  • Muzika (Litografija) (1901)
  • Judit I (1901)
  • Birkenwald (1901)
  • Zlatna ribica (Mojim kritičarima) (1901–1902)
  • Portret Gerte Felzevanji (1902)
  • Portret Emili Flege (1902)
  • Brezova šuma (1902)
  • Brezova šuma I (1902)
  • Betovenov friz (1902) [2] [3]
  • Nada (1903)
  • Kruškovo drvo (1903)
  • Jurisprudence (1903–1907) [4]
  • Vodene zmije I (1904–1907)
  • Vodene zmije II (1904–1907)
  • Tri doba žene (1905)
  • Portret Margaret Stonbourght-Vitgenstejn (1905)
  • Seoska bašta (1905–1906)
  • Seoska bašta sa suncokretima (1905—1906)
  • Stokle friz (1905—1909)
  • Portret Frice Ridler (1906)
  • Suncokret (1906—1907)
  • Nada II (1907—1908)
  • Zamak Kamer na jezeru Ater (1908)
  • Danaja (1907)
  • Portret Adele Bloh-Bauer I (1907)
  • Poljubac (1907—1908)
  • Žena sa šeširom i boom od perja (1909)
  • Judit II (Salomé) (1909)
  • Crni šešir od perja (Žena sa crnim šeširom od perja) (1910)
  • Smrt i život (1911)
  • Seoska bašta sa raspećem (1911—1912)
  • Jabukovo drvo (1912)
  • Šumska kuća na jezeru Ater (1912)
  • Portret Mede Primavezi (1912)
  • Portret Adele Bloh-Bauer II (1912)
  • Device -(Die Jungfrau)- (1913)
  • Crkva u Kasoneu (1913)
  • Sedeći poluakt, oslonjen (1913)
  • Sedeći polu-akt, zatvorenih očiju (1913)
Judit I, slikana 1901.
  • Portret Euđenije Primavezi (1913—1914)
  • Ljubavnici, prikazani sa desne strane (1914)
  • Portret Elizabete Bahofen-Eht (1914)
  • Ležeći polu-akt, prikazan sa desne strane (1914—1915)
  • Portret Frederike Marije Ber (1916)
  • Kuća na jezeru Ater (1916) [5]
  • Baštenska staza sa kokoškama (1916)
  • Smrt i život (1916)
  • Prijateljice (1916—1917)
  • Woman seated with thighs apart, drawing (1916—1917)
  • Igračica (1916—1918)
  • Leda (slika je uništena) (1917)
  • Portret žena, anfas (1917—1918)
  • Nevesta (nedovršena) (1917—1918)
  • Adam i Eva (nedovršena) (1917—1918)
  • Portret Johane Štaude (nedovršeno) (1917—1918)

Vidi još

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Fliedl 1994, str. 14. The most important element of his fame is his reputation as a master of eroticism.
  2. ^ Sabarsky 1983, str. 18.
  3. ^ Fliedl 1994, str. 230.
  4. ^ El testigo Fiel:„Las 10 obras de arte más caras del mundo“ Arhivirano na veb-sajtu Wayback Machine (1. maj 2015), 7.5.2012, pristup 27.4.2013
  5. ^ „Slika Gustava Klimta pronađena posle 100 godina”. BBC News na srpskom (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-01-27. 
  6. ^ „Nestala slika Gustava Klimta sada na aukciji u Beču”. Politika Online. Pristupljeno 2024-01-29. 
  7. ^ Jones, Jonathan (6. 5. 2008). „Klimt's Dazzling demons”. The Guardian. Pristupljeno 16. 2. 2012. 
  8. ^ Storkovich, Tina Marie. The Burned Klimt Pictures / The Puzzle of Immendorf Castle., 2015-12-18, Pristupljeno 2019-12-01 

Literatura

[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Spoljašnji video-zapis
Gustav Klimt's Beethoven Frieze
Gustav Klimt's The Kiss
Klimt's Death and Life
The Magic of Line: Gustav Klimt's Artistic Process na veb-sajtu YouTube, Getty Museum
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Густав_Климт&oldid=28963705”